Escalonilla
Escalonilla ye un conceyu español de la provincia de Toledo, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha.
Escalonilla | |||
---|---|---|---|
| |||
Alministración | |||
País | España | ||
Autonomía | Castiella-La Mancha | ||
Provincia | provincia de Toledo | ||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcaldesa de Escalonilla (es) | Sonia María Gómez Fernández | ||
Nome oficial | Escalonilla (es)[1] | ||
Códigu postal |
45517 | ||
Xeografía | |||
Coordenaes | 39°55′35″N 4°20′58″W / 39.926388888889°N 4.3494444444444°O | ||
Superficie | 51 km² | ||
Altitú | 545 m | ||
Llenda con | La Puebla de Montalbán, Carmena, Santo Domingo-Caudilla, Gerindote y Burujón | ||
Demografía | |||
Población |
1469 hab. (2023) - 716 homes (2019) - 711 muyeres (2019) | ||
Porcentaxe | 0% de provincia de Toledo | ||
Densidá | 28,8 hab/km² | ||
Más información | |||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
aytoescalonilla.com | |||
Toponimia
editarEl términu "Escalonilla" derivar del topónimu sfcalonia qu'en latin significa cebolla. Asina apaez reflexáu'l nome en dellos documentos de los sieglos XI y XII.
Xeografía
editarEl conceyu asítiase nun valle fondu, a la derecha de la cañada Real Segoviana na contorna de Torrijos. Atiesta colos términos municipales de Santo Domingo-Caudilla al norte, Gerindote y Burujón al este, La Puebla de Montalbán al sur y Carmena al oeste, toos de Toledo. Ye un términu polo xeneral llanu, con delles llombes, dellos regueros( de los que destaquen el de la Soledá, el del Valle y el del Barcu), numberoses fontes nel cascu urbanu y fora d'él y un gran manantial conocíu como El Charcon que tien unes estenses marismas que pel hibiernu alluguen gran cantidá d'aves migratories y invernantes.
Tien xurisdicción sobre la finca Nohalos, de gran extension.
Historia
editarTopáronse nel so términu llábanes d'orixe celta, esistiendo nicios de la so esistencia na dómina visigoda y na musulmana, apaeciendo n'escritos mozárabes de los sieglos XII y XIII. Nel términu municipal topáronse restos de pueblos sumíos ente los que destaca'l del Guerrero, al atopase nél un dolmen d'orixe prerromanu y restos del S VII a.c.; y el de Cases Albes, del qu'inda se caltién parte de la so ilesia. Esti postreru sumió nel sieglu XV.
Escontra'l 1500 incorporar a Escalonilla, que daquella namái cuntaba con pocu más de 1500 habitantes, los vecinos de Cases Albes y Verague.
A mediaos del sieglu XIX el presupuestu municipal xubía a 6.000 reales de los cualos 2.200 yeren pa pagar al secretariu, y tenía una población de 3.500 habitantes
Alministración
editarLlexislatura | Nome | Partíu |
---|---|---|
1979-1983 | Ángel Pedro Aguado Jiménez | UCD |
1983-1987 | Ángel Pedro Aguado Jiménez | AP |
1987-1991 | Ángel Pedro Aguado Jiménez | PP |
1991-1995 | Ángel Pedro Aguado Jiménez | PP |
1995-1999 | Ángel Pedro Aguado Jiménez | PP |
1999-2003 | Ángel Pedro Aguado Jiménez | PP |
2003-2007 | Ángel Pedro Aguado Jiménez | PP |
2007-2011 | Sonia María Gómez Fernández | PP |
2011-2015 | Sonia María Gómez Fernández | PP |
2015-2019 | Sonia María Gómez Fernández | PP |
2019-2023 | n/d | n/d |
2023- | n/d | n/d |
Demografía
editarEl más importante medría demográfica de la población tener nel sieglu XVI cuando s'incorporaron les poblaciones de los conceyos antes indicaos. En 1534 cuntaba con 2.000 habitantes.
La máxima población cola que cuntó Escalonilla foi de 4.325 habitantes nel añu 1933.
Na siguiente tabla amuésase la evolución del númberu d'habitantes ente 1996 y 2015 según datos del INE.
1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2010 | 2015 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1,653 | 1,604 | 1,590 | 1,546 | 1,558 | 1,508 | 1,559 | 1,596 | 1,632 | 1,576 | 1,470 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE [Consultar]) |
NOTA: La cifra de 1996 ta referida a 1 de mayu y el restu a 1 de xineru.
Gráfica d'evolución demográfica d'Escalonilla ente 1900 y |
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia |
Monumentos
editarA destacar l'edificiu del Conceyu, del sieglu XIX y realizáu na so totalidá en lladriyu toledanu, calteniéndose nél un reló de la mesma dómina, la ermita de la Soledá: del sieglu XVII y la Ilesia parroquial de Santa María Madalena, del sieglu XV na que se caltienen un magníficu retablu barrocu d'estilu churrigueresco, unes magnífiques talles de Santa María Madalena y San Germán, en madera policromada del sieglu XVI-XVII y la imaxe del Cristu de la Cruz arrecostines.
Fiestes
editar- 22 de xunetu: Santa María Madalena.
- Del 6 al 15 de setiembre: Santísimu Cristu de la Cruz arrecostines, esta ye la fiesta mayor, y nella ye bien popular y tien muncha tradición la suelta de vaquillas, a la qu'allega xente de tola contorna; les novenes al Cristu, nes que la ilesia atarraquitar de fieles pa cantar con gran devoción los motetes al Cristu, y nes que dellos años muncha xente haber d'atacar per fora de les puertes de la ilesia, na plaza, pa poder oyer la novena al nun cábese na parroquia; y la procesión del Cristu, na que la población del pueblu doblar al venir de tolos rincones d'España ,ya inclusive d'otres partes del mundu, tolos descendientes de los escalonilleros que tuvieron qu'emigrar en busa de trabayu.D'esta proceson puede afirmase que seya l'actu relixosu de mayor fe, devoción y asistencia de tola contorna.
- Perdiéronse, por desgracia, les antigües dances de paloteos al son de la dulzaina y del tamboril que se celebraben nes fiestes patronales.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- García Sánchez, Jairo Javier (2004). Toponimia mayor de la provincia de Toledo (zones central y oriental). Institutu provincial d'investigaciones y estudios toledanos. ISBN 84-95432-05-6. Importante estudiu toponímicu, con anotaciones históriques y orográfiques.
- Madoz, Pascual (1845-1850), Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar, 16 tomos, Madrid: Establecimiento literario-tipográfico de P. Madoz y L. Sagasti.
Enllaces esternos
editar