Hassan Gouled Aptidon
Hassan Gouled Aptidon (en somalín: Xasan Guuleed Abtidoon; n'árabe: حسن جولد أبتيدون) (15 d'ochobre de 1916, Lughaya District (en) 
– 21 de payares de 2006, Xibuti) foi un políticu xibutianu, célebre por ser el primer Presidente de la República de Xibuti.
Hassan Gouled Aptidon | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||
27 xunu 1977 - 12 xunetu 1977 - Ahmed Dini Ahmed (es) →
27 xunu 1977 - 8 mayu 1999 ← ensin valor - Ismail Omar Guelleh →
1959 - 1962
1952 - 1958
| |||||||||||
| Vida | |||||||||||
| Nacimientu |
Lughaya District (en) , 15 d'ochobre de 1916[1] | ||||||||||
| Nacionalidá |
 Xibuti  Francia | ||||||||||
| Llingua materna | francés | ||||||||||
| Muerte | Xibuti, 21 de payares de 2006[2] (90 años) | ||||||||||
| Estudios | |||||||||||
| Llingües falaes | francés | ||||||||||
| Oficiu | políticu | ||||||||||
| Llugares de trabayu | París | ||||||||||
| Creencies | |||||||||||
| Relixón | sunismu | ||||||||||
| Partíu políticu |
Concentración Popular por el Progreso (es) | ||||||||||
 | |||||||||||
Biografía
editarPrimeros años
editarGouled nació nun pequeñu pueblu, allugáu al norte de Somalia, llamáu Lughaya, el 15 d'ochobre de 1916.
Carrera política
editarLos sos primeros pasos a la política empezaron en 1947, cuando Gouled abogaba pola permanencia de Xibuti como colonia francesa (n'entós Xibuti llamábase Somalilandia Francesa).[3] En 1952, ye escoyíu senador territorial de l'Asamblea Nacional de Francia,[4] y en 1958, el so partíu políticu llamáu Concentración Popular pol Progresu, llogra una amplia mayoría, teniendo como oxetivu principal, la independencia de Xibuti del dominiu francés.[5] En 1963, pasó a ser Ministru d'Educación.
La so postura a favor de la permanencia de Xibuti como colonia francesa camuda radicalmente, cuando'l so partíu queda ilegalizado en 1967, y conviértese nel líder d'un grupu de disidentes que demandaba la independencia del so país.[6] A diferencia d'otros países de la rexón, Gouled optó por una campaña pácifica, na que la so lema yera buscar la llibertá ''con Francia, y non en contra d'ella''. Tres esta campaña, fizo que los franceses amosárense a favor de que Xibuti fuera un estáu independiente.[6]
Presidente de Xibuti (1977-1999)
editarEn xunu de 1977, Xibuti llogra la so independencia, y Gouled convertir por un curtiu periodu Primer ministru, y esi mesmu añu convertir nel Primer Presidente del so país. Sicasí, la so imaxe empezó a deteriorase cuando fixo una campaña xabazmente impopular de prohibir el consumu de khat, una fueya masticable que sirve como un narcóticu nidiu, pero al empar, el so consumu escesivu puede causar daños cerebrales. El discutiniu de la so campaña llegó a tal estremu, que por pocu baltaron al acabante crear gobiernu, y decidió poner fin al proyeutu.[6] En 1981 xeneróse nuevamente otru discutiniu, cuando modifica la constitución, introduciendo la doctrina del partíu únicu y la illegalización de partíos opositores al so gobiernu.[5]
Ente otres midíes, foi l'aceptación de Xibuti como un estáu multiétnicu, el procesu de repatriación voluntaria de miles de refuxaos, que fuxíen de los conflictos asocedíos en países vecinos, nes qu'amás, Gouled promovía la paz naquellos países en situación de conflictu. En 1992, y depués de delles presiones, modifica nuevamente la constitución, dando pasu a la creación d'un estáu multipartidista, de la que sicasí, nun va haber una eleición presidencial multipartidista hasta 1999.[3]
Hasta 1994, enfrentar contra'l Frente pa la Resatauración de la Unidá y la Democracia, un grupu guerrilleru, compuestu principalmente pola tribu afar (el segundu grupu étnicu más grande de Xibuti), que buscaba derrocar al gobiernu.[5]
Tres 22 años de poder, Gouled dexa la presidencia en 1999, siendo asocedíu pol so sobrín Ismail Omar Guelleh, quién anguaño sigue nel cargu.
Finó nel so llar, el 21 de payares de 2006, por causa de una llarga enfermedá, que nun foi confirmada pola familia de Gouled.[3]
Familia
editarTuvo por enforma tiempu, casáu cola conocida activista polos derechos de la muyer, Aicha Bogoreh, hasta'l so fallecimientu en 2001, Darréu, Gouled volvió casase.[6]
| Predecesor: cargu creáu |
 Presidente de la República de Xibuti 1977 - 1999 |
Socesor: Ismaïl Omar Guelleh |
| Predecesor: cargu creáu |
Primer ministru de la República de Xibuti 1977 |
Socesor: Ahmed Dini |
Ver tamién
editarEnllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Hassan Gouled Aptidon.
Referencies
editar- ↑ URL de la referencia: http://www.senat.fr/senateur-4eme-republique/gouled_hassan0137r4.html.
- ↑ URL de la referencia: http://www.nytimes.com/2006/11/23/world/africa/23aptidon.html.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Hassan Gouled, 90; Led Djibouti. The New York Times. 23 de payares de 2006. ISSN 0362-4331. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html. Consultáu'l 17 de febreru de 2017.
- ↑ (n'inglés) Hassan Gouled Aptidon | president of Djibouti. Encyclopedia Britannica. https://global.britannica.com/biography/Hassan-Gouled-Aptidon. Consultáu'l 17 de febreru de 2017.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Akinwande Oluwole Soyinka | Casa África». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-02-17. Consultáu'l 17 de febreru de 2017.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Bernstein, Adam (30 de payares de 2006) (n'inglés). Hassan Gouled Aptidon, First President Of Djibouti. The Washington Post. ISSN 0190-8286. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/11/29/AR2006112901450.html. Consultáu'l 17 de febreru de 2017.
Datos: Q297667- Multimedia: Hassan Gouled Aptidon
