Axel Paulsen (18 de xunetu de 1855Aker (en) Traducir – 9 de febreru de 1938Nesodden) foi un patinador sobre xelu noruegu, que destacó tanto en patinaxe de velocidá como en patinaxe artísticu. Proclamóse campeón de patinaxe de velocidá na primer competición de patinaxe a nivel mundial, celebrada en Viena en 1882 y, nos años posteriores, estableció cinco marques mundiales en distintes distancies. Inventó un saltu de patinaxe artísticu, que recibió'l so nome, el «axel».

Axel Paulsen
Vida
Nacimientu Aker (en) Traducir18 de xunetu de 1855[1]
Nacionalidá Bandera de Noruega Noruega
Muerte Nesodden9 de febreru de 1938 (82 años)
Sepultura Vestre gravlund (en) Traducir
Familia
Hermanos/es
Oficiu
Oficiu patinador de velocidápatinador artísticu sobre xelu
Cambiar los datos en Wikidata

Biografía

editar

Axel Paulsen nació en Aker, una llocalidá de Noruega cercana a Oslo, el 18 de xunetu de 1855.[n. 1] Los sos padres yeren Johan Peter Paulsen, un comerciante de café, y Haagine Olsen. Axel Paulsen. Axel Paulsen creció na ciudá d'Oslu, entós conocíu como Christiania, onde'l so padre tenía'l so negociu.[3] Destacó llueu nel patinaxe sobre xelu y embarcóse nuna esitosa carrera deportiva, participando en competiciones y exhibiciones n'Europa, Estaos Xuníos y Canadá.[4] [5]

Paulsen casóse con Kathryn Williams en 1885 o 1886, pero'l matrimoniu eslleir en 1890. Contraxo segundes nupcias en 1893 con Anna Elise Nicolaisen. El so fíu, Harry, siguió les sos buelgues y foi campeón noruegu de patinaxe artísticu en cinco causes.[3] Tres la so retirada deportiva, tomó les riendes del negociu paternu xunto col so hermanu Edvin. Foi direutor hasta 1936, dos años antes de la so muerte a la edá de 83 años.[3]

Carrera deportiva

editar

Johan Paulsen yera un vidueñu patinador sobre xelu y llevaba a tolos sos fíos a patinar les fines de selmana a Østensjøvannet, un llagu de la capital noruega. Axel entusiasmóse rápido pol deporte y practicaba inclusive los díes de diariu, antes de la escuela. Col tiempu aportó al meyor patinador noruegu en patinaxe de velocidá y patinaxe artísticu.[3]

Paulsen ganó la carrera de 5000 metros nuna competición nacional d'importancia en 1880.[6] El so debú deportivu internacional tuvo llugar nel Gran Tornéu Internacional de Patinaxe, la primer competición a nivel mundial de patinaxe sobre xelu, celebrada en Viena en 1882. Ganó la carrera de velocidá y quedó terceru na competición de patinaxe artísticu, anque llogró un premiu pola so figura especial, consistente nun saltu d'una revolución y media nel aire, que pasó a conocese como'l saltu de Axel Paulsen» o, a cencielles, «axel».[3][5]

El 8 de febreru de 1983 participó nuna competición de velocidá nel parque Washington, en Brooklyn, Estaos Xuníos, onde ganó a los diecisiete patinadores más rápidos de Noruega, Inglaterra, Estaos Xuníos y Canadá.[7] Nel mesmu añu sufrió una derrota en Halifax, Canadá, nuna pista con curves bien zarraes que nun podía tomar a muncha velocidá.[6] En 1984 tornó a América y ganó toles carreres gracies a un cambéu de diseñu de los sos patinos p'afaelos a les curves pronunciaes, polo que recibió'l títulu de «campeón amateur del mundu».[3][5][6] Según l'autor Brian Flood, los récores de velocidá qu'estableció mientres les carreres y exhibiciones n'Estaos Xuníos y Canadá mientres les sos visites a estos países inspiraron a aficionaos y profesionales, qu'hasta entós raramente tomaben nota de los tiempos emplegaos en cubrir les distancies y contribuyeron a una anovada afición pol deporte del patinaxe de velocidá n'América.[7]

