Responsabilidá

La responsabilidá ye un valor que ta na conciencia de la persona qu'estudia la Ética sobre la base de la moral.

Puestu en práutica, establezse la magnitú de diches aiciones y de cómo encarales de la manera más positiva ya integral p'ayudar nun futuru.

Una persona carauterizar pola so responsabilidá porque tien la virtú non solo de tomar una serie de decisiones de manera consciente, sinón tamién d'asumir les consecuencies que tengan les citaes decisiones y de responder de les mesmes ante quien correspuenda en cada momentu.

Etimoloxía

La pallabra responsabilidá provién del llatín responsum, que ye una forma de ser consideráu suxetu de derechu suxetu d'una delda o obligación.

La responsabilidá vista dende la filosofía

Na tradición kantiana, la responsabilidá ye la virtú individual de concebir llibre y conscientemente los máximos actos posibles universalizables de la nuesa conducta. Para Hans Jonas, sicasí, la responsabilidá ye una virtú social que se configura so la forma d'un imperativu que, siguiendo formalmente al imperativu categóricu kantianu, ordena: “obra talmente que los efeutos de la to aición sían compatibles cola permanencia d'una vida humana auténtica na Tierra”. Dichu imperativu conozse como'l principiu de responsabilidá. Según Nietzsche la responsabilidá ye esencial nel ser humanu, yá que nun ye por cuestiones divines lo que nos asocede, ye poles nueses decisiones.

Principios de la responsabilidá

El cumplimientu responsable en nuesa llabor humana, sía cual fora, rexir por principios como:

Reconocer y responder a les mesmes moliciones y les de los demás.
Ameyorar ensin llendes los rendimientos nel tiempu y los recursos propios del cargu que se tien.
Reporte oportunu de les anomalíes que se xeneren de manera voluntaria o involuntaria.
Entamar en tiempu y forma les distintes aiciones que conformen una actividá xeneral.
Asumir con prestancia les consecuencies que les omisiones, obres, espresiones y sentimientos xeneren na persona, la redolada, la vida de los demás y los recursos asignaos al cargu conferíu.
Promover principios y práutiques saludables pa producir, remanar y usar les ferramientes y materiales que al cargu confiérse-y.

Ámbitu xurídicu

La responsabilidá xurídica surdi cuando'l suxetu transgrede un deber de conducta señaláu nuna norma xurídica que, a diferencia de la norma moral, vien de dalgún organismu esternu al suxetu, principalmente l'Estáu, y ye coercitiva. Son normes xurídiques porque establecen deberes de conducta impuestos al suxetu por un ente esternu a él, la regla puede ser al traviés de prohibiciones o de normes imperatives inmorales. La responsabilidá ye'l complementu necesariu de la llibertá.

L'usu xurídicu de la pallabra provién de poco primero de la revolución francesa, por influencia del inglés. El términu apaecería nel Derechu Constitucional inglés.

Asina la responsabilidá tien d'entendese, dende la perspeutiva d'una persona qu'executa un actu llibre, como la necesidá na que s'atopa la persona de faese cargu de les consecuencies de los sos actos.

L'efeutu contradictoriu d'una persona coles normes xurídiques causa una reaición per parte del Derechu (o la sociedá) contra'l suxetu que viola diches normes. La manifestación de dicha reaición per parte del derechu presentar por aciu sanciones impuestes pol Estáu.

Ver tamién

Bibliografía

Larrañaga, Pablo, El conceutu de responsabilidá, Fontamara, Méxicu, D.F., 2000 (Fragmentu de la tesis doctoral dirixida pol Profesor Manuel Atienza col títulu El conceutu de responsabilidá na teoría del derechu contemporánea, avientu de 1996, Universidá d'Alicante);
Villey, Michel, "Esquisse historique sur le mot responsable", Archives de Philosophie du Droit, n° 22, París, 1977.
Jonas, Hans, El principiu de responsabilidá, Herder, Barcelona. ISBN 978-84-254-1901-0gf.