Güe Sentáu
Tatanka Iyotake, más conocíu n'asturianu como Güe Sentáu (n'inglés Sitting Bull, 1831, Ríu Grand – 15 d'avientu de 1890, Territoriu de Dakota) foi un xefe nativu norteamericanu de la tribu de los sioux. Vivió ente los años 1831 y 1890.
Güe Sentáu | |||
---|---|---|---|
| |||
Vida | |||
Nacimientu | Ríu Grand, 1831[1] | ||
Nacionalidá | Estaos Xuníos | ||
Grupu étnicu |
Lakota (es) pueblos nativos de los Estados Unidos (es) | ||
Llingua materna | Idioma siux | ||
Muerte | Territoriu de Dakota, 15 d'avientu de 1890[2] (58/59 años) | ||
Sepultura | Sitting Bull Monument (en) | ||
Causa de la muerte | mancada por arma de fueu | ||
Familia | |||
Casáu con |
Light Hair (en) Seen-by-her-Nation (en) Snow-on-Her (en) Four-Robes-Woman (en) Scarlet Woman (en) | ||
Fíos/es |
| ||
Estudios | |||
Llingües falaes |
inglés Idioma siux lakota (es) | ||
Oficiu | xefe tribal, hombre de medicina (es) | ||
Participante
| |||
Emplegadores | Buffalo Bill's Wild West Show (en) | ||
Serviciu militar | |||
Lluchó en | Guerra de Black Hills (es) | ||
En sioux, Tatanka Iyotake significa «Bisonte Machu Sentáu». El nome de Güe Sentáu llegó al asturianu a traviés de la traducción del apelativu que se-y dio n'inglés, Sitting Bull, darréu que bull, arriendes de significar güe, utilízase pa denomar a los machos d'animales asemeyaos a los vacunos, como los bisontes.
Toro Sentáu fízose famosu al empobinar trés mil quinientos indios sioux y cheyenne escontra'l Séptimu de Caballería, que mandaba'l xeneral Custer, na batalla de Little Big Horn el 25 de xunu de 1876, que l'exércitu de los Estaos Xuníos perdieren.
Escorríu pol exércitu, Güe Sentáu marchó colos sos homes a Canadá, onde permanecieren hasta 1881. Nesi añu tornó cola so tribu a Estaos Xuníos pa que la so xente s'entregara y acabara la guerra. Güe Sentáu algamó l'amnistía y l'exércitu respetólu.
Pasó los últimos años de la so vida na reserva de Standing Rock, y formó parte del espectáculu de Buffalo Bill. Foi asesináu mientres un grupu de policías lakota lu deteníen, ya que se lu acusaba d'aguiyar una nueva rebelión de los nativos.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: SNAC. Identificador SNAC Ark: w60w2gzw. Apaez como: Sitting Bull. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Afirmao en: Genealogics. Autor: Leo van de Pas. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2003.