En xineru de 1885 celebróse un campeonatu internacional de patinaxe sobre xelu en Hamburgu, onde Paulsen, n'escelente forma, ganó la carrera de patinaxe de velocidá y quedó en tercer puestu en patinaxe artísticu.[8] En febreru de 1885, participó xunto col so compatriota Carl Verner nun desafíu contra los holandeses Renke van der Zee y Benedictus Kingma pa determinar quién yera'l meyor patinador por aciu una carrera de 4827 metros en Frognerkilen, Noruega. Asistieron ente 20 000 y 30 000 espectadores. Paulsen llogró la victoria, llegando a la meta un minutu y cinco segundos primero que van der Zee.[3][6]

Plusmarcas

editar

Paulsen estableció les siguientes marques mundiales mientres la so carrera:[3]

  • 1885: una milla en 3 minutos 26,4 segundos nuna milla
  • 1886: una milla en 3 minutos 5,4 segundos nuna milla *1885:

diez milles en 39 minutos 7,4 segundos

  • 1886: tres milles en 10 minutos 33,0 segundos
  • 1889: venti milles en 1 hora, 9 minutos y 15,0 segundos

Influencia nel deporte y honores

editar
 
Esquema del axel, saltu inventáu por Axel Paulsen

Amás d'inventar el famosu saltu que lleva'l so nome, y d'introducir un nuevu diseñu pa los patinos sobre xelu,[4] Axel Paulsen influyó nel desarrollu del patinaxe artísticu como deporte. El so estilu nórdicu» de patinaxe, carauterizáu pola velocidá, movimientos amplios y atleticismo atraxo gran atención pol so contraste col estilu vienés», en boga hasta entós, que primaba'l trazáu de figures complicaes sobre'l xelu a mariña del aspeutu físicu; de la fusión de dambes escueles surdió l'estilu internacional», más similar al patinaxe artísticu de competición modernu. Tamién se-y atribúi la introducción de la postura típica del patinaxe de velocidá, de brazos cruciaos por detrás del llombu.[5]

En 1910, nel vigésimoquinto aniversariu de la so victoria sobre van der Zee, el Club de Patinaxe d'Oslu nomó-y miembru honorariu.[3] En 1976, foi incluyíu nel Salón de la Fama del Patinaxe Artísticu, como reconocencia a les sos contribuciones nesti deporte.[4]

  1. A mediaos del sieglu XX, Aker incorporar a Oslo

Referencies

editar
  1. URL de la referencia: https://nbl.snl.no/Axel_Paulsen.
  2. 2,0 2,1 URL de la referencia: https://www.digitalarkivet.no/census/person/pf01038027017408. Data de consulta: 18 xunetu 2019.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 «Axel Paulsen» (noruegu). Norsk biografisk leksikon. Consultáu'l 31 d'avientu de 2015.
  4. 4,0 4,1 4,2 Hines, James R. (2011). Historical Dictionary of Figure Skating (n'inglés). Scarecrow Press, páx. 27. ISBN 9780810870857.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Fluegge, Olga (20 d'agostu de 2012). «130 years of the axel jump» (inglés). World Figure Skating. Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-13. Consultáu'l 31 d'avientu de 2015.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Tebbutt, C. G. «Modern racing», Skting (1892) (n'inglés).
  7. 7,0 7,1 Flood, Brian; Papenhausen, Richard (1985). Saint John: A Sporting Tradition 1785-1985 (n'inglés). Neptune Pub., páx. 62. ISBN 9780969221807.
  8. «Foreign skating» (n'inglés). Outing (The Outing Company Limited) 8:  p. 120. 1886. 

Enllaces esternos

editar