Las Torres de Cotillas

conceyu de la Rexón de Murcia (España)


Las Torres de Cotillas ye un conceyu español de la Rexón de Murcia, asitiáu na contorna de la Vega Media del Segura. Cuenta con 21.341 habitantes (INE 2016), tien una superficie de 39 quilómetros cuadraos y ta asitiada a una altitú de 82 msnm. Forma parte del Área Metropolitana de Murcia, tando asitiada a 15 quilómetros de la mesma.

Las Torres de Cotillas
Alministración
País España
AutonomíaBandera de la Rexón de Murcia Rexón de Murcia
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Las Torres de Cotillas (es) Traducir Domingo Coronado Romero
Nome oficial Torres de Cotillas, Las (es)[1]
Códigu postal 30565
Xeografía
Coordenaes 38°01′35″N 1°14′37″W / 38.026388888889°N 1.2436111111111°O / 38.026388888889; -1.2436111111111
Las Torres de Cotillas alcuéntrase n'España
Las Torres de Cotillas
Las Torres de Cotillas
Las Torres de Cotillas (España)
Superficie 39 km²
Altitú 82 m
Llenda con Murcia, Alguazas, Campos del Río y Molina de Segura
Demografía
Población 22 183 hab. (2023)
- 10 909 homes (2019)

- 10 562 muyeres (2019)
Porcentaxe 1.46% de Rexón de Murcia
Densidá 568,79 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
lastorresdecotillas.es
Cambiar los datos en Wikidata

Llenda al norte col conceyu d'Alguazas, sirviendo de separación ente dambos el ríu Mula; al oeste colos conceyos de Campos del Río y Murcia; al sur con esti postreru, y al este con Molina de Segura sirviendo de separación ente dambos el ríu Segura.

Historia

editar

Introducción

editar

La hestoria de Las Torres de Cotillas ta condicionada pola so situación ente los ríos Mula y Segura. Atópase en plena Vega Media, nunes tierres bien fértiles, que la so esplotación remontar a dómina romana. Los musulmanes dexaron la so buelga nel conceyu y yá nel sieglu XIV nació'l señoríu de Cotillas.

En 1243, el daquella infante Alfonsu X "El Sabiu" integra esti territoriu na Corona de Castiella en virtú del Tratáu d'Alcaraz.

El conceyu de Las Torres de Cotillas ye relativamente nueva. El so orixe remontar al sieglu XIV, cuando Alfonsu XI concedió a Pedro Calvillo un privilexu real de mayoralgu.

Con anterioridá fuera habitáu por romanos, tal que atestigua'l xacimientu de les termes de La Llomba; polos visigodos; y polos musulmanes nes alquerías de Alguaza de Cotillas (Cotillas la Vieya) y Benahendin. Hasta'l sieglu XX el so aportar tuvo marcáu polos enfrentamientos colos Calvillo y los sos descendientes, y pola so llucha por llograr agua pa la so güerta, que nun consiguieron hasta la llegada del tresvase Tajo-Segura.

El so patrimoniu más destacáu cinxir a la Parroquia La nuesa Señora de la Salceda, patrona del conceyu, construyida a finales del sieglu XVIII, y al Palacete de los D'Estoup, del sieglu XIX.

El sieglu XX supunxo'l desenvolvimientu definitivu de la villa, dada la so situación estratéxica na exa de comunicaciones escontra Llevante, Andalucía y Madrid. Coles agües del transvase Tajo-Segura, convirtiéronse munches tierres del secanu al regadíu, contribuyendo al desenvolvimientu económicu del conceyu murcianu.

 
Zona escavada nel xacimientu romanu de «La Loma»

Ente los torreños más pernomaos, mentar, sobremanera, al pintor Pedro Serna, que la so temática ye casi puramente paisaxista, al poeta Salvador Sandoval y a la cantante nacional Ruth Lorenzo, que representó a España nel Festival d'Eurovisión 2014 ocupando un 9º llugar.

Antigüedá

editar

Les termes de la villa romana de La Llomba

Ente los años 1920 y 1930, mientres s'acondicionaben unos terrenes pa la so esplotación, topáronse unos restos cerámicos y dellos sillares na pedanía torreña de La Llomba. Yá en 1979, quedó afayáu'l conxuntu termal. Consistía en dos estancies de forma cuadrada, con unos cuatro metros de llau aproximao. Taben dotaes con un sistema de calefacción sol pavimentu, pilastres de lladriyu y comunicaes por aciu un pasiellu col praefurnium. Estes termes yeren parte d'una villa romana.

