Aldea Real
Aldea Real ye un conceyu español de la provincia de Segovia nel territoriu de la Campu Segoviano, comunidá autónoma de Castiella y Lleón. Tien una superficie de 25,28 km².
 Aldea Real | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Castiella y Lleón | ||||
| Provincia |  provincia de Segovia | ||||
| Partíu xudicial | Segovia | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
| Alcaldesa d'Aldea Real | María Isabel Rosa Gómez | ||||
| Nome oficial | Aldea Real (es)[1] | ||||
| Códigu postal |
40292 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 41°11′06″N 4°09′56″W / 41.185°N 4.1655555555556°O | ||||
  Aldea Real Aldea Real (España)  | |||||
| Superficie | 25 km² | ||||
| Altitú | 88 m | ||||
| Llenda con | Aguilafuente, Escalona del Prado, Mozoncillo, Carbonero el Mayor, Pinarnegrillo y Fuentepelayo | ||||
| Demografía | |||||
| Población |
281 hab. (2023) - 149 homes (2019) - 133 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 0.18% de provincia de Segovia | ||||
| Densidá | 11,24 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| aldeareal.com | |||||
 | |||||
.svg){kind=small}
Historia
editar
Los oríxenes d'Aldea Real inda permanecen na escuridá. El so primitivu nome d'Aldea del Rey indica con toa seguridá una fundación real, posiblemente del tiempu de la repoblación del territoriu (finales del sieglu XI o principios del XII). La primer noticia documentada sobre la villa atopar nun manuscritu de 1246 nel que se detallen les rentes del obispáu de Segovia.
Mientres el sieglu XIII, ensin dulda, Aldea del Rey foi creciendo demográficamente y prueba d'ello ye la construcción de l'antigua ilesia de la qu'anguaño namái queda la torre del campanariu.
Nos sieglos XIV y XV la información ye tamién bien escasa. El 15 de marzu de 1335 el cabildru de la Catedral de Segovia, con llicencia del obispu Don Pedro, camuda con Martín Fernández Portocarrero, tola heredá (son unos bienes) "tierra, viñes, molinos, acequias, olivares, camperes, figuerales, montes y güertos" que l'obispu Don Raimundo, dexáralos en Torre de Guadiamar (Sevilla) pola heredá que'l tal Martín Fernández tenía en Palacios de Bernuy y Aldea Real.
En 1399 el nome de la villa apaez de nuevu nun pergamín del archivu de la Catedral de Segovia, yá que nesi añu Juan Hurtado de Mendoza, mayordomu del rei Enrique III y la so muyer Doña María de Lluna, fixeron donación a les monxes de Santa Clara en Tordesillas d'unes heredaes que dambos teníen n'Aldea del Rey y Escobar de Polendos.
Mientres el sieglu XV la documentación caltenida que fale del pueblu ye hasta'l momentu bien insuficiente, anque un estudiu más detalláu nel Archivu Xeneral de Simancas y l'Archivu de la Catedral de Segovia podría sacar a la lluz uno bien abondosa información qu'enllenaría munches páxines. L'únicu documentu del sieglu XV alcontráu con rellación a Aldea del Rey ye una carta roblada por Enrique IV en 1456 pola qu'esti monarca castellanu vence al Monesteriu del Parral les Tercies (unes rentes) de Hortigosa, Pinillos, Aldea del Rey, Mozoncillo, Fuentepelayo, Estes Tercies, inda a finales del sieglu XVI constituyíen la mayor fonte d'ingresos del Parral.
Mientres les Navidaes de 1459 el citáu Enrique IV de Castiella tuvo la so residencia na vecina llocalidá de Escalona del Prado. Ye más que probable que non tol enorme séquitu real, qu'acompañaba al rei pudiera agospiase nel mesmu sitiu, y que pola so proximidá, llugares como Aldea del Rey o Aguilafuente sirvieren per unos díes d'estancia de la corte castellana. La mesma situación pudo repitise coles visites d'Isabel la Católica a Aguilafuente en 1483 y la de Fernando'l Católicu al mesmu llugar en 1505.
