Roda de Isábena

Roda de Isábena
Alministración
País	España
Autonomía	Aragón
Provincia	provincia d'Uesca
Conceyu	Isábena
Tipu d'entidá	entidá singular de población
Códigu postal	22482
Xeografía
Coordenaes	42°17′N 0°32′E / 42.28°N 0.53°E
	Roda de Isábena Roda de Isábena (España)
Altitú	907 m

Roda de Isábena ye una llocalidá que pertenez al conceyu d'Isábena, na comarca de Ribagorza, provincia d'Huesca, Aragón, España.

Xeografía

Asitiada mui cerca del ríu Isábena, nel antiguu condáu de Ribagorza, unu de los orixinarios na formación del Reinu d'Aragón.

Historia

Nel sieglu X foi capital del condáu de Ribagorza y sede episcopal, polo que se llevantó, por dos vegaes, la catedral de Roda, d'estilu románicu, ente los sieglos X y XII. El primer templu foi consagráu nel añu 956. Nel añu 1006 el fíu d'Almanzor, Abd El Malik, escaló la villa destruyendo la primitiva catedral. En 1010, recuperada Roda de Isábena polos cristianos, empezó la construcción de la segunda catedral, que foi consagrada nel añu 1030.

La catedral de Roda exerció como tal hasta l'añu 1149, añu en que la so xurisdicción eclesiástica pasó a Lleida una vegada foi reconquistada polos cristianos.

Urbanismu

Vista de la catedral de Roda.

La llocalidá de Roda álzase sobre un puexu qu'apodera l'accesu al valle del ríu Isábena, pos nel sieglu X yera un llugar fortificáu, qu'establecía una talaya de vixilancia ente los dominios de la Taifa de Zaragoza y el condáu referíu, que más tarde s'integraría nel Reinu d'Aragón. A mediaos del sieglu X esta pequeña llocalidá convertir en sede del obispu de Roda y capital política del condáu de Ribagorza. Pero'l treslláu de la sede episcopal a Lleida y depués a la diócesis de Barbastro-Monzón alloñó d'esta llocalidá la rellumanza pasada. La desamortización y un saquéu d'Erik el Belga desaposiar del so ricu patrimoniu.

Sicasí, Roda, col so Catedral de San Vicente mártir caltién inda muertes del so ricu pasáu. Güei, esti llugar presume de ser la población más pequeña d'España que cunta con un templu catedraliciu.

Crónica Rotense

Na catedral de Roda caltúvose mientres sieglos la versión más antigua de la llamada Crónica d'Alfonso III denomada por esti motivu Crónica Rotense. Esta crónica foi escrita ente la segunda metá del sieglu X y el sieglu XI, al paecer nel monesteriu de San Millán de la Cogolla, y que dempués de tar en paradoriu desconocíu mientres enforma tiempu, remaneció nuna biblioteca privada en 1927.

Rutes

Les siguientes rutes de senderismo pasen pola llocalidá:

GR-18.1
PR-HU 48 : empecipia equí'l so trayeutu.

Conxuntu Monumental^[1]

Conxuntu d'interés:

Catedral de San Vicente de Roda de Isábena.^[2]
La Plaza Mayor.
Ermita de Estet.^[3]
Ermita del Pilar (Roda de Isábena).^[4]
Ermita de San Salvador (Roda de Isábena).^[5]
Ermita de San Mames (Roda de Isábena)^[6] (ver galería imagen) 42°17′50.53″N 0°31′14.77″E / 42.2973694°N 0.5207694°E / 42.2973694; 0.5207694
Ermita de San Martín del Bois^[7]
Palaciu Abacial, s.XVI.^[8]
Castiellu de la Llecina.^[9]
Ponte de San Jaime.^[10]
Molíno.
Portal de Santa Ana, antigua entrada a Roda.^[11]
Torre Grossa.^[12]
Paséu de los canonigos.
Cruz de Santa Catalina^[13](A-1605)
Pilaret de San Antonio.^[14]
Pilaret de San Juan Bautista.^[15]
Muralla de Roda de Isábena^[16]

Imáxenes de Roda

Ermita de San Salvador
Palaciu Roda de Isabena
claustru, Catedral, Roda de Isabena
claustru, Catedral, Roda de Isabena
Morrons de Güel des de Roda de Isabena
Ermita San Mamés
interior Ermita San Mamés

Referencies

Enllaces esternos

[1] «Conxuntu Monumental». Archiváu dende l'orixinal, el 2020-11-23.

[2] ttp://www.sipca.es/censo/7-INM-HUE-004-129-001/Excatedral.html#.WMld002FPGg

[3] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-064/Ermita/de/la Virxe/de/Estet.html#.WMlcrk2FPGg

[4] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-065/Ermita/de/la Virxe/del/Pilar.html#.WMlcwU2FPGg

[5] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-068/Ermita/del/Salvador.html#.WMlczU2FPGg

[6] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-066/Capiya/de/San/Mamés.html#.WMlchE2FPGg

[7] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-067/Ermita/de/San/Martín/del/Bois.html#.WMlhbE2FPGg

[8] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-006/Palaciu/fortificáu/del Prior.html#.WMlbgU2FPGg

[9] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-005/La/LLecina.html#.WMla5Y2FPGg

[10] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-003/Ponte.html#.WMldPE2FPGg

[11] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-084/Portal/de/Santa/Ana.html#.WMldB02FPGg

[12] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-072/Torre/Gorda.html#.WMlbxE2FPGg

[13] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-073/Cruz.html#.WMlda02FPGg

[14] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-069/Pilaret/de/San/Antonio.html#.WMlcWE2FPGg

[15] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-070/Pilaret/de/San/Juan/Bautista.html#.WMleM02FPGg

[16] ttp://www.sipca.es/censo/1-INM-HUE-004-129-010/Muralla.html#.WMlcIk2FPGg

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Roda de Isábena

Alministración

País	España
Autonomía	Aragón
Provincia	provincia d'Uesca
Conceyu	Isábena
Tipu d'entidá	entidá singular de población
Códigu postal	`22482`
Xeografía
Coordenaes	42°17′N 0°32′E / 42.28°N 0.53°E / 42.28; 0.53
Roda de Isábena Roda de Isábena (España)
Altitú	907 m