N'estudiando los restos cerámicos atopaos, deducimos qu'esta villa algamó la so rellumanza na dómina tardorromana, acusando una fuerte romanización. Tamién s'atopó una necrópolis na redoma.

Anguaño, esti xacimientu atópase soterráu pa un futuru estudiu.

Edá Media

editar

Dómina musulmana

Entra dientro del campu de la posibilidá que la pallabra "Cotillas" derive del escritor andalusí Ibn al-Kotiyya o Ibn al-Qutiyya, un descendiente direutu del rei Godu Witiza, que morrió en Córdoba allá pel añu 977 de nuesa yera, y, ente otros escritos, escribió la so terrible Hestoria de la Conquista d'Al-Andalus, dándo-y muncha más importancia a los pactos habíos ente arrianos y musulmanes, qu'a les épiques fazañes d'espada que los cronistes omeyes andalusis ponen de relieve.

En Las Torres de Cotillas esistieron en dómina musulmana dos poblaciones rurales. Per un sitiu taba Alguaza de Cotillas asitiada na actual pedanía de San Pedro, xunto a los ríos Mula y Segura. La pallabra Cotillas deriva de qutyya, que deriva d'un posible poblamientu godu anterior. L'otru nucleu de población llamábase Benahendin.

Los habitantes d'esa dómina vivíen de l'agricultura de regadíu. Na pedanía de La Florida, entá se caltienen unos restos d'un acueductu que tresportaba l'agua dende'l ríu Mula a la población. Güei día, esos restos atópense bien degradaos y ensin proteición dalguna.

Les poblaciones musulmanes entamar en alquerías, que yeren pequeños nucleos rurales onde los llabradores que trabayaben la tierra yeren dueños d'ella.

Territoriu perteneciente a l'antigua Taifa de Murcia, convertir en dominiu de la Corona de Castiella en virtú del Tratáu d'Alcaraz en 1243, anque en forma de protectoráu so autonomía musulmana hasta la sulevación mudéxar de 1264 y la posterior intervención aragonesa de 1266 que-y dio fin.

Señoríu medieval de los Calvillo

Tres reconquistar del reinu de Murcia, Cotillas nun yera un conceyu independiente, sinón que taba dientro del términu de Molina de Segura. En partiendo les tierres, la villa perteneció a Nuño y Pedro Díaz de Castañéu, almirantes de la mar de Castiella. Cuando Xaime II d'Aragón ocupó'l reinu de Murcia, estos remontáronse, espulsando a dos talos almirantes de la villa y apurriéndo-y la a Ramón de Manresa.

Edá Moderna

editar

Sieglu XVI

A mediaos del sieglu XVI, Cotillas raspiaba los 50 vecinos. Tola población yera probe yá que el señoríu ocupaba un amenorgáu espaciu y con grandes dificultaes p'aportar a l'agua pal cultivu de les sos güertes. La solución pa desaniciar esti problema yera llevar a cabu obres hidráuliques, pero los conceyos vecinos de Ceutí y Alguazas, más consolidaos y con más poder, negáronse.

A finales del sieglu XVI, la población siguía enllancada, siguía habiendo problemes cola agua de regadíu y el cultivu de la morera fracasó, apinando los yá de por sí, importantes problemes del señoríu.

Sieglu XVII

Nel sieglu XVII, la población de Cotillas aumenta significativamente hasta llegar a los 168 habitantes. Hai un datu interesáu, una y bones el 70% de la población yeren cristianos ente que el 30% restante yeren moriscos, polo que la espulsión d'estos postreros nun afecto tan gravemente como a los conceyos vecinos, con una población morisca cimera.

A mediaos del sieglu XVII, la recuperación demográfico y económico llegó al so fin, amás una epidemia de paludismu, afectó a la villa dexando en 1719 a tan solo 25 habitantes.

Sieglu XVIII

Tres les epidemies de finales del sieglu XVII, el cultivu predomínate, el del arroz, queda prohibíu. Don Cristóbal Antonio Bustos y Balboa, tercer marqués de Corvera y señor de Cotillas, pleitió contra los terratenientes de Cotillas. Más palantre, lluchó por que toles tierres de Cotillas tuvieren sol so mayoralgu, ensin ésitu.

El cuartu marqués de Corvera, intentó axuntar a tola población de Cotillas nun solu nucleu, fracasando nel intentu. La población partir en tres nucleos, Cotillas la Vieya, Cases Blanques y Les Torres.

A última hora, la familia Bustos nun consiguió alzar el so poder nin solucionar los principales problemes de la villa, que siguía siendo la escasez d'agua. El censu de Floridablanca de 1787 amosaba una población de 1.379 vecinos, suponiendo un pergrande aumentu demográficu, d'ende qu'a finales de sieglu edificárase la parroquia de La nuesa Señora de la Salceda.

