Verbu pronominal

El verbu pronominal ye aquel que se conxuga con un pronome átonu de la serie reflexiva en toles sos formes (me, te, se, nos, vos, se), que concuerda en persona y númberu col suxetu, y qu'escarez de función sintáctica; siendo en realidá esti pronome un morfema necesariu pa espresar reflexividá y en dellos casos énfasis. Si'l verbu en cuestión rique obligatoriamente l'usu de dichu pronome, tratar d'un verbu puramente pronominal (por casu, penase). Otros, otra manera, pueden usase indistintamente con esi morfema o ensin él, como nel casu dir/dise, onde la pronominalización paecer espresar suxetividá. Un tipu especial de construcción pronominal ye la llamada voz media: El nadador afogóse, La ponte fundióse. Esta construcción nun tien de confundir se cola de sentíu reflexivu, nin cola construcción pasiva con se o pasiva reflexa (vendiéronse les tierres = les tierres fueron vendíes), nin cola impersonal con se (vívese bien equí). Cola voz media afírmase que al suxetu "asocéde-y" l'aición del verbu, non que-y la fai él, y nun s'indica quién la executa. Por casu, empecatar ("faer malu o malvar a daquién"); empecatase ("faese malu")

Tipos de pronominales

Los verbos pronominales podríen ser: reflexivos, cuasirreflexivos, recíprocos, pasivos, impersonales. Tipos de pronominales usaos: --pronome personal átonu--: (me, te, se ...) funciona como complementu direutu/indireutu. Un exemplu: Me [c. direutu] llavo / Me [c. indireutu] llavo la cara [d. direutu].

Verbu reflexivu

Un verbu reflexivu ye aquel que se conxuga con un pronome átonu en toles sos formes, que concuerda en xéneru (masculín, femenín o neutru) y númberu (singular, plural) col suxetu (1ªpersona, 2ªpersona, 3ªpersona), y amás escarez de función sintáctica.

Si'l verbu en cuestión rique obligatoriamente l'usu de dichu pronome, tratar d'un verbu puramente pronominal. Otros tomen un matiz reflexivu o recíprocu cuando s'usen de forma pronominal. Ej.: | (1) yo llavo. | 'puede dicise =' | (2) yo te llavo. | (3) Pedro llávase. |

Tipos de reflexivu Tipos de reflexivu usaos: En munches llingües los pronomes oxeto son puramente distintos de los pronomes reflexivos, polo que la definición anterior puede nun ser válida pa toles llingües. El Manera Reflexiva puede ser:

“Recíprocu” (como pronome recíprocu): l'axente recíprocu denota que l'axente que realiza l'aición ye quien mesmu s'implica na aición mutuamente, en numberosos casos l'usu del verbu ye Transitivu. (Ej: | María y Pedro bésense. | María besa a Pedro | )
“Autocausativo”: l'axente reflexivu denota usualmente ánimu en referencia y combináu no representao pol suxetu de l'aición como actor activu que sobrolleva la carga paciente. (Ej: Pedro ofiéndese.)
“Anticausativo”: l'axente reflexivu denota usualmente ensin ánimu, ónde'l suxetu del verbu sobrolleva una aición o cambéu d'estáu de quien como axente resulta inciertu o ensin claridá inclusive n'inesistencia. (Ej: La puerta (llogróse) abrir / La puerta abrióse. [> ensin ayuda nenguna]).
“Impersonal (o mediu pasivu)”: l'axente reflexivu denota quien toma l'aición intransitiva del verbu con omisión del axente. Y en delles llingües solo construyíu si esti (causante) tien un axente humanu; pudiendo ser: xenéricu (como (aición) coleutiva o individual) inclusive como perdida [aición perdida]. (Ej.: llingües eslaves) . El suxetu gramatical tamién ye omitíu por ello ye d'usu pa verbos (defeutivos) que solo tengan la 3ª persona (masculina o neutra) en función de la forma. En munchos casos hai una semántica rellación n'alcuerdu ente: impersonal / anticausativo / en cuenta de / autocausativo / construyendo la "voz pasiva" (presente en llingües romances o n'en delles llingües eslaves), asina hai semántiques diferencies avera del mesmu usu ente les llingües d'usu. (Ej.: (A) Dizse que... Equí trabayar bien. [de faer] (B) [La Xente] trabaya bien equí. | Construyóse eso…. |)
“Inherente”: verbu inacusativo con nengún significáu reflexivu nél mesmu ( Ej.: Pedro pénase.)

Ver tamién

Referencies

Enllaces esternos

Los verbos pronominales na Hispanoteca