Gliese 105
Gliese 105 (GJ 105) ye un sistema estelar asitiáu na constelación de Cetus. La componente principal, Gliese 105 A, tien magnitú aparente +5,82, y ta dixebrada 165 segundos d'arcu de Gliese 105 B, de magnitú +11,66, afayada por Adriaan van Maanen hacia l'añu 1938. A la distancia de 23,4 años lluz que s'atopa'l sistema, la distancia averada ente dambes estrelles ye de 1200 UA.
Coordenaes: 0h 10m 24s, 6° 52′ 58.8″
Gliese 105 A (HD 16160 / HR 753 / LHS 15)[3] ye una nana naranxa de tipu espectral K3V con una temperatura efectivo de 4829 K.[4] La so lluminosidá equival al 27% de la lluminosidá solar y el so radiu ye un 24% más pequeñu que'l del Sol.[5] Xira sobre sigo mesma con una velocidá de rotación de siquier 2,9 km/s.[6] La so bayura relativa de fierro ye daqué inferior a la solar ([Fe/H] = -0,16); sicasí, otros metales como sodiu, magnesiu, aluminiu o siliciu, son daqué más abondosos que nel Sol. Coles mesmes, el conteníu de litiu ye inferior al de la nuesa estrella.[4] Con una masa de 0,81 mases solares, nun esiste consensu tocantes a la so edá; un estudiu cita 540 millones d'años como la so edá más probable[5] —siendo nesi casu una estrella nueva—, ente qu'otru aumenta esta cifra hasta los 8600 millones d'años d'edá.[6]
Gliese 105 B (LHS 16)[7] ye una nana colorada de tipu M4 con una temperatura superficial de 3042 K. La so lluminosidá 130 vegaes menor que la del Sol y tien una masa de 0,266 ± 0,003 mases solares. La so velocidá de rotación proyeutada ye de 2,4 km/s.[8] Ye una variable BY Draconis y recibe la denominación de variable BX Ceti. A pesar d'esta variabilidá paez presentar una actividá cromosférica desacostumbradamente baxa.[9]
El sistema estelar completar con una tercera componente, Gliese 105 C,[10] que orbita alredor de Gliese 105 A. Ye una tenue nana colorada de tipu M7V que'l so diámetru nun tien de ser enforma mayor que'l de Xúpiter. Con una temperatura superficial de 2600 K, ye una de les estrelles de la secuencia principal más fríes que se conocen, con una masa apenes abondo pa empecipiar la fusión nuclear. La distancia actual con Gliese 105 A ye de 24 UA; midíes astrométricas realizaes a lo llargo de dellos años dexen envalorar el so periodu orbital en 61,3 años. De la mesma, Gliese 105 B emplega casi 37.000 en completar una órbita en redol al par AC.[11]
La estrella conocida más próxima a esti sistema ye GJ 3146, distante 5,6 años lluz.[9]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ «Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system» (n'inglés). Astronomy Letters (11): páxs. 759–771. payares 2006. doi: .
- ↑ Floor van Leeuwen (2007). «Validation of the new Hipparcos reduction» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics (2): páxs. 653–664. doi: .
- ↑ HR 753 -- Star in double system (SIMBAD)
- ↑ 4,0 4,1 Mishenina, T. V.; Soubiran, C.; Bienaymé, O.; Korotin, S. A.; Belik, S. I.; Usenko, I. A.; Kovtyukh, V. V. (2008). «Spectroscopic investigation of stars on the lower main sequence». Astronomy and Astrophysics 489 (2). páxs. 923-930. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2008A%26A...489..923M&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ 5,0 5,1 Takeda, Genya; Ford, Eric B.; Sills, Alison; Rasio, Frederic A.; Fischer, Debra A.; Valenti, Jeff A. (2007). «Structure and Evolution of Nearby Stars with Planets. II. Physical Properties of ~1000 Cool Stars from the SPOCS Catalog». The Astrophysical Journal Supplement Series 168 (2). páxs. 297-318. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2007ApJS..168..297T&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ 6,0 6,1 Valenti, Jeff A.; Fischer, Debra A. (2005). «Spectroscopic Properties of Cool Stars (SPOCS). I. 1040 F, G, and K Dwarfs from Keck, Lick, and AAT Planet Search Programs». The Astrophysical Journal Supplement Series 159 (1). páxs. 141-166. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2005ApJS..159..141V&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ V* BX Cet -- Variable of BY Dra type (SIMBAD)
- ↑ Jenkins, J. S.; Ramsey, L. W.; Jones, H. R. A.; Pavlenko, Y.; Gallardo, J.; Barnes, J. R.; Pinfield, D. J. (2009). «Rotational Velocities for M Dwarfs». The Astrophysical Journal 704 (2). páxs. 975-988. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2009ApJ...704..975J&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ 9,0 9,1 «Gliese 105 / HR 753 ABC (Solstation)». Archiváu dende l'orixinal, el 2006-03-16.
- ↑ GJ 105 C -- Star in double system (SIMBAD)
- ↑ Tokovinin, A. (2008). «Comparative statistics and origin of triple and quadruple stars». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 389 (2). páxs. 925-938. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2008MNRAS.389..925T&db_key=AST&nosetcookie=1.