Acá

rexón histórica de la Baxa Mesopotamia
(Redirixío dende Acadios)

Acá[1] yera una rexón del norte de Caldea, esto ye, la Baxa Mesopotamia, ente Asiria al noroeste y Sumeria al sur, mientres el periodu de la historia antigua anterior a Babilonia, onde s'anició la llingua acadia. Tierra (n'acadiu, mat) ye un términu qu'equival a dicir país: asina, la tierra d'Israel, la tierra de Hatti, la tierra d'Exiptu, pa referise a los países d'Israel, Hatti o Exiptu, por casu. Tamién se llamó Akkad a una ciudá (ver, Agadé), bien importante na rexón mientres esi periodu, y de la que toa esta área o rexón, la tierra d'Acadia, el país de los acadios, derivó'l so nome. La Acadia Mesopotámica nun tien de confundise coles antigües colonies franceses de la mariña este del Canadá que llámense tamién Acadia.

Acá
Alministración
Tipu d'entidá rexón histórica
Xeografía
Demografía
Cambiar los datos en Wikidata
Estensión del Imperiu acadiu en tiempos de Sargón d'Acá

Babilonia, como rexón, anicióse partiendo de los territorios combinaos d'Acadia y Sumeria. La llingua acadia evolucionó pa formar la llingua babilónica, ente que la llingua sumeria sumió. Los acadios, anque utilizaron la escritura cuneiforme, al igual que los sumerios, traduxéronla a la so llingua.

Nun se conocen documentos escritos na llingua acadia anteriores a la dómina de Sargón I el Grande o Sargón d'Acá. Sargón ye tradicionalmente descritu como el primer gobernante d'un imperiu unificáu d'Acadia y Sumeria. Antes d'él, Sumeria empezó a espandise sol gobiernu d'un rei llamáu Lugalzagesi d'Umma (la Erech de la Biblia). Sicasí, Sargón llevó'l procesu más allá de tolos intentos de los reis sumerios que-y antecedieron y conquistó munches de les rexones de la contorna pa crear un imperiu que llegó hasta'l mar Mediterraneu y Anatolia.

Na lliteratura asiriu-babilónica tardida, el nome Acadia apaez como parte del títulu real en conexón con Sumeria, esto ye, non semíticu: Lugal Kengi (ki) Uru (ki), qu'equival a la espresión acadia sar mat Sumeri o Akkadi, esto ye, "Rei de Sumeria y Acadia", que paez significar a cencielles "Rei de Babilonia", esto ye, Rei de la Baxa Mesopotamia, la tierra de Senaar de los antiguos, la Sumeria orixinaria o bien, Rei de Caldea (la mat-Kaldu de los antiguos).

Los acadios yeren nómades semites, pueblos orixinarios de la península arábiga, qu'empezaron a movese escontra'l Creciente Fértil coincidiendo cola prosperidá de les primeres ciudaes-estáu mesopotámiques.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Esti topónimu apaez na traducción al asturianu de los Mapes de l'Associació Bíblica de Catalunya
    Esta fonte emplégase como referencia dende'l puntu de vista llingüísticu.

Enllaces esternos

editar