Castellgalí

conceyu de la provincia de Barcelona

Castellgalí ye un conceyu de la comarca catalana del Bages, Barcelona. Asítiase na confluencia del ríu Llobregat y del ríu Cardener y munchos montes.

Castellgalí
Q11920016 Traducir
Alministración
País España
Autonomía Cataluña
ProvinciaBandera de Provincia de Barcelona provincia de Barcelona
Contorna Bages
Tipu d'entidá conceyu de Cataluña
Alcalde de Castellgalí (es) Traducir Cristòfol Gimeno Iglesias
Nome oficial Castellgalí (ca)[1]
Códigu postal 08297
Xeografía
Coordenaes 41°40′24″N 1°50′16″E / 41.6733°N 1.8378°E / 41.6733; 1.8378
Castellgalí alcuéntrase n'España
Castellgalí
Castellgalí
Castellgalí (España)
Superficie 17.2 km²
Altitú 266 m[2]
Llenda con Manresa, Sant Vicenç de Castellet, Marganell y Sant Salvador de Guardiola
Demografía
Población 2311 hab. (2023)
- 1062 homes (2019)

- 1000 muyeres (2019)
Porcentaxe 100% de Bages
0.04% de provincia de Barcelona
0.03% de Cataluña
0% de España
Densidá 134,36 hab/km²
Viviendes 20 (1553)
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
castellgali.cat
Cambiar los datos en Wikidata

Historia editar

 
Ilesia de San Miguel

Nun documentu de 867 apaez citáu'l Castelo de Galindo (castell de Galí en catalán) que demuestra l'orixe del topónimu. Sábese pocu de la hestoria d'esti castiellu, güei desapaecíu. En 1178 foi vendíu al rei Alfonsu II d'Aragón que lo apurrió a unos feudatarios.

En 1350, Pedro'l Ceremoniosu vender a Bernat Satorres y en 1413 foi adquiríu por Lluís de Rajadell. Foi vencíu de forma momentanea al Monesteriu de Montserrat mientres la guerra contra'l rei Xuan II de Castiella. Los sos postreros señores feudales fueron los Despujol, marqueses de Palmerola. Créese que quedó destruyíu ente 1462 y 1472.

Mientres la Edá Media, Castellgalí foi llugar de camín de los pelegrinos que, procedentes de Manresa, dirixir hasta Montserrat.

Cultura editar

Dientro del términu municipal atópense los restos d'un antiguu sepulcru romanu conocíu como la Torre del Breny. Trátase d'una construcción del sieglu III del que namái queden restos de la so base. Yera una edificación de planta cuadrada de notables dimensiones (unos 10 metros de llau), cubierta con bóveda a manera de templu. N'unu de los sos llaos atopaba un relieve que representaba la figura d'una muyer desnuda. A los sos llaos podíen vese dos lleones. Trátase del principal restu de la dómina romana de la contorna. Foi parcialmente destruyíu en 1870 p'aprovechar les sos piedres na construcción d'una pequeña presa nel ríu.

Non bien lloñe ta'l sepulcru de Boades. Tamién del sieglu III anque de construcción muncho más rústica, de planta cuadrada de 5,10 por 4,60 metros y cubierta a dos vertientes. Nes escavaciones de la tumba topáronse tamién restos d'una antigua necrópolis íbera. Los afayos de la escavación caltener nel Muséu Comarcal de Manresa.

El nucleu antiguu entamóse alredor de la ilesia, dedicada a San Miguel. Trátase d'una construcción del sieglu XVII que foi ampliada en 1897 gracies a les aportaciones económiques de la familia Magí Pladellorens. Ye d'estilu góticu d'imitación y nel so interior atopaben unes imáxenes del santu, realizaes pol escultor Josep Llimona. Fueron destruyíes en 1936.

Nun queda nenguna muerte del castiellu. Sí se caltienen les ruines de l'antigua capiya dedicada a Santa María y qu'apaez documentada en 1292. Pueden vese restu del ábside y de dalgunos de los sos murios.

Na casa Amigant, antiguu hostal d'orixe góticu, atópase'l muséu municipal de calter etnolóxicu. Amuésase delles pieces arqueolóxiques y d'usu diariu, destinaes a ilustrar la vida del pueblu a lo llargo de los sieglos. Foi inauguráu en 1991.

El términu municipal inclúi, amás del nucleu antiguu, otros siete nucleos de población. Destaca l'antigua urbanización Mas Planoi. Foi construyida a principios de la década de 1970 como zona de veranéu pero foise convirtiendo nel nucleu más pobláu de too Castellgalí.[3]

El barriu de La Fàbrica ta asitiáu a entrambos llaos de la carretera que xune Castellgalí con Manresa. Mientres el sieglu XIX sirvió como agospiamientu de los trabayadores de l'antigua fábrica testil de Can Carné que yá nun ta en funcionamientu. Nel valle de Artigues hai diverses masíes. Nesta zona atopen los restos de la ermita de Santa Margarida del Pla. Ye d'orixe medieval y apaez yá en documentos del sieglu XIII. Créese que funcionó mientres un tiempu como monesteriu hasta que se fundió nel sieglu XIV col de Santa Catarina de Manresa.

Los otros nucleos que componen el términu municipal son els Torrents, Can Font y les urbanizaciones Torre del Breny y Raval de Boades.

Castellgalí celebra la so fiesta mayor el primer fin de selmana d'agostu. El primer fin de selmana de mayu celebra la fiesta del panellet. El tercer fin de selmana del mes de febreru conmemora'l día de los santos patronos del pueblu: sant Honest y sant Repel·lio.

Equí nació Joan Cadevall i Diars, botánicu y xeógrafu.

Economía editar

L'agricultura de la zona ye básicamente de secanu. Antaño cuntaba con grandes campos destinaos al cultivu de la viña, anguaño urbanizaos nel sector Mas Planoi.

La primer industria que s'instaló en Castellgalí foi la fábrica de carbones llétricos de Climent Asols i Bovets. Construyida en 1896 nel raval de Boades, tuvo'l so momentu más álgido mientres la Primer Guerra Mundial yá que consiguió un contratu p'abastecer a les ciudaes de Glasgow y Melbourne. Entá se caltienen dalgunes Entá se caltienen los seis chimenees, ye la única fábrica d'España con esta cantidá de chimenees. .

El conceyu cunta con cuatro polígonos industriales,(Els Torrents, La Fàbrica, Boades i Pla del Camí), esti postreru construyíu a finales de la década de 1990 nel que s'instalaron diverses industries.

Referencies editar

  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. URL de la referencia: http://www.idescat.cat/pub/?id=aec&n=925&t=2016.
  3. Datos de 2001

Referencies editar

Enllaces esternos editar