Bellmunt de Mesquí
Bellmunt de Mesquí[3], en catalán, o Belmonte de San José, en castellán, ye una llocalidá y conceyu de la provincia de Teruel, comunidá d'Aragón, España, na contorna del baxu Aragón. Tien una población de 140 (INE 2008) y tien una estensión de 33,96 km².
 Bellmunt de Mesquí | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Aragón | ||
| Provincia |  provincia de Teruel | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
| Nome oficial | Belmonte de San José (es)[1] | ||
| Nome llocal | Belmonte de San José (es) | ||
| Códigu postal |
44642 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 40°52′34″N 0°03′49″W / 40.876111111111°N 0.063611111111111°O | ||
  Bellmunt de Mesquí Bellmunt de Mesquí (España)  | |||
| Superficie | 33.962324 km² | ||
| Altitú | 661 m[2] | ||
| Llenda con | La Codoñera, Fórnoles, La Cerollera, La Cañada de Verich y Torrevelilla | ||
| Demografía | |||
| Población |
127 hab. (2023) - 53 homes (2019) - 60 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe | 0.09% de provincia de Teruel | ||
| Densidá | 3,74 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
| belmontedesanjose.es | |||
 | |||
.svg){kind=small}
Toponimia
editarEl primer documentu nel qu'apaez Belmonte ye la Carta Puebla de 1232 dada por Xaime I d'Aragón na que'l llugar denominóse Belmonte.
A raigañu del Real Decretu de 27 de xunu de 1916 añadióse l'apellativu de Mezquín col fin d'estremalo d'otres llocalidaes homónimes qu'hai n'España. Asina pasó a llamase Belmonte de Mezquín,[4] per un ríu con esi nome que pasa xunto a la llocalidá.
En 1980 aprobóse'l cambéu de nome pola semeyanza de Mezquín con mezquino.[5] Asina'l nome actual ye Belmonte de San José.
Llugares d'interés
editarPortal del Sol de la Villa o “Soldevilla”
editarYe un arcu de mediu puntu que da accesu a la villa por -y sureste.
Ermites y Capilla
editarErmita de San José. Asitiada a unos trés quilómetros de la llocalidá nun monte qu'apodera tol valle del ríu Mezquín. Ta compuesta por dos volúmenes la ermita puramente dicha y el llar del ermitañu. El conxuntu arquitectónica ta construyíu en mampostería y sillería.
Ermita del Calvariu. Ye una ermita del sieglu XVIII realizada en mampostería y cubierta con cúpula.
Ermita de Santa Bárbara. Edificiu barrocu construyíu nel sieglu XVIII en mampostería.
Ilesia Parroquial del Salvador
editar
Realizada nel sieglu XVIII en mampostería y sillería. Tien una planta de tres naves. La nave central tien una bóveda de mediu cañón y les llaterales con bóveda d'aresta. Hai una cúpula sobre tambor nel cruceru. La torre ta a los pies de la planta. Construyida en cuatro cuerpos construyíos los inferiores en sillería y los superiores en lladriyu. Ye de mentar la fachada. Ta fechada en 1742.
Conceyu
editarLa so denominación orixinal ye “Cases consistoriales” tal que indica l'azulexu qu'hai na rula. Ye un edificiu renacentista de trés plantes construyíu en sillería que data de 1575. Na planta baxa dos grandes arcos que dan llugar a una rula. Tien, anque bien deterioráu, l'escudu de la villa. Na planta baxa caltener en bon estáu la cárcel que s'enmarca na Ruta de les Cárceles. Los vanos de les plantes cimeres son rectangulares.
Nevera
editarLa nevera o pozu de xelu de Belmonte de San José asítiase nel cascu urbanu, ye una de les más grandes del baxu Aragón. Conozse la so esistencia dende 1636. Tien una capacidá de 300 tonelaes de xelu. Foi rehabilitada y puede ser visitada. Forma parte de la ruta temática de “Les bóvedes del fríu”.
Ermites y capilla
editarErmita del Pilar. Pequeña ermita construyida xunto a la carretera.
Ermita de San Cosme y San Damián. Ye una pequeña ermita del sieglu XIX de planta cuadrada.
Capiya de Belén. Capiya construyida nel sieglu XVIII.
Cases solariegas
editar
Casar Monte ye una casa solariega construyida nel sieglu XVI. Nel escudu de la fachada la fecha de 1516.
La casa del Solá ye un palaciu-caserón renacentista construyíu en 1539.
