Biblioteca Circulante Urania

La Biblioteca Circulante Urania ye'l nome d'una antigua biblioteca popular que los sos fondos fueron recuperaos pola Rede de Biblioteques Públiques del Principáu d'Asturies, quedando al cuidu de la Biblioteca Pública Municipal de Carbayín.[1] Nel so orixe, la Urania tuvo abierta en Saús, parroquia de Santiago Arenas/Carbayín, nes décades de los años 1920 y 1930 del sieglu XX.

Portada del catálogu de la Biblioteca Urania

Historia

editar

Los entamos d'esta biblioteca asítiase nes acabadures del sieglu XIX, cuando na Sociedá Minera “Hermanos Felgueroso”, propiedá del empresariu reformista Secundino Felgueroso, cuatro nuevos téunicos de la mina formaron la Sociedá los IV de Saus” comprometiéndose a pagar una “perrona” cada vez que cometieren una incorreición llingüística, p'adquirir con esi dineru'l diccionariu de la Real Academia Española y dellos otros llibros de lliteratura y téunica.[2]

Llueu surde la idea de formar una biblioteca, y el 18 de marzu de 1922 apruébase un reglamentu y nómase una xunta directiva pa ella.[3] Va Tener calter de biblioteca circulante y va dáse-y el nome de Urania.

La institución surde ensin nenguna adscripción política. Dellos profesionales de la empresa minera donen parte de los 2.000 llibros que constitúin el fondu inicial recoyíu nel catálogu de 1927, y la Biblioteca Circulante Urania” establecer na aldega de Saús (Carbayín), nos locales de la escuela de la empresa minera.

Funcionamientu

editar

La Biblioteca Urania consiguió, nes sos 16 años de vida, averar la llectura a un públicu tradicionalmente alloñáu d'ella, los habitantes d'un valle xeográficamente aislláu, de mal accesu y con caminos en males condiciones..

El serviciu de préstamu y unviada d'exemplares a los socios que vivíen en llocalidaes vecines a la biblioteca facer con muncha frecuencia utilizando'l corréu de la empresa. Asina l'encargáu de la parte este corréu recoyía los llibros na sede central y distribuyir ente los distintos llectores de la que realizaba'l so trabayu. Los emplegaos que moraben n'otros nucleos distribuyíen los llibros ente los sos vecinos. Tamién n'ocasiones cuntar cola collaboración de los trabayadores del Ferrocarril de Llangréu.[4] Con tou ello, dacuando dábase l'interesáu casu de que los improvisaos correos yeren persones que nun sabía lleer, ya inorantes por tanto de la utilidá de los llibros que partíen ente los sos vecinos.

Fondos

editar

Ente los años 1927 y 1936, el fondu de la biblioteca amontar cola adquisición de cuasi trenta exemplares al añu.

La Urania tenía fondos bien variaos. Cuntaba cola lliteratura del momentu, tantu d'autores españoles( Pérez Galdós, Blasco Ibáñez, Palacio Valdés, etc.) como d'autores estranxeros (Zola, Tolstoi, Gorki, Dostoievski), según obres pa neños y nuevos, con bayura de noveles d'Emilio Salgari. Tamién obres filosófiques, polítiques o ideolóxiques de lo más relevante del momentu, Marx, Lenin, Trosky, Largo Caballero, Rafael Altamira, etc.

En 1936 la Sociedá Cultural Urania quedó eslleida y el fondu bibliográficu foi treslladáu a la sede de la Unión Cultural.

Situación actual de la coleición

editar

Na actualidá la Biblioteca Pública Municipal de Carbayín alluga la práctica totalidá de los volúmenes que formaben esta singular coleición, daqué bien pocu avezáu, que podemos calificar inclusive como estraordinariu, yá que tres los avatares de la Guerra Civil y tamién con el mesmu pasu del tiempu, perdiéronse munchos de los fondos d'otres biblioteques populares de similares carauterístiques. Ésti ye unu de los pocos casos nos qu'atopamos con una coleición que puede dar una idea de conxuntu de lo que yera'l fondu d'una biblioteca popular nesa dómina.

Asina, los fondos orixinarios de la Urania, unificaos tres la Guerra Civil colos d'otres biblioteques populares surdíes na zona, como la Sociedá Unión Cultural y La Bona Unión, formen güei les 2.300 primeres anotaciones del Llibru Rexistro d'Obres de la Biblioteca Pública Municipal de Carbayín, ónde se recueye como procedencia “Biblioteca Antigua”.

Nel llombu de los exemplares apaez el númberu que-y correspuende nel Rexistru, quedando pos la coleición entamada por númberos currens.

A manera d'anécdota, el númberu 1 de la coleición correspuende a Trafalgar de los Episodios Nacionales de Benito Pérez Galdós, n'edición publicada en Madrid, na imprenta Llibrería y Casa editorial Hernando S. A. en 1929.

Referencies

editar
  1. Web del conceyu de Siero (Asturies)
  2. Mato Díaz, Ánxel (2004). Les biblioteques populares n'Asturies (1869-1936). En: Les biblioteques populares n'Asturies : [esposición] : a la cultura pola llectura : 1869-1936.. Uviéu: Conseyería de Cultura, Comunicación Social y Turismu, páx. 35.
  3. Prieto Álvarez-Valdés, Carmen. «La llectura n'Asturies». Archiváu dende l'orixinal, el 23 de setiembre de 2014. Consultáu'l consultáu 13 d'abril de 2016.
  4. Díaz, Xunetu (1999). Les biblioteques populares de Carbayín (1922-1936). En : Actes del Congresu de Bibliografía Asturiana, (2º. Uviéu 21-24 d'abril de 1999), v. III.. Uviéu: Conseyería d'Educación y Cultura, páx. 911-927.