Amatista
L'amatista[2] ye una variedá macrocristalina del cuarzu. El so color violeta carauterísticu pue ser más o menos intensu, según la cantidá de fierro (Fe+3) que contenga. Pue presentase coloriada per zones con cuarzu tresparente o mariellu. Les puntes suelen ser más escures o degradase hasta'l cuarzu incoloru.
Amatista | |
|---|---|
 | |
| Xeneral | |
| Categoría |
variedad mineral (es)  |
| Subclase de | cuarzu[1] y xema |
| Fórmula química | SiO₂ |
| Propiedaes físiques | |
| Color de la raya | blancu |
| Durez de Mohs | 7 |
 | |
_Can_you_imagine%3F_(5320329773).jpg)
A pesar de que ye bien resistente a los ácidos, l'amatista ye bien susceptible al calor. Ello ye qu'al #calecer a más de 300 °C camuda'l so color a café pardo, mariellu, anaranxáu o verde, según la so calidá y llugar d'orixe:
- 450 °C: vuélvese mariella
- 500 °C: toma un color anaranxáu fuerte (amatista quemada)
- 600 °C: vuélvese bien llechienta
Estos cambeos na coloración #deber a los cambeos na valencia del fierro que contién, ente otres coses. Puede recuperase el color orixinal de l'amatista sometiéndola a irradiaciones. Estremase d'otres piedres trataes al calor en que presenta un dicroísmo púrpura azuláu y púrpura acoloratáu.
Nun tien una absorción del espectru llumínicu carauterística. Suel presentar inclusiones en forma de marques paraleles, conocíes como rayes de cebra y arañazos de tigre, causaes por maclas romboédriques.
Formación
editar
L'amatista ye un mineral d'orixe magmáticu. Formase en filones con soluciones riques n'óxidos de fierro, que-y dan el so color moráu carauterísticu a temperatures inferiores a los 300 °C. Lo más habitual ye atopar l'amatista tapizando l'interior d'ágates en forma de geodas, dacuando xigantesques. Tamién pueden atopase en forma de druses (cristales qu'anubren la superficie d'una piedra) o en filones, acompañada d'otros minerales.
Los principales xacimientos atopase nos Urales, Alemaña, oeste d'Australia, Zambia, Brasil, departamentu de Artigas n'Uruguái, Estaos Xuníos, Canadá, India, Sri Lanka, Bolivia, España, Arxentina y en Tunicia.
Xoyería
editar
L'amatista ye la variedá del cuarzu más apreciada. Les amatistes más perfectes tallense pa xoyería, y el restu #utilizar pa faer oxetos d'arte. Tradicionalmente, l'amatista incluyase ente les piedres precioses más valoraes (xunto col diamante, el rubín, el zafiru y la esmeralda).
Por cuenta de la so importancia como xema, esisten dellos términos utilizaos en xoyería pa describir les distintes tonalidaes de l'amatista. “Rosa de Francia” referiase a l'amatista de color lila claro, ente que “Siberiana” ye l'amatista de color violeta intensu con rellumos coloraos, la variedá más preciada. Tamién esisten xemes que son un amiestu natural ente amatista y citrino, a les que se-yos dio'l nome de “ametrino” o “bolivianita”. A lo último, l'amatista calecida, qu'adquier una tonalidá amarellentada, suelse comercializar como citrino (una variedá de cuarzu de color ámbare bien escasa al natural).
Etimoloxía y historia
editarEl nome ‘amatista’ provién del griegu amethystos (non borrachu), una y bones esta piedra yera considerada un potente antídotu contra la embriaguez.[3]
L'amatista conozse dende hai miles d'años, pos yá nel antiguu Exiptu utilizabase pa crear xoyes, sellos personales y talles. Na Edá Media, el cristianismu adoptó l'amatista como símbolu d'arrenunciu a los bienes terrenales y castidá, y entá güei llevenla en forma d'aniellos munchos cardenales y obispos. L'amatista simboliza amás la sabiduría divina.
Referencies
editar- ↑ URL de la referencia: https://hedendaagsesieraden.nl/2023/03/09/amethist/.
- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: amatista
- ↑ https://www.crystalvaults.com/crystal-encyclopedia/amethyst
- ICA (International Coloured Gemstone Association)
- Universidá Autónoma de Madrid, Muséu de Mineraloxía