Edá Contemporánea

editar

Superveniencia del dominiu señorial

La población de Cotillas taba en contra del so señor. El marqués de Corvera caltenía numberosos privilexos. El procesu de lliberación del feudalismu foi conflictivu. En 1845, por una sentencia del Tribunal Supremu, la llocalidá incorporar al Estáu, magar se reconocíen al marqués de Corvera los derechos de propiedá privada. En 1850 el conceyu cuntaba con 1.430 vecinos. El conflictu ente los vecinos y el marqués enllargar mientres el sieglu XIX. Cuntó cola figura del terrateniente José María D'Estoup,

Escasez d'agua

En 1886, el marqués de Corvera reclamó les agües del ríu Segura pa Cotillas al traviés d'una demanda contra los regantes de Alguazas y Ceutí. En 1889 el Tribunal Supremu dictó sentencia a favor de Alguazas y Ceutí.

Sieglu XX

El 14 de xunetu de 1916 ordenóse que la villa recibiera la denominación de Las Torres de Cotillas. Naquellos años, la economía torreña siguía enllancada. Los principales cultivos siguíen siendo la vide, la olivar, la morera y la cebera. En 1924, el Conceyu decidió construyir escueles propies. En dichu añu'l censu escolar de Las Torres de Cotillas xubía a mediu millar d'alumnos.

Na década de 1920, Las Torres de Cotillas yera una villa marcada pola falta d'agua para riego. En redol a 1925, los hermanos Ródenas instalaron los primeros motores hidráulicos pal regadíu en Los Pulpites. Al pie de les faltes hidráuliques, culturales, sanitaries y de seguridá, la población víase sometida a otres calamidaes. Ente elles, llargos periodos de seca alternaos con hinchentes y terremotos importantes como los de 1911 y 1917 (ésti algamó la intensidá 7 na escala Richter). Con tou, la villa pasó de los 2.606 habitantes en 1900 a los 3.970 de 1930. Amuesa del lentu progresu de Las Torres de Cotillas foi la instalación de les primeres fábriques de conserves na década de 1920. De resultes de la probeza y l'aislamientu que traxeron consigo la Guerra Civil (1936-1939) y la posguerra, la crecedera poblacional viose frenáu. Con éses en 1940 Las Torres de Cotillas cuntaben con 4.806 habitantes, cifra qu'un deceniu más tarde xubía a 5.327.

Foi a partir de la década de 1960 cuando Las Torres de Cotillas empezó a salir del so aislamientu. Mientres la segunda metá del sieglu XX, con especial incidencia nos años finales, el motor económicu del gran progresu na villa fueron l'agricultura y la construcción. Per otru llau, la emigración y les tases d'analfabetismu amenorgar. Una de les causes más destacables d'esta modernización del postreru terciu del sieglu XX foi la llegada d'agua del Tresvase Tajo-Segura. Tampoco hai qu'escaecer la meyora de les comunicaciones y los tresportes. Ello esplícase pola cercanía con dos nucleos de población tan importantes como Murcia y Molina de Segura, xuníu al estratéxicu allugamientu de Las Torres de Cotillas na exa viario, que xune la capital murciana con Madrid, Llevante y Andalucía. En 1994 la villa superaba los 15.000 habitantes.

Sieglu XXI

 
Banzáu de Los Rodeos, que represa les agües del río Mula en periodos de riaes y que fai de llende norte del conceyu.

Al empecipiase'l sieglu XXI, Las Torres de Cotillas preséntase como un conceyu moderno y dinámico, con una economía basada nel sector servicios. Bona amuesa d'ello son les sos más de 21.000 habitantes, ente los cualos atópense numberosos inmigrantes. Amás, les urbanizaciones del conceyu siguen creciendo, lo que refuerza'l so puxante sector de la construcción.

Relieve

editar

El términu municipal carauterizar por tener un relieve d'escasa altitú, alvirtiéndose nél pequeñes elevaciones aniciaes por llixeres ondulaciones de materiales miocénicos que conformen los accidentes orográficos de mayor altitú y leve rimada escontra'l ríu Segura asitiáu al este del territoriu.

 
Paraxa natural de la Rambla Salada, que fai de llende meridional del conceyu.

Les zones más elevaes alcontrar nel sector occidental y central del conceyu, y al Sureste, na llende col conceyu de Murcia, con altitúes llixeramente cimeres a los 200 metros. Les altitúes más baxes asítiense xuntu la ribera del ríu Segura con una altitú media en redol a 78 metros.

