Xehová
Xehová, na Biblia ye'l nome propiu de Dios. Apaez unes 7.000 vegaes. Esti nome provién del llamáu "tetragrámaton", ye dicir, les "cuatro lletres", nesti casu JHVH (יהוה n'hebréu).
- El documentu a mandrecha amuesa la carta procedente de Tell ed Duweir,Lakís; contién seis llinies de testu y la llectura de les cinco primeres ye: [ 'l 'dny y'ws ysm yhwh 't 'dny sm't sl m 't kym 't kym my 'bd k klb ky zkr 'dny 't (')bdh y'(ob,)kr yhwh 't] Al mio señor Yaosh: Que YHWH seya propiciu al mio señor sobro les nueves de paz nesti mesmu día. Y el to siervu, un perru, por qué'l mio señor s'alcuerda del so siervu? Que YHWH entristaye...
Pronunciación editar
Xehová o la so forma castellana Jehová ye la forma más conocía n'asturianu. De toos modos, esisten otres variaciones del mesmu nome: "Xehovah, Yavé, Yaveh, Xuvoh etc... Esto ye porque nel alfabetu hebréu nun esistíen lletres vocales, polo que nun sabemos si estes yeren EOA, AE, UO etc. Otra razón ye la prohibición de mentar el nome divín ente los hebreos. Ensin embargu esiste una cantidá considerable de nomes hebreos u'l Tetragrámaton ta incluíu que pueden dar una idea de cuála yera la pronunciación del nome divín. La tabla d'abaxo muestra dellos exemplos d'estos nomes cola so transcripción y equivalencia n'asturianu.
| Nome Hebréu | transcripción | Forma del nome n'asturianu | Significáu |
|---|---|---|---|
| יאזניהוּ | ya'ăzanyâh | Xaazaníes | Xah escucha |
| יאשׁיּהו | yô'shîyâh | Xosíes | Curáu por Xah |
| יאתרי | ye'âtheray | Xeaterai | Guiáu por Jah |
| יבחר | yibchar | Ibhar | Xah escueye |
| יבניה | yibneyâh | Ibneies | Xah construye |
| יבניּה | yibnîyâh | Ibníes | Edificáu por Xah |
| יברכיהוּ | yeberekyâhû | Xeberequíes | Xah bendiz |
| יגדּליהוּ | yigdalyâhû | Igdalíes | Xah ye grande |
| ידידיה | yedîydeyâh | Xedidíes | Amáu por Xah |
| ידיה | yedâdâh | Xedaíes | Alabáu por Xah |
| ידעיה | yeda'yâh | Xedaíes | Xah sabe |
| יהּ | yâhh | Jah | Xah (forma curtia del nome divín) |
| יהוּא | yêhû' | Xehú | Xah ye elli |
| יהואחז | yehô'âchâz | Xehoacaz | Xehová midió |
| יהואשׁ | yehô'âsh | Xehoás | Dau por Xah |
| יהוה | yehôvâh | Xehovah | Xehová o Yawé (forma llarga del nome divín) |
| יהוזבד | yehôzâbâd | Xehozabad | Xehová proveyó |
| יהוחנן | yehôchânân | Xehohanán | Xehová dio |
| יהוידע | yehôyâdâ‛ | Xehoiadá | Xehová sabe |
| יהויכין | yehôyâkîyn | Xehoiaquín | Xehová establez |
| יהויקים | yehôyâqîym | Xehoiaquim | Xehová alza |
| יהויריב | yehôyârîyb | Xehoiarib | Xehovà llucha |
| יהונדב | yehônâdâb | Xehonadab | Xehová quierlo |
| יהונתן | yehônâthân | Xonatán o Xehonatán | Xehová dio |
| יהוסף | yehôsêph | Xosé | Xehová añadió |
| יהועדּה | yehô‛addâh | Xehoadá | Xehová adornó |
| יהועדּן | yehô‛addân | Xehoadán | Xehová allégrase |
| יהוצדק | yehôtsâdâq | Xehozadac o Xosedec | Xehová ye xustu |
| יהורם | yehôrâm | Xehoram o Xoram | Xehová ye esaltáu |
| יהושׁבע | yehôsheba‛ | Xehoseba | Xehová xuró |
| יהושׁבעת | yehôshab‛ath | Xehosabeat | Xehová ye una promesa |
| יהושׁע | yehôshûa‛ | Xosué o Xehosué | Xehová ye salvación |
| יהושׁפט | yehôshâphâṭ | Xehosafat | Xehová xulgó |