El sieglu XVI traxo cambeos importantes n'Aldea del Rey de resultes del importante aumentu demográficu (en 1530 contabilícense 157 vecinos, lo qu'asitiaba a esta llocalidá ente les 12 más poblaes de la tierra de Segovia), l'antigua ilesia parroquial foi remozada totalmente dándo-y l'aspeutu qu'anguaño tien.
Desgraciadamente l'archivu parroquial nun caltuvo los llibros de fábrica d'esti tiempu polo que nun se pudo confirmar documentalmente nengún aspeutu d'esti periodu de construcción.
Nel reináu de Felipe II (1556-1598) llevar a cabu'l primer vecinderu en Castiella (1591). Aldea del Rey apaez con un númberu da 209 vecinos pecheros d'un total de 210, el que resta yera'l cura párrocu, que por tratase d'un miembru del estáu eclesiásticu taba llibre de pagar impuestos.
Nos años finales del sieglu XVI desamarró una epidemia de peste por toa Castiella qu'acabó col florecimientu del que gociara Segovia dende'l sieglu XV pola industria de la llana. Aldea Real tamién se vio afeutada yá que el númberu de víctimes que se cobró la peste debió de ser peraltu como demuestren los llibros de difuntos correspondientes a esi periodu que se guarden nel archivu parroquial, anque ye bien difícil dar un númberu exactu una y bones el cura namái s'esmoleció d'inscribir nél, el nome de los finaos de que'l so nome alcordar; tal debió de ser la morrina.
Los siguientes censos que se realizaron en Castiella mientres el sieglu XVII nun sirven pa dar una idea del númberu de vecinos que pudo tener Aldea del Rey, yá que la confección de tales censos ye bien defectuosa según los especialistes en demografía histórica.
Nel casu concretu d'esta llocalidá, l'archivu parroquial colos sos llibros de bautismos y fallecimientos demuestren que la población amenorgóse considerablemente, algamando los niveles que tenía hacia l'añu 1530. Solamente a finales del sieglu XVII el númberu de vecinos aumentó nesta y otres villes de Castiella de resultes de la meyora coyuntural del momentu.
A principios del sieglu XVIII, paez ser que la población va recuperándose, y el nivel económicu tamién, yá qu'en 1716 mandóse construyir el magníficu retablu barrocu de la ilesia parroquial, del que se desconoz el nome del artista y el so importe total, por cuenta de que tampoco se caltuvieron los llibros de fábrica d'esi periodu.
Nel Archivu Históricu Nacional, seición de Cleru, la documentación sobre Aldea Real nel sieglu XVIII ye bien abondosu, pero toa ella ensin demasiao interés yá que se trata fundamentalmente de ventes de tierres y creitos de llabradores solicitaos a dellos monesterios de Segovia. La consulta de la copia que tendría d'esistir nel Conceyu del catastru del Marqués de la Ensenada de 1752 amosaría la riqueza que tenía Aldea del Rey y tamién el númberu de vecinos con que cuntaba.
Los censos de Aranda (1768) y Floridablanca (1787) amuesen a les clares l'aumentu de la población. Nel de 1787 vemos que la villa cunta con 678 habitantes, de los que 321 son homes y 357 muyeres y taben ocupaos de la siguiente manera: 1 cura, 1 sacristán, 1 estudiante, 60 llabradores, 39 xornaleros, 45 artesanos, 8 criaos y 523 qu'o bien son menores o nun tienen una ocupación específica.
Los datos qu'apurre esti recuentu han de ser consideraos como bien fiables, pos el primer censu d'habitantes que tien de recibir esi nome puramente ye'l de Floridablanca.
Nel sieglu XIX Aldega del Rei sigue la so andadura ensin grandes tresformamientos. Desconócense les repercusiones o incidencies que pudieren causar la Guerra de la Independencia o Les Guerres Carlistes, pero ensin dulda debiéronse dexar notar d'una forma o otra.
La población siguió creciendo de resultes de les meyores na alimentación y el fin de les grandes epidemies de sieglos anteriores. El Diccionariu de Pascual Madoz (1852) da una cifra d'habitantes de 758, de los que namái 125 (los más ricos) teníen derechu a votu nes eleiciones. La riqueza urbana asítiase en redol a los 206.506 reales, cifra nun nivel mediu con rellación a los demás pueblos de la provincia.