Los materiales que conformen el relieve son principalmente margas miocénicas. El principal calce d'agua superficial que traviesa'l conceyu ye'l ríu Segura. A él arramen el ríu Mula al norte del términu municipal y la Rambla Salada al sur, calces d'agua esporádicu que pueden rexistrar n'ocasiones grandes ábanos d'agua tres les violentes precipitaciones que tienen llugar nesti sector.

Economía

editar

El conceyu de Las Torres de Cotillas tien una importante actividá industrial, siendo sede de diverses factoríes d'empreses alimentarias (como Fripozo, perteneciente al Grupu Fuertes) lo mesmo que de empreses farmacéutiques como Grifols.

L'actividá agrícola secular, mesma de les vegues del Segura, atópase en recesión dende va décades, siendo'l sector servicios y el sector secundariu los mayoritarios.

Patrimoniu

editar
  • Ilesia de La nuesa Señora de la Salceda
 
Ilesia de La nuesa Señora de la Salceda allumada.

El templu de La nuesa Señora de la Salceda ye un edificiu que foi apocayá restauráu. Esti templu data de finales del sieglu XVIII y foi ampliáu a mediaos y finales del sieglu XIX, concluyendo la so ampliación nel añu 1902. Ye por tanto un edificiu datáu del sieglu XVIII pero con diverses ampliaciones y reformes efectuaes nestos más de 200 años. Mientres la Guerra Civil la inmensa mayoría de les imáxenes fueron destruyíes, incluyida la imaxe de la patrona y baltóse la parte cimera del campanariu. Tres la Guerra dar# en la rehabilitación de tol edificiu. Finalmente, nel añu 2005 entamóse un proyeutu de reforma y restauración de tola edificación.

Nel so interior son dignes de visita la capiya d'El nuesu Padre Jesús o la de los D´Estoup, onde entá se caltienen unos escudetes de fines del sieglu XIX, el camarín de la virxe de la Salceda, la girola qu'arredola y el campanariu, según la mesma imaxe de la patrona, La nuesa Señora de la Salceda, realizada en 1941 pol gran escultor murcianu Juan González Moreno.

  • Palacete de los D'Estoup
 
Palacete de los D'Estoup

Casa solariega construyida a mediaos y fines del sieglu XIX d'estilu eclécticu. En dichu edificiu podemos destacar la so fachada basada en lleones, blasones, rosetones, diversos arcos y adornos que sosprienden al visitante pola so orixinalidá. Orixinalmente l'edificiu tenía una torre almenada la cual sumió va unos años. Del so interior destacar la so magnífica escalera del sieglu XIX con un farol orixinal de la dómina.

Tocantes a la so hestoria podemos dicir qu'hasta la Guerra Civil foi un edificiu puramente burgués o solariego pero al llegar a la mesma foi convertíu n'hospital y quemóse en dichu edificiu una importante biblioteca que yera considerada la segunda más importante d'España.

Tres les numberoses estroces d'estos años l'edificiu quedó zarráu y nos años 60 la llegada de les Misioneres Divín Maestru y la so idea de reconvertilo en colexu dio vida a esti antiguu edificiu. Elles son les encargaes del caltenimientu de los elementos que citemos y d'otros, llabor que desenvuelven escelentemente bien colos necesarios tresformamientos que'l pasu del tiempu va esixendo pero calteniendo la so esencia orixinal y sabor al pasáu torreño lo cuál reconoz el so llabor educativo y cultural nel conceyu.

 
Ermita de la Cruz.
  • Ermita de la Cruz. Fines del sieglu XIX y entamos del XX. Ta dedicada a la Santa Cruz.

Esta ermita tien el so orixe nel periodu d'ampliación de la ilesia de La nuesa Señora de la Salceda (mediaos del XIX y entamos del sieglu XX). Sicasí, sufrió a lo llargo de los más de los sos 100 años d'esistencia numberoses reformes internes y esternes, qu'a simple puede paecenos que nun tien tal antigüedá cuando sí que la tien y que de siguío vamos comentar.

Al faer falta nel conceyu una ermita, yá que la ilesia parroquial atopar n'obres d'ampliación, construyóse dicha ermita. Sicasí, cunta la tradición popular que nel intre d'una gran riada, proveniente del campu, apaeció milagrosamente una cruz y, una vegada sumíes les agües, quedó clavada en tierra ensin entemediu de mano humana; sobre esi llugar "indicáu construyóse la ermita.

De fechu tiénense noticies de qu'en '1902' celebróse dalguna boda ya inclusive dalguna misa de corpore insepulto, por tar n'obres la ilesia parroquial. Ye probable tamién que la procesión de Domingo Ramos tamién tuviera la so salida dende dicha ermita per estos años, tal que asocede na actualidá según dellos datos.

