Diferencies ente revisiones de «Xefe de Gobiernu»

Contenido eliminado Contenido añadido
Legobot (alderique | contribuciones)
m Bot: Migrating 19 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1670755 (translate me)
Sin resumen de edición
Llinia 1:
{{VT|Presidencia del Conseyu (desambiguación)}}
El '''Xefe de Gobiernu''' ye l'encargáu de dirixir y controlar l'aición del executivu. Suel tener nos rexímenes presidencialistes, semipresidencialistes y parllamentarios el poder de xestionar el so gabinete, nomar y separtar con llibertá a los ministros y ser el responsable últimu de l'aición del gobiernu.
[[Archivu:CommonwealthPrimeMinisters1944.jpg|thumb|250px|Xefes de Gobiernu de cinco países miembru de la [[Mancomunidá de Naciones]], en 1944, na Xunta de xefes de Gobiernu de la Commonwealth]]
 
El '''xefe de Gobiernu''' ye la persona qu'exerz la dirección del [[poder executivu]] y responsabilízase del [[Gobiernu]] d'un [[Estáu]] o d'una [[entidá subnacional|subdivisión territorial d'esti]] ([[estáu federáu|estáu]], [[provincia]], o otra). El procesu d'elección de xefes de Gobiernu varia d'alcuerdu al país y depende, ente otros factores, de la [[forma de gobiernu]] utilizada naquel.
Por mor de la [[inxeniería constitucional]] qu'hebo tres de l'adopción de la [[Constitución de Weimar]], la figura del Xefe de Gobiernu algamó gran relevancia y pesu nos sistemes políticos occidentales que tienen güei'l pesu de la so aición política nel gobiernu en cuenta de nel parllamentu, onde lu tuvieren enantes.
 
Nun [[sistema parlamentariu]] ye'l cargu qu'ostenta la persona qu'exerz la xefatura de Gobiernu puede ser: [[primer ministru]], ''[[premier]]'', [[canciller]], [[presidente del Conseyu de Ministros]], [[presidente del Gobiernu]], [[Taoiseach]], o otros.
== Ver tamién ==
 
Nos países con [[sistema presidencial|sistemes presidenciales]], como [[Estaos Xuníos]] o [[Chile]], la xefatura de Gobiernu correspuende al [[presidente]] de la República, quien tamién y simultáneamente ye'l [[xefe d'Estáu]]. Polo xeneral, nestos sistemes de gobiernu nun esiste una figura que detente una autoridá entemedia ente'l presidente y los demás secretarios o ministros d'Estáu. Escepcionalmente hai sistemes presidenciales que sí contemplen una figura que s'avera al del xefe de Gobiernu, como'l [[Presidente del Conseyu de Ministros del Perú|primer ministru]] del [[Perú]].
 
Sicasí, nos [[sistema semipresidencial|sistemes semipresidenciales]] como [[Francia]], les funciones de xefe de gobiernu pueden tar partíes ente'l presidente y el primer ministru. Anque esta repartición nun se basa na Constitución, sinón na práctica política del país. Asina, cuando les fuerces polítiques allegaes al Presidente tienen mayoría propia nel parlamentu, el xefe d'Estáu ser tamién de Gobiernu, pos ye él quien determina les orientaciones polítiques del Gobiernu, y ye quien noma y ante quien respuenden ''efectivamente'' los ministros. Pero cuando les fuerces que sofiten al presidente tán en minoría parlamentaria (casu conocíu popularmente como ''cohabitación''), el xefe d'Estáu dispon d'unos poderes efectivos notablemente menguaos. En concencia, el nomamientu de los ministros yá nun ye del so incumbencia absoluta, y xeneralmente llindar a designar a los que'l Primer Ministru propón-y, pos ésti ye quien tien l'enfotu y la mayoría parlamentaria. En Francia, nes 3 oportunidaes en qu'el presdiente debió cohabitar con un primer ministru que nun yera del so sector políticu (1986-1988, 1993-1995 y 1997-2002), los ministros de relaciones esteriores y de defensa tuvieron de cuntar cola aprobación efectiva de dambos xefes, d'Estáu y de Gobiernu. <ref>Nogueira Alcalá, Humberto, Réximes Políticos Contemporaneos, Ed. Xurídica, Santiago de Chile, 1993, pp. 370-377.</ref> <ref>Pérez Ayala. Andoni, "Revisiones Constitucionales y Reformes Institucionales na V República Francesa", Rev. Estudios Políticos 148, Madrid, España, 2010, pp. 123.</ref>
 
