Estrella de Kapteyn
La Estrella de Kapteyn (GJ 191)[10] ye una estrella que s'atopa a 12,8 años lluz del Sistema Solar. GJ 1061, a 3,7 años lluz de distancia, ye la estrella conocida más cercana a ella.[11] Asitiada na constelación de Pictor, al noroeste de β Pictoris, la Estrella de Kapteyn tien magnitú aparente +8,89,[10] polo que nun ye visible a simple vista.
Coordenaes: 
5h 11m 40.59s, -45° 1′ 6.362″
Descubrimientu
editarLa Estrella de Kapteyn afayóse en 1897 por Jacobus Kapteyn —a quien debe'l so nome— mientres el so trabayu nel «Cape Photographic Durchmusterung».[12] Dende entós atraxo l'atención de los astrónomos, en parte pola so alta velocidá espacial relativa al Sol, afayada en 1909.[13]
En 1924 foi clasificada como nana colorada de tipu espectral M1V peles llinia de TiO nel so espectru, siendo'l so rellumu siquier dos magnitú más baxu de lo que cabría esperar pa una estrella de la so clase.[14] Un posterior estudiu del so espectru en 1976 punxo de manifiestu la intensidá de les llinies debíes a CaH y MgH según la debilidá de les llinies de TiO.[15]
Carauterístiques físiques y químiques
editarAnque nun primer aproximamientu pudiera paecer una nana colorada más de la nuesa redolada, la Estrella de Kapteyn ye escepcional por dellos motivos. Ye una subenana de tipu espectral sdM1V con una temperatura efectivo de 3570 ± 160 K. Tien el segundu movimientu propiu más altu dempués de la Estrella de Barnard, orbitando la Vía Lláctea de forma retrógrada.[14] Per otra parte, exhibe una metalicidá bien baxa —[M/H] = -0,86, equivalente al 14% de la del Sol—, según un escasu conteníu relativo d'elementos como fierro ([Fe/H] = -0,99) y titaniu ([Ti/H] = -0,81).[16] Tien una masa averada de 0,274 mases solares y el so radiu equival al 29,3% del radiu solar.[14] La so lluminosidá apenes supón el 0,4% de la lluminosidá solar.[11]
Orixe
editarA diferencia del Sol, la Estrella de Kapteyn paez ser una estrella del halo galácticu, la más cercana a nós ente les estrelles d'esta clase. Estes estrelles —como Groombridge 1830— apenes suponen ente'l 0,1 y el 0,2% de les estrelles de la nuesa redolada cercana. De normal atópense alloñaes del planu de la galaxa y concentraes escontra'l nucleu galácticu, anque con órbites bien escéntriques. Les estrelles de halo formar nuna dómina o en rexones de la galaxa onde hubo poques supernoves y por tanto presenten una bayura en metales baxa. Esto fai que presenten un color daqué más azuláu que'l d'una nana colorada normal.[11]
Un estudiu sostién que la Estrella de Kapteyn puede habese aniciáu nuna galaxa nana esferoidal satélite de la Vía Lláctea que se fundió con ésta, perdiendo la mayor parte de la so masa mientres esti procesu. La Estrella de Kapteyn sería una de les estrelles arrezagaes mientres l'acercamientu de dicha galaxa a la so órbita final. El so remanente actual pue ser el cúmulu globular Omega Centauri, que la so órbita retrógrada ye asemeyada a la de la Estrella de Kapteyn y que los sos miembros amuesen un conteníu metálico análogu al d'esta estrella.[14]
Variabilidá
editarLa Estrella de Kapteyn ta catalogada como estrella variable, siendo la variación del so rellumu de 0,32 magnitúes. Por ello tamién recibe la denominación, tocantes a estrella variable, de VZ Pictoris.[17]
Sistema planetariu
editarEn 2014, anuncióse que la estrella de Kapteyn alluga dos planetes de baxa masa, Kapteyn b y Kapteyn c. Kapteyn b ye'l planeta habitable más antiguu conocíu potencialmente, envalórase que tien 11 mil millones años d'edá.