En 1931, cola llegada de la II República la ermita foi escalada y la cruz quemada. De fechu de la so dote namái se salvó un cuadru que representaba a una Virxe Doliosa y que foi escondíu por un vecín. Coles mesmes, hubo quien propunxo baltar l'edificiu, que salvóse gracies a que José Molina Perellón decidió poner una barbería que funcionó como tal mientres trés años, según cúntase popularmente y con testigos presenciales de la dómina. L'altar mayor, formáu por una piedra de molín en que'l so buecu central irguíase la cruz, asitiar na cai. Una vegada concluyida la Guerra Civil, restauróse la ermita col dineru apurríu por tolos vecinos por aciu un atélite sistema escurríu pol párrocu d'aquél momentu, Don Rafael; ésti foi distribuyendo pitucos poles cases pa la so cría y depués fueron vendíos xunto con docenes de güevos apurríos con esti fin. Tamién se fabricó una nueva cruz, iguada pol carpinteru Antonio Morell, a imitación de la primera. L'altar mayor, inda de pies, foi construyíu pol maestru de obra Rafael Martínez García y Cristóbal García ( "Coloráu raní") traxo del rastru madrilanu la campana en 1965.

La tradición de sacar en procesión la imaxe de la Santa Cruz data de los años 60 cuando Don Rafael, párrocu naquél momentu, decidió celebrar el novenario que se-y dedicaba a la ilesia parroquial debíu al gran fervor relixosu qu'inspiraba. Trasncurridos nueve díes de la so permanencia na ilesia, el día 3 de mayu yera devuelta otra vegada, solemnemente, a la ermita metanes una gran fiesta.

En 1979 el edifició sufrió delles reformes internes y esternes; iguóse la cúpula y el fondu del altar y sustituyóse la puerta antigua de madera, provista de herrajes enxareyaos por una d'aluminiu.

A finales de la década de los 90 realízase una restauración completa de tola fachada, del so interior y de la so puerta d'aluminiu presentando l'aspeutu que güei día conocemos. Güei día ye una ermita senciello pero digno de ver y de visitar con toques austeros clasicistes y coles sos traces típiques de fines del XIX y entamos del XX na decoración de la cubrición cimera de la ermita.

  • Peñeta de La Florida.Sieglu XVI con antecedentes medievales ya inclusive islámicos.
 
Peñeta de La Florida. Sieglu XVI pero con base medieval. La ponte del ferrocarril apaez al fondu.

Ye una muerte hidráulica del conceyu de Las Torres de Cotillas. De fechu ye'l más antiguu que se caltién sobre'l terrén del conceyu torreño. Correspondía a un antiguu acueductu medieval que comunicaba les villes de Alguazas y Cotillas mientres el sieglu XVI ( y probablemente tamién nel sieglu XIV) y que foi destruyíu nel sieglu XVII pola riada de San Calixto, quedándose de pies tres 4 sieglos esti muriu d'argamasa o muerte medieval. Nun futuru va ser recuperáu y restauráu tantu la muerte como la so redolada.Nun paséu pola llocalidá torreña podrán afayar. Foi apocayá declaráu Bien Catalogáu dada la so importancia pola conseyería de Cultura de la Rexón de Murcia.

 
El Rodiu de la Ermita y la so Palombar, de fines del sieglu XIX, col calce del ríu Mula a la derecha.
  • Cases-cueva del Rodiu y Palombar. Finales del sieglu XIX y entamos del XX.

Son unes cases-cueva allugaes nel términu municipal de Las Torres de Cotillas, na so parte más occidental, llendando con Campos del Río.

  • Estación del Ferrocarril. Fines del XIX y entamos del XX.

El ferrocarril, según la so actividá económica fueron fundamentales dende antiguu nesti conceyu. Casi a la llende de la zona de la güerta torreña col pueblu atopamos l'antigua estación del ferrocarril de la llocalidá, que güei día ta restaurada y dedícase a restorán. Dicha estación foi construyida a fines del sieglu XIX.

  • Ermita de San Pedro. Fines del sieglu XIX y entamos del XX. Ta dedicada a San Pedro Apóstol.

Esta ermita, allugada na pedanía torreña Cutillas l'Antigua ( onde empecipió la so andadura la llocalidá en 1318 como señoríu) o barriu de San Pedro, vien de finales del sieglu XIX y foi reconstruyíu pol padre del tíu "Juan Sarabia", caltién un formosu misal editáu en 1859. Les midíes del edificiu son de 6 x 5,23 metros. La imaxe de San Pedro Apóstol lleva espuesta a piedá popular de 120 a 130 años. Mientres la guerra civil esta imaxe foi escondida nun payar pol fíu del mentáu Juan Sarabia hasta que terminó la guerra. En 1979 foi restaurada y rellenóse la ermita.

