Restorán

Un restorán^[1] o restaurante^[2] ye un establecimientu comercial, nel mayor de los casos públicos, onde se paga pola comida y bébora pa ser consumíes nel mesmu llocal. Anguaño esiste una gran variedá de modalidaes de serviciu y tipos de cocina.

Historia

Termopolio en Pompeya, precursor de los restoranes actuales.

El términu restorán provién del francés restaurant, pallabra que s'utilizó per primer vegada nel París de 1765, a pesar de que yá esistíen enantes establecimientos d'esi tipu.^[3]

En francés, restaurant significa «restaurativo», refiriéndose a la comida que s'ufiertaba nel sieglu XVIII (un caldu de carne). Otra versión del orixe de la pallabra restorán pa denominar les cases de comíes, alcuéntrase tamién en Francia. Según esta segunda versión, un mesoneru llamáu Boulanger, al inaugurar la que podría considerase la primer casa de comíes, punxo un eslogan na entrada, que rezaba en llatín: Venite ad me vos qui stomacho laboratis et ego restaurabo vos, que al castellán podría traducise como: «Veníi a mi tolos d'estómagu cansáu y yo voi restaurar». D'esa última pallabra del eslogan derivaría'l términu restorán.^[4]

La pallabra estender por toa Europa. En dellos países modificar a restoran, ristorante (n'Italia) o restauracja (en Polonia).

Tipos d'establecimientos y fórmules de restauración

Restorán buffet o Tenedor llibre. Ye posible escoyer una gran variedá de platos cocinaos y dispuestos pal autoserviciu. Dacuando págase una cantidá fixa y otres vegaes por cantidá consumida (por pesu o tipos de platos). Surdíu nos años setenta, ye una forma rápido y senciello de sirvir a grandes grupos de persones.

Restorán de comida rápida. Restoranes informales onde se consume alimentos simples y de rápida preparación, como hamburgueses, pataques frites, pizzas y pollu, ente otros.

Restoranes d'alta cocina (gourmet). Los alimentos son de gran calidá y sírvense a la mesa. El pidíu ye "a la carta" o s'escueye d'un "menú", polo que los alimentos cocinar al momentu. El costu depende del serviciu y de la calidá de los platos que se peracaben. Esisten mozos o camareros, dirixíos por un Maitre. El serviciu, la decoración, l'ambientación, la comida y les bébores escuéyense curioso.

Restoranes temáticos. Clasificar pol tipu de comida ufiertada. Los más comunes dependen del orixe de la cocina, y los más populares en tol mundu son: la cocina italiana y la cocina china, pero tamién la cocina mexicana, la cocina xaponesa, la cocina española, la cocina francesa, la cocina peruana, la cocina colombiana, la cocina tailandesa y los restaurantes espectáculo, ente otros.

Restoranes chigres. Sírvese comida y bébora, y xeneralmente nun se riquir consumir alimentos pa poder pidir bébores alcohóliques.

Tipos de servicios

Un restorán distintu, nel aire.

Esisten distintos tipos de servicios de mesa, según la forma de preparar, presentar y sirvir les bébores y alimentos. De toos ellos, el más emplegáu a nivel mundial ye'l serviciu a la rusa.

Serviciu francés: acomúñase xeneralmente a la gastronomía francesa, anque anguaño ye pocu emplegáu inclusive en Francia, más allá d'en restoranes clásicos d'altu nivel. La principal carauterística d'esti serviciu ye que tol so menú ye ellaboráu nel restorán en presencia del vecera. Los ingredientes traer de la cocina y amuésense-yos al veceru pa la so inspeición. Darréu, son devueltos a la cocina, onde se preparar d'una pieza. Una vegada cocinaos, el maître presentar a los comensales, qu'escueyen d'ente lo presentao la cantidá que deseyen comer, de manera que'l maître prepara la ración delantre de los veceros y sirvir nel so platu, sirviendo siempres pela esquierda. Esti tipu de serviciu precisa gran habilidá del personal pa ser eficaz, y aun así rique gran cantidá de personal; los camareros tienen de tar familiarizaos colos ingredientes del menú y los métodos de preparación. El serviciu francés ye por tou ello bien caru y namái s'emplega nos restoranes de más altu nivel.