Los planetes tán cerca d'un periodu de 5:02 de conmensurabilidad, pero les resonancies nun pudieron ser confirmaos nel momentu del descubrimientu. La integración dinámica de les órbites suxer que'l par de planetes tán nun estáu dinámicu llamáu de co-rotación absidal, que polo xeneral implica que'l sistema ye dinámicamente estable mientres llargos plazos. L'anunciu del sistema planetariu foi acompañáu por un curtiu rellatu de ciencia-ficción, "Sad Kapteyn", escritu pol escritor Alastair Reynolds.
El sistema planetariu de Kapteyn.
Nome !Masa
(MT)Semiexe mayor
(UA)Periodu orbital
(díes)Escentricidá b 4,80+0,9
−1,00,168+0,006
−0,00848,616+0,036
−0,0320,21+0,11
−0,10c ≥7,0+1,2
−1,00,311+0,038
−0,014121,53+0.25
−0,250,23+0,10
−0,12
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: SIMBAD.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Afirmao en: Gaia EDR3. Stated in source according to: SIMBAD. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 3 avientu 2020.
- ↑ «UBV(RI)C JHKobservations ofHipparcos-selected nearby stars» (n'inglés). Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (4): páxs. 1949–1968. 21 abril 2010. doi:.
- ↑ F. Paletou (11 mayu 2016). «Rotation-Activity Correlations in K and M dwarfs. I. Stellar parameters and compilations of v.sin(i) and P/sin(i) for a large sample of late-K and M dwarfs» (n'inglés). The Astrophysical Journal (2): páxs. 97–97. doi:.
- ↑ Caroline Soubiran (agostu 2018). «Gaia Data Release 2. The catalogue of radial velocity standard stars» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics. doi:.
- ↑ 6,0 6,1 Guillem Anglada-Escudé (8 xunetu 2014). «Two planets around Kapteyn's star: a cold and a temperate super-Earth orbiting the nearest halo red dwarf». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters (1): páxs. L89-L93. doi:.
- ↑ «Observation and modelling of main-sequence star chromospheres - XIV. Rotation of dM1 stars★» (n'inglés). Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (3): páxs. 1657–1673. 25 agostu 2010. doi:.
- ↑ Jason Wright (xunetu 2021). «The California Legacy Survey. I. A Catalog of 178 Planets from Precision Radial Velocity Monitoring of 719 Nearby Stars over Three Decades» (n'inglés). The Astrophysical Journal Supplement Series (1): páxs. 8. doi:.
- ↑ J. Maldonado (avientu 2020). «HADES RV programme with HARPS-N at TNG. XII. The abundance signature of M dwarf stars with planets» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics: páxs. 23. doi:.
- ↑ 10,0 10,1 VZ Pic - Variable Star (SIMBAD)
- ↑ 11,0 11,1 11,2 Kapteyn's Star (Solstation)
- ↑ Kapteyn, J. C., «Stern mit grösster bislang bekannter Eigenbewegung», Astronomische Nachrichten 145 (9–10): 159–160, doi:, Bibcode: 1897AN....145..159K
- ↑ Curtis, H. D., Lick Obs. Bull. 5: 133.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 Kotoneva, Y.; Innanen, K.; Dawson, P. C.; Wood, P. R.; De Robertis, M. M. (2005). «A study of Kapteyn's star». Astronomy and Astrophysics 438 (3). páxs. 957-962. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2005A%26A...438..957K&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ Wing, R. F.; Dean, C. A.; MacConnell, D. J. (1976). «The temperature, luminosity, and spectrum of Kapteyn's star». The Astrophysical Journal 205. páxs. 186-193. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?1976ApJ...205..186W&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ Woolf, Vincent M.; Wallerstein, George (2005). «Metallicity measurements using atomic lines in M and K dwarf stars». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 356 (3). páxs. 963-968. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2005MNRAS.356..963W&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ VZ Pictoris (General Catalogue of Variable Stars)
- ↑ http://arxiv.org/abs/1406.0818 Two planets around Kapteyn's star : a cold and a temperate super-Earth orbiting the nearest halo red-dwarf
Coordenaes: 5h 11m 40.59s, -45° 1′ 6.362″
Datos: Q1048535
Multimedia: Kapteyn's star