Mientres de la década de los 80 y 90 la ermita sufrió intenses reformes tando l'edificiu tal que lu conocemos güei día ( que paez modernu pero yá lleva a los sos llombos más de 120 años d'antigüedá). Independientemente del San Pedro, la ermita alluga un Corazón de Jesús y una Virxe del Carmen, mercaos fai 6 ó 7 años. Esta ermita dispunxo primeramente de campusantu propiu, en desusu dende hai enforma tiempu. Los últimos trabayos de restauración llevaos a cabu tantu nel edificiu como na citada imaxe de San Pedro foi realizáu en 1994 por unu de los autores.

Amás na llocalidá hai otres munches ermites nes sos pedaníes:

  • Ermita de La Llomba: dedicada a San Joaquín data de los años 70 del pasáu sieglu XX (apocayá restaurada).
  • Ermita de La Condomina: dedicada a San José data de los años 70 del pasáu sieglu XX.
  • Ermita de La Florida: dedicada a la Virxe del Pilar data de los años 60 y 70 del pasáu sieglu XX.
  • Ermita de La Media Llegua: dedicada a San Franciscu d'Asís data de los años 90 del pasáu sieglu XX.
  • Ilesia La nuesa Señora de l'Asunción. Construyida en redol a 1980 y allugada na pedanía de Los Pulpites.
  • Ermita de La nuesa Señora de la Salceda del Coto: dedicada a la Virxe de la Salceda, patrona de la llocalidá dende la cuál dicha imaxe ( retruque de la imaxe orixinal de la parroquia principal) baxa en romería escontra Las Torres de Cotillas nes fiestes patronales y ye devuelta a la so ermita tres el fin de diches fiestes.

Museos

editar
  • Esposición permanente o muséu de Selmana Santa de Las Torres de Cotillas

Las Torres de Cotillas tien un mini-muséu o esposición permanente de la so Selmana Santa torreña que recibe'l nome de "Exposición Cabildo Cimeru de Cofraderíes".

Esti muséu, inauguráu nel añu 2014, atópase allugáu na antigua Casa Consistorial de la llocalidá, en plenu cascu urbanu del conceyu. En dicha esposición les 8 cofraderíes de Selmana Santa del conceyu, según l'Asociación de Tamboristas, esponen estandartes, fotografíes antigües, traxes de nazarenu antiguos, elementos antiguos de les cofraderíes, etc. Amás tien un videu esplicativu de la importancia de la Selmana Santa na llocalidá, según la so evolución histórica.

Amás, tien n'otra de les sos sales Dioramas de la Pasión, ente otros.

  • Centru de Mozos Artistes

Ye un coloríu centro onde s'amuesen esposiciones itinerantes d'artistes llocales y rexonales, según sede del Belén Municipal de la llocalidá en feches navidiegues.

Xardinos y paraxes naturales

editar
 
Vista de la paraxa natural de la Rambla Salada en Las Torres de Cotillas.

Hai llugares bien interesantes como la Rambla Salada o'l Rodiu de la Ermita o los paisaxes de badlands dignos de visitar nel conceyu.

Ente los xardinos podemos destacar el Parque de la Constitución y el de Paco Rabal, ente otros.

 
Badlands en Las Torres de Cotillas.

Fiestes

editar

Ente les fiestes populares de la llocalidá pueden citase les siguientes:

  • San Antón el 17 de xineru;
  • Selmana Santa na que destaca la figura del demoniu na procesión del Domingu de Resurreición;
  • Día de la Cruz el 3 de mayu;
  • Fiestes patronales n'honor de La nuesa Señora de la Salceda la última selmana d'agostu con desfile de xarrés y comparses, festival internacional de folclor, diversos conciertos y pasacalles y actividaes, procesión de la Virxe de La nuesa Señora de la Salceda, vaquilla y la Quema del Raspajo.
  • Alcuentros vecinales como la Nueche de la Sardinada y la Panadera, onde'l mar y la güerta dan la mano nuna nueche torreña y veraniega d'agostu.

Selmana Santa

editar

La Selmana Santa de Las Torres de Cotillas ye una de les más importantes de la contorna de la Vega Media del Segura pola so trayeutoria histórica y evolución dende les primeres cofraderíes a entamos del sieglu XVII pasando pola so evolución y tresformamientu a fines del sieglu XIX y entamos del sieglu XX hasta la so vistosidá y mayor rellumanza dende los años 80 del sieglu XX a l'actualidá. 8 cofraderíes encargar de faer una bien vistosa, intensa y emotiva Selmana Santa.