Serviciu a la rusa: magar el so nome, paez ser que s'anició en Francia a principios del sieglu XIX, probablemente como serviciu de mesa del embaxador rusu Alexander Kurakin. Al sentase a la mesa, los comensales atopen con un platu vacíu –el platu de serviciu– sobre'l que s'asitia una servilleta, según tola cubertería necesaria, sacante cubiertos de postre y, en delles ocasiones, cubiertos específicos como lo son los cuchiellos de carne o pexe. Esperar del comensal que namás sentase coloque la servilleta sobre'l so cuellu. N'escoyendo aquello que se va a comer, retírase'l platu de serviciu y vanse trayendo los platos encargaos siguiendo un orde específicu, usualmente sopa y entremeses, primeros y segundos platos, postres. Los platos son sirvíos totalmente preparaos y presentaos, ensin riquir nenguna aición per parte del serviciu. Usualmente, según se vaya acabando de comer un platu, este ye retiráu y sustituyíu pol siguiente ensin esperar al restu de comensales, anque esto vease afeutáu polos tiempos del comedor y cocina; amás, tradicionalmente faise esperar pa los entremeses y el platu principal. El maître actúa equí de xefe de sala, pero nun toma parte activa en sirvir platos, yá que estos vienen yá preparaos y presentaos de cocina. Los camareros namái tienen que sirvir un platu yá preparáu, polo que se riquir de tol personal una menor formación. El chef y el personal de cocina encargar del emplatado y la presentación, y polo xeneral tienen mayor protagonismu que nel serviciu a la francesa. Por ello, esti serviciu, muncho más dinámicu, ye'l más emplegáu anguaño.

Serviciu a la inglesa: nesti serviciu, el veceru atopa una mesa con un platu de serviciu vacíu y tola cubertería necesaria, pero a diferencia del serviciu a la rusa nesti casu'l camareru sirve los alimentos al veceru dende una fonte o bandexa. Los alimentos sirvir pela esquierda. La presentación de platu piérdese, y como'l serviciu ye bien incómodu tantu pa camareru como pa comensal, el serviciu a la inglesa solo ye emplegáu en delles llacuaes.

Serviciu americanu: asina llamáu al serviciu senciellu asociáu a los restoranes estauxunidenses, una simplificación del serviciu a la rusa. La carauterística qu'estrema esti serviciu norteamericanu ye la so rapidez, la comida preparar na cocina y un camareru llevar a la mesa de los comensales. Los entremeses amenorgar al máximu y les regles del serviciu son bien sencielles. Sirvir los alimentos pela derecha, les bébores pela derecha y retirar los platos pela esquierda. Nun se riquir d'enforma personal porque'l serviciu nun ye complicáu; esti serviciu ye común nes cafeteríes, nos almacenes comerciales y na mayor parte de los restoranes.

Serviciu tradicional: tien asistencia total a la mesa y realízase na mayoría de los establecimientos (restoranes, chigres, cafeteríes, hoteles).

Ver tamién

Referencies

↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: restorán
↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: restaurante
↑ Sudhir Andrews (agostu de 2007). «1. Origins of the Food Service Industry», Food & Beverage Management (n'inglés). McGraw Hill, páx. 616. ISBN 9780070655737. «The term restaurant, as we know today, began in 1765 in Paris, France. There is an interesting story about the propietor of, perhaps, the first public restaurant. Before 1765, inns and catering operations offered public food services.»
↑ «restoranes-el so-orixe-y-historia/ Los Restoranes, el so orixe y historia». Consultáu'l 1 d'avientu de 2016.

Enllaces esternos

Artículu de traducción automática a partir de "Restaurante" que necesita revisión. Quita l'avisu cuando tea correxíu.

[1] Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: restorán

[2] Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: restaurante

[3] Sudhir Andrews (agostu de 2007). «1. Origins of the Food Service Industry», Food & Beverage Management (n'inglés). McGraw Hill, páx. 616. ISBN 9780070655737. «The term restaurant, as we know today, began in 1765 in Paris, France. There is an interesting story about the propietor of, perhaps, the first public restaurant. Before 1765, inns and catering operations offered public food services.»

[4] «restoranes-el so-orixe-y-historia/ Los Restoranes, el so orixe y historia». Consultáu'l 1 d'avientu de 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]