Al llegar el sieglu XX los habitantes d'Aldea del Rey tienen d'asitiase en redol a los 915, empecipiando na década de los años venti un descensu del qu'anguaño nun se recuperó.
Mientres el periodu 1910-1916[2] tuvo llugar el cambéu de nome de la llocalidá, pasándose a llamar dende entós Aldea Real, abandonando definitivamente'l d'Aldea del Rey que mientres sieglos había lleváu.
Demografía
editar| 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2008 | 2010 | 2012 | 2014 | 2016 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 425 | 409 | 378 | 383 | 357 | 353 | 343 | 341 | 322 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alministración
editar| Llexislatura | Nome | Partíu |
|---|---|---|
| 1979-1983 | José Ignacio Gómez Martín |  PSOE
|
| 1983-1987 | ||
| 1987-1991 | ||
| 1991-1995 | ||
| 1995-1999 | Luis Gómez de Santos | PSOE
|
| 1999-2003 | Luis Gómez de Santos | PSOE
|
| 2003-2007 | Rafael Vallejo Herranz | PSOE
|
| 2007-2011 | Rafael Vallejo Herranz | PSOE
|
| 2011-2015 | María Isabel Rosa Gómez |  PP
|
| 2015-2019 | Pedro García Martín | PSOE
|
| 2019-2023 | n/d | n/d |
| 2023- | n/d | n/d |
Cultura y sociedá
editarEscontra 1940, la población asítiase en 900 habitantes. Pero a partir de la década de los 60, el númberu d'habitantes sufre un importante descensu quedando nos nuesos díes en 396 habitantes. La densidá de población pa esta llocalidá ye de 15,6 habitantes/km².
Verdaderamente, esta cifra caltiénse bien per debaxo de les cifres nacional (78,6 hab/km²) y autonómica (26,4 hab/km²) y cercana a la densidá de población nos territorios rurales (14,5% hab/km²). Estos datos reflexen a les clares el progresivu despoblamientu de les zones rurales de Castiella y Lleón y lo qu'esto significa de cara a les posibilidaes de desarrollu de los nuesos pueblos. Tocantes a la distribución de la población, esiste un predominiu claru de los homes frente a les muyeres. Les muyeres suponen el 46% de la población frente al 54% de los homes. Y onde más claramente se ve la diferencia ye nos tramos d'edá entendíos ente los 20 y los 55 años. Esta circunstancia ye la que nos da muestres de la masculinización de la población y de cómo los defeutos del mercáu llaboral afecten más a les muyeres qu'a los homes, faciendo qu'éstes salgan de la so llocalidá, nel momentu que quieren trabayar, en busca d'oportunidaes llaborales que nel so conceyu y redolada más inmediata nun esisten.
La economía de la llocalidá asítiase na agricultura y ganadería y en menor midida nel comerciu y otros servicios, teniendo un pesu práuticamente nulu'l sector industrial. El 83% de la superficie agraria ta destinada a cultivos yerbáceos, anque dellos llabradores yá s'empezar a decantar polos cultivos d'hortolices. Tocantes a la ganadería destaca'l porcín con 3.500 cabeces.
El paru na llocalidá ye práuticamente inesistente (2%), ente otres razones porque la xente nuevo dir del pueblo ante la perspeutiva de la escasa ufierta d'empléu. Per otru llau, hai que tener en cuenta qu'esti coleutivu de persones sale de la so llocalidá d'orixe nel momentu de cursar estudios cimeros dirixiéndose a ciudaes más grandes como Madrid, Salamanca o Valladolid, tamién Segovia, y en munchos casos afitando la so residencia nelles y nun retornando a la llocalidá d'orixe. Esti éxodu rural ye'l que xenera una especie de sobrecarga de trabayu pa los residentes que queden (integración de parceles), mecanización o aumentu del trabayu intensivu de los llabradores.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Ministeriu d'Alministraciones Públiques (ed.): «Variaciones de los conceyos d'España dende 1842.». Archiváu dende l'orixinal, el 4 de payares de 2012. Consultáu'l 8 de febreru de 2013.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Aldea Real.
Datos: Q1776918- Multimedia: Aldea Real