Hai países que magar nun tienen una xefatura de Gobiernu dixebrada de la xefatura d'Estáu, tienen a un funcionariu que cumple oficiosamente esta función. Asina, en [[Arxentina]], esta función recai na [[Xefe de Gabinete d'Arxentina|xefatura de Gabinete]], ente que el [[presidente de la Nación Arxentina]] ye'l responsable políticu de l'alministración xeneral del país y tamién el comandante en xefe de les [[Fuerces Armaes d'Arxentina|Fuerces Armaes]] de la [[República Arxentina]].<ref>[https://web.archive.org/web/20100211143136/http://www.senado.gov.ar/web/interes/constitucion/executivu.php Constitución Nacional (Arxentina): Atribuciones del Poder executivu, art. 99, p. 14]</ref>
 
El xefe de Gobiernu en dellos territorios de ultramar dependientes del [[Reinu Uníu]] ye denomináu [[primer ministru]] (en [[idioma inglés|inglés]], ''chief minister''), de la mesma qu'en [[India]], [[Malaisia]] y nos [[Organización territorial d'Australia|estaos y territorios]] de [[Australia]]. En [[Alemaña]], el xefe de Gobiernu de los ''[[Estaos d'Alemaña|länder]]'' denominar ''[[ministru presidente]]'' (en [[idioma alemán|alemán]], ''Ministerpräsident''); en [[Bélxica]] esta postrera ye la denominación del xefe de Gobiernu d'una [[Organización territorial de Bélxica|rexón, comunidá]] o entidá federal que pol so rangu d'importancia alminístrase baxu réxime especial. En [[México]], asina se-y denomina al responsable del gobiernu y de l'alministración de la Ciudá de México, capital de la república mexicana; en Venezuela amás el gobiernu del [[Distritu Capital (Venezuela)|Distritu Capital]] ta encabezáu por un funcionariu denomináu [[xefe de Gobiernu del Distritu Capital]] nomáu pol presidente d'esi país y n'Arxentina tamién se denomina [[Anexu:Xefes de gobiernu de la Ciudá de Bonos Aires|xefe de Gobiernu]] al alministrador de la [[Bonos Enrites|Ciudá Autónoma de Bonos Aires]].
 
== Denominaciones ==
** [[Presidente de Gobiernula República]]
* [[Xefe d'Estáu]]
* [[Canciller]]
* [[Premier]]
* [[Primer ministru]]
* [[Presidente del Gobiernu]]
** [[Presidente de Gobiernu]]
* [[Taoiseach]]
* [[Xefatura de Gabinete de Ministros]]
* Xefe de gabinete
* [[Presidente de la Comisión Europea]] (anquemagar nun seyatratase d'un [[Gobiernu]], la [[Comisión Europea|Comisión]] exerz el Poderpoder Executivuexecutivo de la [[XuniónUnión Europea|XuniónUnión]]).
* [[Anexu:Xefes d'Estáu y de Gobiernu nel poder]]
 
== VerVease tamién ==
* [[Clase política]]
* [[Políticu]]
 
== Referencies ==
{{Listaref}}
 
== Enllaces esternos ==
{{Commonscat|Heads of government}}
 
 
 
 
__NOTOC__
{{Tradubot|Jefe de Gobierno}}
 
[[Categoría:PolíticaXefes de Gobiernu| ]]
{{entamu}}
 
[[es:Jefe de Gobierno]]
[[Categoría:Política]]
[[hi:मुख्यमन्त्री]]
[[Categoría:Tradubot 2018]]