Almadenejos
Almadenejos ye un conceyu español de la provincia de Ciudá Real, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha. Ta asitiáu al suroeste del Valle de Alcudia, cerca d'Almadén, y nes llendes de la provincia de Córdoba.
 Almadenejos | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Castiella-La Mancha | ||
| Provincia |  provincia de Ciudá Real | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
| Alcalde d'Almadenejos | Pedro Solana López | ||
| Nome oficial | Almadenejos (es)[1] | ||
| Códigu postal |
13480 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 38°44′16″N 4°42′37″W / 38.7378°N 4.7103°O | ||
  Almadenejos Almadenejos (España)  | |||
| Superficie | 103 km² | ||
| Altitú | 520 m | ||
| Llenda con | Abenójar, Almadén y Almodóvar del Campo | ||
| Demografía | |||
| Población |
397 hab. (2023) - 217 homes (2019) - 198 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe | 0.08% de provincia de Ciudá Real | ||
| Densidá | 3,85 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
| almadenejos.galeon.com | |||
 | |||
.svg)
Tien una superficie de 102,88 km² con una población de 456 habitantes (INE 2015)[2] y una densidá de 4,52 hab/km².
Trátase d'una población minera dende antiguu.[3] La esplotación de los xacimientos de cinabriu na contorna ta documentada dende'l sieglu IV e.C., siendo mentaes pol filósofu griegu Teofrasto de Ereso, anque yá esistíen con anterioridá. Les mines siguieron esplotándose mientres la dómina romana, permaneciendo n'actividá hasta'l ocaso del imperiu. Darréu, colos árabes, reinicióse la estracción, que siguiría hasta'l sieglu XX.
Na actualidá, entá esisten interesantes restos d'arquiteutura industrial minera, como'l baritel de la mina de la Concepción (tamién conocíu como baritel de San Carlos), según antiguos fornos de fundición.
Per otra parte, caltiénse tamién la muralla del sieglu XVIII qu'arrodiaba totalmente esta población. Cuntaba con cuatro puertes d'accesu, habiendo llegáu a los nuesos díes namái la de Almadén, apocayá restaurada.
Demografía
editar| 1991 | 1996 | 2001 | 2007 | 2013 | 2015 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 683 | 601 | 573 | 490 | 483 | 456 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia
editarAlmadenejos asítiase na ruta de l'antigua calzada romana que xunía Chillón con Fontanosas y tou paez indicar que los primitivos llabores romanos d'esplotación minera atópase nes cercaníes de Almadenejos, y non na actual mina de Almadén.
La población de Almadenejos debe'l so orixe al descubrimientu y esplotación d'un xacimientu conocíu como la mina de la Concepción Vieya, a finales del sieglu XVII, que xeneró la creación d'unes cabanos onde s'abellugaben los trabayadores. Cola posterior regularización de les xeres mineres, l'Estáu construyó almacenes y oficines, alredor de les que s'edificaron les cases ensin nenguna planificación urbanística.[4]
Por estes feches tamién s'edificó l'Hospital de Mineros, asitiáu na actual plaza de la Constitución.
En 1779 afayáronse nicios de mineralizaciones nel cuetu de Gilobreros, na Devesa de Castilseras, lo que dio llugar a la esplotación d'un nuevu xacimientu, llamáu la Mina de la Concepción de Gilobreros o la Nueva Concepción. A partir de 1780 empezar a trabayar nella. Dende entós y hasta mediaos del sieglu XIX, esta mina tuvo en funcionamientu.
Finalmente, en 1800, la Vieya Concepción abandonóse la mina por cuenta de la so esterilidá y escesiva fondura.
Al sureste de Almadenejos tamién s'afayaron les mines del Entredichu y de Valdeazogues, ente los años 1774 y 1775, anque anguaño dambes conócense como L'Entredichu. La esplotación d'estos xacimientos evitó, tres el zarru de la Vieya Concepción, el treslláu de los trabayadores a Almadén y la ruina de los edificios construyíos en Almadenejos (el cercu de buitrones, l'hospital, etc.).
Les mines del departamentu de Almadenejos tuvieron siempres so la direición del Establecimientu Mineru de Almadén y dende 1802 los sos trabayos téunicos fueron dirixíos por alumnos de l'Academia de Mines de Almadén.
Almadenejos perteneció a Almadén hasta 1836.
Turismu
editarMonumentos y llugares d'interés
editar- Mina de La Concepción
- Buitrones y fornos de mercuriu (Cercu de Buitrones)
- Baritel de San Carlos, notable exemplu d'arqueoloxía industrial. Nel sieglu XVIII cuando se realizó la so construcción allugaba un malacabe que tiráu por mules dexaba xubir y baxar el minerales, materiales y mineros al traviés del Pozu de San Carlos de la Mina de la Concepción Nueva. L'edificiu tien forma poligonal de 16 llaos iguales, y circular nel interior, con 17 metros de diámetru. Puede visualizase una recreación virtual https://sketchfab.com/models/71118cbbc87d4924821374eeb9474ce7
- Fonte de Peñaroya
Fiestes
editar- Santísima Virxe del Rosario: primer domingu d'ochobre.
- Fiesta del emigrante: primeros d'agostu.
Personaxes pernomaos
editar- Fernando Lozano Montes (1844-1935), periodista y llibrepensador del sieglu XIX, creador del periódicu Los Dominicales del Llibre Pensamientu.
- Leoncio Francisco Gallego (1827-1886), veterinariu, traductor y periodista del sieglu XIX
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Datos demográficos de Almadenejos del INE publicaos por Caxa España
- ↑ Artículu sobre Almadenejos en Galeón
- ↑ Información sobre Almadenejos en Inforural
- El conteníu d'esti artículu incorpora material d'una entrada de la Enciclopedia Libre Universal, espublizada en castellán baxo la llicencia Creative Commons Compartir-Igual 3.0.
Datos: Q1644863
Multimedia: Almadenejos
