Idioma alemán en Chile

El idioma alemán en Chile ye xunto al inglés y el francés, una de les llingües europees estranxeres más falaes nel país. A pesar de que nun gocia del estatus d'idioma oficial o cooficial en nenguna entidá político-alministrativa nacional, nin tampoco ye la so enseñanza obligatoria dientro del sistema educativu de Chile, na actualidá ye faláu por aproximao 35.000 chilenos.[1]

Alemán en Chile
Faláu en  Chile
Estatus oficial
Oficial en Nengún país
Reguláu por Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2 {{{iso2}}}
ISO 639-3

Historia

editar

La masificación del idioma alemán en Chile remontar a mediaos del sieglu XIX, cuando foi promulgada la Llei d'Inmigración Selectiva» en 1845, lo que dexó l'apuerto de miles de families de fala alemana, provenientes de los territorios conformaos pola Confederación Xermánica, col propósitu de fundar asentamientos o poblar llocalidaes del sur de Chile. Magar la mayoría d'estos colonizadores xermanoparlantes yeren inmigrantes alemanes, tamién hubo grupos de colonos suizos de la Suiza alemana, quien falaben el dialeutu suizu del alemán (Schweizerdeutsch), según tamién otros orixinarios del Imperiu austrohúngaru (austriacos y alemanes de los Sudetes de l'actual República Checa).[2]

Nel censu chilenu de 2017 foi incorporáu'l cuestionariu oficial traducíu al alemán, siendo'l primer documentu del Gobiernu de Chile reconocíu oficialmente nesti idioma.[3]

Enseñanza del alemán

editar

Escueles alemanes y d'enseñanza del alemán

editar

En 1854 fundóse la primer escuela alemana (Deutsche Schule) n'Osorno, depués síguen-y les de Valparaíso y Valdivia en 1857 y 1858, respeutivamente. Na actualidá, el Conseyu de Rectores de Colexos Alemanes en Chile ye una rede de 22 colexos alemanes d'enseñanza básica y media a lo llargo de tol país.[4]

El Colexu Suizu de Santiago, el primer colexu d'esti tipu n'América Llatina, imparte de la mesma l'alemán estándar (Hochdeutsch) a los sos alumnos.

Instituciones de nivel cimeru

editar

En 1889, tres la fundación del Institutu Pedagóxicu de la Universidá de Chile, empieza la formación de los primeros profesores d'alemán nel país, siendo Otto Heinrich Schott Manse el primer egresado de Chile en recibir el títulu de Profesor d'Estáu n'alemán en 1892.[5]

Anguaño esisten múltiples instituciones educatives chilenes venceyaes a la enseñanza del alemán. Munches universidaes en Chile cunten col so propiu Departamentu d'Alemán, amás d'impartir les carreres de pedagoxía con mención n'idioma alemán, traducción y interpretación llingüística en llingua alemana.

Tamién s'atopen escueles d'idiomes ya institutos que se dediquen a la enseñanza del alemán, tales como l'Institututu Goethe, que tien sedes en Santiago y Concepción, y el LBI - Institutu Profesional Alemán Wilhelm von Humboldt.

Influencia del alemán nel español chilenu

editar

La gastronomía alemana tuvo una importante influencia na cocina chilena, una prueba d'ello ye que pallabres provenientes del alemán, como Kuchen o Strudel, son d'usu común y de conocencia xeneral en tola población chilena.[6]

Lagunen-deutsch

editar

El Lagunen-deutsch (alemán de la llaguna) ye un dialeutu del alemán faláu especialmente polos descendientes d'alemanes que moren nel área del llagu Llanquihue, na Rexón de Los Lagos. A esta variante llingüística considérase-y como un tipu d'alemañol.[7]

Colonia Dignidá

editar

La Colonia Dignidá, conocida darréu como Villa Baviera, foi la única colonia alemana en territoriu chilenu qu'operó sol sistema d'enclave ensin soberanía. Esto de la mesma produció la formación d'un enclave llingüísticu, lo que dexó que l'idioma alemán caltener en mayor cantidá que nes otres llocalidaes fundaes o altamente poblaes por xermanohablantes.

Medios de comunicación

editar

L'únicu periódicu en llingua alemana que circula anguaño en Chile ye'l selmanariu Cóndor. Tamién esistieron los periódicos Deutsche Nachrichten für Sud América de Valparaíso, el Deutsche Zeitung für Süd-Chile, Der Grenzbote de Temuco y el Valdivia's Deutsche Zeitung.

Servicios relixosos

editar

La Ilesia Luterana en Chile ufierta cultos n'alemán o tamién billingües n'español, dependiendo de cada congregación.[8] Coles mesmes, la Ilesia de Sankt Michael, allugada na comuña de Providencia, ye una comunidá católica de fala alemana.[9]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Ziebur, Ulrike. «Die soziolinguistische Situation von Chilenen deutscher Abstammung» (alemán). Consultáu'l 2 d'avientu de 2016. «Born und Dickgießer (1989: 67) gehen von 20.000 bis 35.000 Deutschsprachigen in Chile aus, wobei darauf hingewiesen werden muß, daß die Autoren hier auch Nachfahren von aus Österreich oder der Schweiz eingewanderten Siedlern einbeziehen.»
  2. Zúñiga, Diego (23 de mayu de 2015). pueblu-alem%C3%A1n-en-el sur-de-chile/a-18474354 Un pueblu alemán nel sur de Chile. http://www.dw.com/es/un pueblu-alem%C3%A1n-en-el sur-de-chile/a-18474354. Consultáu'l 2 de payares de 2016. 
  3. Institutu Nacional d'Estadístiques de Chile. «Cuestionariu Oficial Censu 2017 – Versión Alemán» (alemán). Consultáu'l 10 d'abril de 2017.
  4. Embaxada d'Alemaña en Santiago de Chile. «Colegio Alemanes en Chile». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-12-03. Consultáu'l 2 d'avientu de 2016.
  5. Universidá Metropolitana de Ciencies de la Educación. «Departamentu d'Alemán - Reseña Histórica». Consultáu'l 2 d'avientu de 2016.
  6. Dannemann, Victoria (27 d'ochobre de 2012). tierres chilenes/a-16337869 Antigües delicies alemanes en tierres chilenes. http://www.dw.com/es/antigües-delicies-alemanes-en tierres chilenes/a-16337869. Consultáu'l 2 de payares de 2016. 
  7. Messer, Natalia (10 de setiembre de 2016). sur-de-chile/a-19541116 El alemañol del sur de Chile. http://www.dw.com/es/el-alema%C3%B1ol-del sur-de-chile/a-19541116. Consultáu'l 2 de payares de 2016. 
  8. Iglesia Luterana en Chile. «¿Qué ye La Ilesia Luterana en Chile?». Consultáu'l 6 d'agostu de 2018.
  9. Ilesia católica en Chile. «Sankt Michael: Die deutschsprachige katholische Gemeinde von Santiago de Chile» (alemán). Consultáu'l 16 d'ochobre de 2018.