Franciscu d'Asís de Borbón

rei consorte español (1822–1902)

Franciscu d'Asís de Borbón (13 de mayu de 1822Aranjuez – 17 d'abril de 1902Épinay-sur-Seine (es) Traducir) foi rei consorte d'España, pol so matrimoniu cola reina Sabela II, y duque de Cádiz.

Franciscu d'Asís de Borbón
Consorte de España (es) Traducir

10 ochobre 1846 - 1868
Vida
Nacimientu Aranjuez13 de mayu de 1822[1]
Nacionalidá España [2]
Muerte Épinay-sur-Seine (es) Traducir17 d'abril de 1902[1] (79 años)
Sepultura Cripta Real del Monesteriu d'El Escorial
Familia
Padre Francisco de Paula de Borbón
Madre Luisa Carlota de Borbón-Dos Sicilies
Casáu con Sabela II d'España (1846 – 1902)[3]
Fíos/es
Hermanos/es
Pueblu Casa los Borbones n'España
Estudios
Llingües falaes castellanu
Alumnu de Fernando Ferrant y Llausás (es) Traducir
Premios
Graduación Capitán General del Ejército (es) Traducir
Creencies
Relixón Ilesia Católica
Cambiar los datos en Wikidata

Yera fíu del infante Francisco de Paula de Borbón, fíu de Carlos IV, y de Luisa Carlota de Borbón-Dos Sicilies.

Biografía

editar

L'historiador Pierre Lluz definir d'esta manera: “Franciscu d'Asís pertenez a esa categoría d'homes bien determinada y de la que namái s'atopa un representante pernomáu na casa de Borbón, l'hermanu de Lluis XIV. Pequeñu, delgáu de xestu amanerado, de voz atiplada y andares de muñeca mecánica. Na intimidá llamábenlu Paquita. Gustáben-y los baños, los perfúmenes, les xoyes y les teles fines".[4]

Rei consorte d'España

editar
 
Medaya coles efixes de Franciscu d'Asís y Sabela II.

Según criterios políticos y dinásticos, Franciscu d'Asís foi obligáu a contraer matrimoniu col so doble prima hermana, la nueva reina Sabela II. Tanto los sos padres, l'infante Francisco de Paula de Borbón y el rei Fernandu VII, yeren hermanos, como les sos madres, Luisa Carlota de Borbón-Dos Sicilies y María Cristina de Borbón-Dos Sicilies. Amás, estos dos últimes yeren fíes d'una hermana de los sos padres, María Sabela de Borbón. La eleición de Franciscu d'Asís como maríu de Sabela II producir tres refugase otres candidatures; el maríu de la reina tenía d'ostentar rangu aristocráticu pero non opciones d'heredar otru tronu européu. Según Jesús Pabón na so biografía de Narváez, el rei consorte foi padre de dellos fíos illexítimos y tenía delles amigues conocíes.

 
Semeya del Rei don Franciscu d'Asís de Borbón, pintáu por Federico Madrazo.

El matrimoniu celebró'l 10 d'ochobre de 1846 nel Salón del Tronu del Palaciu Real de Madrid, conxuntamente col matrimoniu de la infanta Luisa Fernanda (hermana d'Isabel) con Antonio d'Orleans – duque de Montpensier –. El mesmu día recibió la dignidá de rei y el tratamientu de Maxestá, amás del grau de capitán xeneral de los exércitos.

Descendencia

editar

Del matrimoniu cola so prima Sabela II nacieron dolce fíos, pero namái cinco d'ellos superaron la niñez. Los sos fíos fueron:

Pue que la consanguinidá de los padres y güelos influyera nes muertes prematures de dellos de los infantes, anque la paternidá d'estos fíos seya aldericada, y anguaño nun se sepa a ciencia cierta quién yera'l padre biolóxicu de cada unu d'ellos.

