Amada
Amada foi una antigua población d'Exiptu, asitiada na ribera occidental del ríu Nilu, na Baxa Nubia. El llugar foi anubiertu peles agües de la llagu Nasser al construyise la presa d'Asuán. En dichu enclave atopaba un templu que foi reinstalado unos 2,5 km más al norte, col fin de ser salváu de les agües. Tamién tuvo que ser treslladáu al mesmu allugamientu'l templu de Derr, y la tumba de Penut, gobernador de Uauat en tiempos de Ramsés VI (sieglu XII e.C.). Forma parte del Patrimoniu de la Humanidá dende 1979 so la denominación Monumentos de Nubia, dende Abu Simbel hasta File.
| Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO | |
|---|---|
 Fachada del templu d'Amada. | |
| Llugar |
 Exiptu |
| Criterios | Cultural: i, iii, vi |
| Referencia | 88 |
| Inscripción | 1979 (III Sesión) |
| Área | Países árabes |
 | |
El templu
editarEl Templu d'Amada ye'l templu exipciu más antiguu de Nubia. Empecipióse la construcción na dómina del faraón de la dinastía XVIII Tutmosis III, y dedicóse a Amón y a Ra-Horajti.[1] El so fíu y socesor, Amenofis II siguió'l programa de decoración de la edificación. El socesor de Amenofis II, Tutmosis IV, decidió cubrir la zona de la entrada y tresformala nuna sala hipóstila (con columnes).[2] Mientres el periodu de Amarna, Akenatón ordenara borrar el nome de Amón en tol templu, pero foi restituyíu más tarde por Seti I de la dinastía XIX d'Exiptu.[3] Dellos reis de la dinastía XIX, especialmente Seti I y Ramsés II, tamién "llevaron a cabo restauraciones menores y ampliaron la decoración del templu."[4] Los cercos de los virréis de Kush: Setau, Heqanajt y Messuy, y la de Bay describen les sos actividaes constructives so Ramsés II, Merenptah y Siptah respeutivamente.[3]
Interior del templu
editar
Nel plan orixinal de la construcción figuraben un pilono, una entrada y un pórticu que conducía a un santuariu.[5] Sicasí, cuando Tutmosis IV techó la entrada, les pilastres y les parés "decorar con escenes oferentes, qu'incluyíen a Tutmosis IV, a la izquierda", y a Tutmosis III y Amenofis II, a la derecha.[2] Anque'l templu tenía un esterior apagao y espeñicao, les sos carauterístiques internes gocien de dalgunos de los baxorrelieves más finamente tallaos, con colores brillosos y vibrantes.[2]
Los meyores baxorrelieves tán na seición más ¡interna del templu onde s'amuesa a Tutmosis III y a Amenofis II abrazando o faciendo ufriendes a dellos dioses exipcios.[2] Nel llau esquierdu del antepar amosar a Amenofis II coronáu por Horus y Tot y corriendo con un remu y un hap (preséu de navegación).[2] La capiya asitiada a un llau del santuariu contién delles escenes interesantes sobre la fundación y consagración del templu que representen el ritual del "estiramientu de la cuerda", la ceremonia de la ellaboración y allugamientu de bloques, y l'ufrienda del templu a los sos dioses.[2]
Inscripciones
editar
Esisten dos inscripciones históriques importantes nel templu d'Amada. La más antigua, fechada nel añu 3º del reináu de de Amenofis II, "topar nun cercu arrondáu na so parte cimera y asitiada nel muriu traseru del santuariu (al este)."[6] El testu describe una despiadada campaña militar per Asia del faraón:
Amenofis II sigui describiendo cómo colgó a seis de los xefes muertos "nos murios de Tebas" ente que'l séptimu foi colgáu nos murios de Napata (una ciudá fronteriza nubia cerca del cuartu tabayón del Nilu).[3] Esto fixo a manera de clara alvertencia escontra los nubios, espuestos a les peligroses consecuencies d'una rebelión mientres el reináu de Amenofis. El segundu testu históricu, "nun cercu grabáu na jamba izquierda (el norte) de la puerta d'entrada", menta'l refugu a la invasión de Libia nel 4º añu de Merenptah.[6]
El templu foi descritu por antiguos viaxeros, anque la so descripción fíxose pública primeramente por Henri Gauthier[7] en 1913.[8]
Ente 1964 y 1975, el templu foi treslladáu dende'l so allugamientu a un nuevu llugar "unos 65 m más altu y 2,5 km más alloñáu del so allugamientu orixinal",[6] pa evitar que lo anubriera'l llagu Nasser debíu al proyeutu de la presa d'Asuán.[9] El Templu de Derr, escaváu na roca, tamién se treslladó al nuevu allugamientu d'Amada.[10]
Notes
editar- ↑ Lorna Oakes, Pyramids and Tombs of Ancient Egypt: An Illustrated Atlas of the Land of the Pharaohs, Hermes House:Anness Publishing Ltd, 2003. p.204
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Oakes, op. cit., p.204
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Oakes, op. cit., p.205
- ↑ John Baines & Jaromír Málek, Atlas of Ancient Egypt, Facts on File Publications New York, 1982. p.182
- ↑ Oakes, op.cit., p.204
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Baines & Málek, op. cit., p.182
- ↑ Rosalie David, Discovering Ancient Egypt, Facts on File, 1993. p.104
- ↑ Henri Gauthier, Témple-y d'Amada (Cairo 1913)
- ↑ Craig Hildreth, The Amada Temple in Nubia
- ↑ Christine Hobson, Exploring the World of the Pharaohs: A complete guide to Ancient Egypt, Thames & Hudson 1993 paperback, p.177
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Amada.- El templu d'Amada, en institutoestudiosantiguoegipto
- El templu d'Amada en Nubia, en touregypt