Gastronomía

editar

Las Torres de Cotillas tien una rica gastronomía que conxuga platos de la güerta y del campu como la sémola, potaxe d'arroz, migues ruleras, pistu de la Vega Media, michirones, olla xitana, arroz y xardín, con habichuelas o con coneyu ( como exemplu de platos huertanos), amás de cabeces de corderu o olles de gochu ( como exemplu de platos campestres de les tradicionales "matances" de gochu o corderu que se faíen y fáense dacuando nel campu torreño). En postres destacar los paparajotes, los tradicionales piescos en almíbar, buñuelos con chocolate, tortas frites o d'anís.

Videoteca

editar

Documental de Las Torres de Cotillas. Guía turística xeneral. http://www.youtube.com/watch?v=pcfRA3LhNr8

Alministración

editar
Alcaldes dende les eleiciones de 1979
Mandatu Nome Grupu
1979-1983 Juan de la Cruz Molina Molina (1979-1981) Antonio Contreras López (1981-1983) PSRM-PSOE
1983-1987 Jesús Ferrer García PSRM-PSOE
1987-1991 Antonio Contreras López PSRM-PSOE
1991-1995 José Beltrán Abellán PSRM-PSOE
1995-1999 Manuel Fernández Sandoval Partíu Popular
1999-2003 Jesús Ferrer García PSRM-PSOE
2003-2007 Domingo Coronado Romero Partíu Popular
2007-2011 Domingo Coronado Romero Partíu Popular
2011-2015 Domingo Coronado Romero Partíu Popular
2015-2019 Domingo Coronado Romero (2015-2017) Isabel María Zapata (2017-2019) Partíu Popular

Conceyu gobernáu por mayoría absoluta del PSRM-PSOE mientres los cuatro primeros mandatos democráticos, a la qu'asocedió una coalición de Populares ya Independientes nel quintu y de PSOE y IX nel sestu mandatu.

Tres les eleiciones llocales de 2003 per primer vegada un partíu distintu del PSOE, el PP algama mayoría absoluta y apuerta a l'alcaldía Domingo Coronado.

Demografía

editar
 
Evolución demográfica de Las Torres de Cotillas (llinia mariella) nel contestu de la contorna.

Dende principios del sieglu XX, Las Torres de Cotillas siguió una evolución ascendente, que la llevó a multiplicar por 7 la población de principios de sieglu. Ente 1981 (11.157 habs.) y 2005 creció un 63%.

Pedaníes

editar

Las Torres de Cotillas cuenta con numberoses pedaníes partíes a lo llargo del so territoriu de 39 km².

•Pedanía de la Condomina: Asitiáu na parte norte del conceyu, xunto al ríu Mula, bien próximu a la pedanía de la Florida. Nesta pedanía atopáronse restos de mosaicos romanos. Ye una pedanía que tien los sos oríxenes a fines del XIX y entamos del XX.

•Pedanía de la Florida: Asitiáu tamién na parte norte del conceyu, nes proximidaes del ríu Mula, llendando col conceyu d'Alguazas. Esti barriu ta travesáu pola N-344. Nesta pedanía atópase la muerte d'un antiguu acueductu medieval. Sicasí, el desenvolvimientu poblacional de la pedanía data d'entamos del sieglu XX anque hubiera dalgún caserón con anterioridá nel sieglu XIX.

•Pedanía de San Pedro: Asitiáu en partir Nordeste del conceyu. Esta xunto a la desaguada del ríu Mula col ríu Segura. A lo llargo de la historia sufrió grandes hinchentes. Cuenta con un polígonu industrial. Los oríxenes del conceyu daten d'esta pedanía que yera llamada Cotillas l'Antigua y que tuvo presencia musulmana y cristiana como alquería y villa cristiana (sieglos XIV al XVIII) hasta que'l pueblu treslladar al nucleu actual de Les Torres de Fontes en dichu sieglu XVIII.Tenía una torre medieval cristiana qu'esistió hasta los años 40 y de la cuál en fondura hai probablmente dalguna posibilidá arqueolóxica d'afayos.

•Barriu del Carmen: Conocíu popularmente como "Les Parceles". Ta asitiáu xunto al cascu urbanu, ente este y la pedanía de "La Florida". Anguaño construyóse un nuevu institutu de secundaria nesti barriu.