Reináu

editar

El gobiernu de Sabela II y Franciscu d'Asís de Borbón produció dalguna qu'otra desavenencia a les que se sumaron les constantes intrigues palaciegues, planes, confabulaciones, intrigues y toa una serie de artimañas cola única finalidá de dixebrar a los Reis. Son conocíes les coples y cuchufletes a cuenta de la supuesta homosexualidá del rei —al que moteyaben «Paquita»— dalgunes de les cualos, publicaes en libelos y gacetes de la dómina llegaron hasta los nuesos díes.

Gran problema ye na Corte

pescudar si'l Consorte
cuando allega al escusado

mexa de pies o mexa sentáu.[8]

L'alusión a que'l rei mexaba sentáu encontar en datos reales, pos Franciscu d'Asís sufría hipospadias,[9] una malformación d'uretra: nun tenía'l furu de salida nel glande, sinón nel tueru del pene, y ello torgába-y mexar de pies.

El reináu d'Isabel y Francisco desenvolvióse metanes un aturbolináu clima políticu, que remató finalmente na Revolución de 1868 (La Gloriosa), qu'espulsó d'España a la dinastía borbónica. Nun foi ayena a esi clima la vida privada de los reis. Magar los autores contemporáneos entienden la vida personal de la reina nel contestu d'un matrimoniu desgraciáu y la presión de la vida palaciega, los políticos de la oposición aprovecharon esta circunstancia pa emplegala como arma. Constrúyese asina'l mitu sobre la Reina ninfómana que fai risión a la soberana y la distancia entá ye más del so pueblu.[10]

A diferencia de la reina, a quien s'atribúin numberosos amigos, dalgunos d'ellos padres de los sos fíos, Franciscu d'Asís tuvo namái una pareya estable, Antonio Ramos Meneses.[11]

La relixosidá de la reina, so la influencia de la so tutora espiritual, sor Patrociniu, según los problemes políticos, contribuyeron d'una o otra forma al desprestixu y descreitu popular del reináu de Sabela II.

Teniendo qu'enfrentar la revolución de 1854, los reis consiguieron salvar el so tronu al llamar nuevamente al gobiernu al Xeneral Espartero. Pero en 1856, Francisco y Sabela II, que se sentíen bien seguros nel tronu, sofitaron a Leopoldu O'Donnell.

Ye pocu conocida la faceta de mecenes del Rei consorte, a pesar de que foi bien destacada. Mandó restaurar y enguapecer numberosos monumentos de la capital madrilana, ente ellos les ilesies de les Calatravas y San Jerónimo'l Real, que s'atopaben en franca ruina nesi momentu y fueron rehabilitaes gracies al interés que punxo nello Franciscu d'Asís.

Exiliu y restauración de la monarquía

editar
 
Vista fronteru del Palaciu Real de Riofrío.

El 7 de xunetu de 1868 empezó la Revolución Española, dirixida por Juan Prim y por Antonio d'Orleans, duque de Montpensier, cola única finalidá de derrocar a Sabela II, a pesar de que los reis yeren parientes sanguíneos del duque. La familia real partió al exiliu ya instalóse en París. En 1870, Sabela II abdicó en favor del so fíu Alfonsu XII.

Tres la muerte en duelu del so hermanu menor, don Enrique, por mano del so primu, el duque de Montpensier, adoptó a los sos sobrinos, los cuatro fíos d'ésti.

Restaurada la monarquía, Franciscu d'Asís de Borbón caltuvo la residencia nel so palaciu d'Épinay-sur-Seine (Francia), onde finó la madrugada del 17 d'abril de 1902. El so cuerpu foi treslladáu al Panteón de los Reis del Monesteriu d'El Escorial.

El palaciu de Épinay foi heredáu pol so nietu'l rei Alfonsu XIII, siendo puyáu en xunetu de 1906 por 187.000 francos y adquiríu pa ser la sede del conceyu a partir d'entós.

 
Palaciu del rei Franciscu d'Asís, güei conceyu de Épinay-sur-Seine.

El rei Franciscu d'Asís tien dedicada una cai en Madrid, con esi mesmu nome, nel barriu d'Argüelles.

Distinciones honorífiques

editar

Ancestros

editar