Adaxu (llingüística)
Un adaxu[1] ye un refrán o dichu, una sentencia polo xeneral curtia, sacada de la esperiencia y especulación de la sabencia popular. Munches d'estes sentencies son observaciones acuñaes pola esperiencia coleutiva a lo llargo del tiempu, con temes que van dende la meteoroloxía hasta'l destín invariable y fatalista d'esistencia. Son polo xeneral anónimos.
Un proverbiu ye lo mesmo qu'un adaxu, pero estrémase d'ésti na na forma, pos demientres que'l refrán suel facese en tonu de chancia y s'espresa con pallabres comunes y dacuando groseres, el proverbiu non.
Adaxos n'asturianu
editar- El gochu que va a la llande, foi pequeñu ya vienu grande; ya'l que foi a la foi vienu como foi (Somiedo).
- Fame qu'espera fartura, nun ye fame, ye bayura.
- A barcu vieyu bordingues nueves
- Osu colmeneiru nun quier compañeiru (Valdés)
- Miou dichu miou feitu (Lo dicho, fecho); y Mieu dichu, mieu feitu (Salió tou comu s'esperaba) (Somiedo).
- Cuando con ceñu, entonces más sereña
- Ca cosa en so tiempu y les castañes n'avientu
- Tantes borrinaes en marzu tantes xelaes en mayu
- El buen tiempu e capa de probes(Llanes)
- Cuandu'l mar sona, el tiempu abona
- Vienen les cabres del monte a char les oveyes de la corte (dizse cuandu vien daquién de menos categoría a intentar ocupar el puestu qu'ún ocupa)
- Cuando trona hacia Xixón, moler la fariña y char en macón
- Escogóllase en polvu la gallina cuando'l tiempu a cambiar va mui aína
- El ruin res des que come esfrez
- Cuando veas el bon tiempu non t'embobes, cuandu lu veas malu non t'esmolgues
- Tan aína va'l carneru como'l corderu
- Si l'agua gorda se fai fina, nun abocana tan aína
Referencies
editar- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: adaxu