•Pedanía de La Llomba: Asitiada na parte este del conceyu, xunto al marxe del ríu Segura. Llenda col conceyu Molina de Segura, dixebraes pel ríu citáu enantes. Nesta pedanía atopáronse unes termes romanes del sieglu I, II D.C. Polo que l'orixe d'esta pedanía ye romanu y foi'l nucleu de Las Torres de Cotillas en dichu periodu yá que diches termes correspondíen a una villa romana onde tamién apaecieron monedes y tumbes infantiles y otros restos.L'orixe contemporaneu de la pedanía ta nel sieglu XIX.

•Pedanía de La Media Llegua: Asitiáu na parte sur del conceyu, xunto a la Rambla Salada. Cuenta con un polígonu industrial y llenda col conceyu de Murcia.es la pedanía más nueva de Las Torres de Cotillas ( foi desenvuelta de los años 60 d'equí p'arriba del pasáu sieglu XX)

•Pedanía de Los Pulpites: Asitiáu na parte sur del conceyu, xunto al cascu urbanu. Ye la pedanía onde más habitantes viven y la más importante de Las Torres de Cotillas. Cuenta col institutu más importante del conceyu. Esta pedanía data del sieglu XIX y tien un cascu vieyu bien interesante con cais antigües y entecortaes que nos faen una idea de la dómina. Munches de les actuales cases fueron restauraes polos predecesores. Amás nesta pedanía atópase'l gran Parque de Paco Rabal ( el más llargu tocantes a llargor referir del conceyu) y hai unes urbanizaciones como LOS PULPITES II que dieron un valor interesante a esta zona que cunta con dellos xardinos.

 
Rincón de les Delicies. Atópase allugáu a la entrada a la urbanización torreña del Parque de les Palmeres.

•Urbanización Parque de les Palmeres: Asitiáu na parte sur del conceyu, ye la urbanización más antigua de les 3 que tien el conceyu.

•Urbanización Los Romeros: Asitiada na parte sur del conceyu, al oeste de la "Urbanización Parque de les Palmeres". Ye la segunda urbanización construyida nel conceyu. Anguaño cunta con un hotel catalogáu en dos estrelles.

•Urbanización El Cotu: Asitiada na parte sur del conceyu, ente Rambla Salada y les urbanizaciones de "Parque de les Palmeres" y "Los Romeros". Cuenta con una ermita dedicada a la patrona de la llocalidá y con un albergue, según una bella paraxa natural pa faer senderismo como ye la redolada natural de Rambla Salada (incluyíu na rede ecoturística de la Rexón de Murcia).

•La Pilíca: Asitiada al oeste del conceyu pela rodiada del cascu urbanu. Cuenta con un equipu de fútbol y una instalación deportiva. Mui cerca ta la paraxa del Rodiu de la ermita onde hai un palombar del sieglu XIX y unes cases-cueva de fines del XIX y entamos del XX.

•Lo Cortao: Asitiáu al oeste del conceyu llenda col conceyu de Campos del Río.

•Les Pedreres: Asitiáu nel suroeste del conceyu, cuntaba con canteres de piedra a principios del sieglu XX.

•Los Albardines: Asitiáu nel suroeste del conceyu, xunto a Rambla Salada.

Bibliografía complementaria

editar

Dellos llibros publicaos sobre'l conceyu y la so hestoria:

  • MONTES BERNÁRDEZ, R. (Ed.), Datos históricos de la villa de Cotillas, Conceyu de Las Torres de Cotillas, Murcia, 1993.
  • MONTES BERNÁRDEZ, R. (Dir.), Las Torres de Cotillas. Aportaciones históriques, Conceyu de Las Torres de Cotillas, Murcia, 1994.
  • MONTES BERNÁRDEZ, R.; MARÍN MATEOS, J. A., Las Torres de Cotillas a lo llargo del s. XX, Conceyu de Las Torres de Cotillas, Murcia, 1996.
  • MONTES BERNÁRDEZ, R. (Dir.), Hestoria de Las Torres de Cotillas (Murcia).Volume 1, Conceyu de Las Torres de Cotillas, Murcia, 2005.
  • LISÓN HERNÁNDEZ, L.; MONTES BERNÁRDEZ, R.; MARÍN MATEOS, J. A.; El Señoríu de Cotillas y los Marqueses de Corvera (sieglos XVII-XVIII), Conceyu de Las Torres de Cotillas, Murcia, 2007.
  • MONTES BERNÁRDEZ, R.(Dir.), El Señoríu de Cotillas y los Marqueses de Corvera (1800-1930), Conceyu de Las Torres de Cotillas, Murcia, 2013.

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.

Enllaces esternos

editar