Ponte vieya y ponte de la Miranda
editarLa ponte vieya salva'l ribayu de los Escurines y destaca pola so toscu obra d'enormes piedres irregulares superpuestos ensin tallar.
La ponte de Miranda presenta una construcción más evolucionada que l'anterior. Salva'l calce del ríu Mezquín. Una filera de sillares fai les vegaes de quitamiedos.
Balmontinos Pernomaos
editar- José Mur Aínsa (Belmonte de San José, 1870-1960), catedráticu de matemátiques, rector de la Universidá de Barcelona, gobernador civil de Xaén.
- Cosme Bayod Cervera (Belmonte de San José, 1640-?), constructor.
- Fray Miguel Bayod (Belmonte de San José, ¿?-1700), obispu de Cebú (Filipines)
- Joaquín Monte Monreal (Belmonte de San José, ¿?-1829?), xurista, fiscal de la Universidá de Zaragoza
- Mariano Membrado Soro (Belmonte de San José, 1808-1865), párrocu.
- Ramón Membrado Soro (Belmonte de San José, 1816-1865), políticu conservador, gobernador civil de Teruel.
- Juan Pío Membrado Ejerique (Belmonte de San José, 1851–1923), periodista y escritor bajoaragonés del Rexeneracionismu.
- Adolfo Zurita Bayod (Belmonte de San José 1896-1921), teniente, víctima del Desastre de Annual.
- Francisco Zurita Castelló (Belmonte de San José 1847-1937), maestru organero.
- Vicente Gómez Aranda (Belmonte de San José, 1903-¿?), caderalgu químicu na Universidá de Zaragoza y Direutor del Institutu del Carbón.
- Eugenio Bayod Vallés (Belmonte de San José, 1908-1985), xefe de contabilidá y interventor de la Fábrica Nacional de Moneda y Timbre, fíu predilectu de Belmonte de San José.
- Roberto G. Bayod Pallarés (Belmonte de San José, 1919-2002), xurista ya historiador.
Política llocal
editarÚltimos alcaldes de Belmonte de San José
editar| Periodu | Alcalde | Partíu | |
|---|---|---|---|
| 1979-1983 | Alfredo Guardiola Carmona[6] | Ind. | |
| 1983-1987 | Emiliano García González | ||
| 1987-1991 | Alfredo Guardiola Cardona | ||
| 1991-1995 | Roberto G. Bayod Pallarés | PAR | |
| 1995-1999 | Alfredo Guardiola Cardona | ||
| 1999-2003 | |||
| 2003-2007 | |||
| 2007-2011 | |||
| 2011-2015 | José Javier de Miguel Martín[7] | PP |
Resultaos eleutorales
editar| Partíu | 2003 | 2007 | 2011 | 2015 | ||||
| PP | - | - | 2 | 4 | ||||
| PSOE | 1 | 1 | 2 | 1 | ||||
| PAR | 4 | 4 | 1 | - | ||||
| CHA | - | - | - | - | ||||
| Total | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Afirmao en: Gran Enciclopedia Aragonesa. ID Gran Enciclopedia Aragonesa: 2110. Data de consulta: 16 ochobre 2016. Llingua de la obra o nome: castellanu. Data d'espublización: 1977.
- ↑ Según apaez nel Decretu Llexislativu 2/2006, de 27 d'avientu, del Gobiernu d'Aragón, pol que s'aprueba'l testu refundíu de la Llei de Delimitación Comarcal d'Aragón.
- ↑ http://www.aragon.es/estaticos/ImportFiles/11/docs/Areas/Territor/Municip%20entidsingul/EntPobAra/ENTIDAES_POBLACION_ARAGONESASTERUEL.pdf
- ↑ Boletin de la Real Academia de la Historia. TOMU CLXXVII. NUMBERO III. AÑU 1980
- ↑ Ministeriu de Facienda y Alministraciones Públiques (Gobiernu d'España). «Treinta aniversario de las primeras elecciones municipales de la democracia». Archiváu dende l'orixinal, el 6 de marzu de 2014. Consultáu'l 6 de marzu de 2014.
- ↑ Alcaldes d'Aragón de les eleiciones de 2011
- ↑ Gobierno d'Aragón. «Archivo Eleutoral d'Aragón». Consultáu'l 27 de setiembre de 2012.
Ver tamién
editarEnllaces esternos
editar- Sitiu web del Conceyu Belmonte de San José Archiváu 2014-09-11 en Wayback Machine
- Ficha de Belmonte de San José
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Bellmunt de Mesquí.
Datos: Q1652468- Multimedia: Belmonte de San José
