Atamán
Atamán (variantes: wataman, vataman, otaman; cirílicu: атаман (rusu), ватаман (rusu, rexonal), отаман (ucraín)) ye un términu, pue que d'orixe turcu adoptáu nel rusu y l'ucraín nes comunidaes cosaques allugaes nesos países dende'l sieglu X, en territorios de l'anguaño Rusia y d'Ucraína.
Tien dos posibles significados:
- Tradicional ya históricu: Pente los cosacos de Rusia y Ucraína, fai referencia al comandante del Exércitu Cosacu o d'una unidá militar cosaca en tiempu de guerra; en tiempu de paz ye l'autoridá civil máxima d'una rexón poblada mayoritariamente por cosacos d'orixe. Escuéyese democráticamente (aproximadamente dende'l sieglu X y hasta agora) por xente cosaco per un mandatu d'un añu. .
Pue destituyilu del so cargu la unanimidá de los votos de tola comunidá en cualuquier momentu por nun cumplir les sos responsabilidaes, l'abusu de poder, crime o delitu escontra la comunidá cosaca, arriendes que ye reelixíu por otros mandatos de mou indefiníu. Xurídicamente un Atamán nun tien nenguna inmunidá énte'l poder llexislativu de la comunidá cosaca. Requierse p'algamar esti puestu: ser cosacu, mayor de 18 años y tener aptitúes, esperiencia, respetu y l'enfotu d'una comunidá cosaca.
Desendolca xeres militares (comandante) de toles tropes compuestes de cosacos en tiempu de guerra o en misiones militares especiales. Na paz la responsabilidá de so nun ye otra que curiar pol bienestar de la comunidá, planificación, xestión y rellaciones alministratives cíviques y polítiques esternes ya internes .
- Interpretación soxetiva: Comandante d'una unidá o d'un grupu paramilitar, independiente del poder del Estáu (Dacuando xefe o líder d'una banda de bandidos).