El q'eqchí —escritu tamién kekchí n'español, y q'eqchi' acordies cola ortografía de l'Academia de Llingües Mayes de Guatemala— ye unu de los idiomes usaos en Guatemala pola etnia del mesmu nome, nos departamentos d'Alta Verapaz, Baxa Verapaz, Petén, Izabal y Departamentu de Quiché Quiché. Ye l'idioma con mayor estensión territorial y el cuartu en cantidá de falantes detrás del castellán el quiché y el cakchikel.

Q'eqchi' [qʔɛqt͡ʃiʔ]
'Q'eqchi' '
Faláu en  Guatemala
Bandera de Belize Belize
 Méxicu
 El Salvador
Rexón Alta Verapaz, El Petén, Izabal, Baxa Verapaz, El Quiché; Toledo,
Falantes ~420 000 - 500 000
Puestu Non nos 100 mayores (Ethnologue 1996)
Familia Llingües mayenses

 Quicheano-Mameano
  Quicheano Mayor
   Q'eqchí

Alfabetu Llatín
Estatus oficial
Oficial en Nengún país. Reconocíu como llingua nacional en Guatemala[1][2] y Méxicu[3]
Reguláu por Academia de Llingües Mayes de Guatemala
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2 myn
ISO 639-3 kek

Ye una llingua d'orixe Maya, y considérase como una de los idiomes cooficiales de Guatemala. Conforma parte de la familia de les llingües maya y pertenez más particularmente a la caña quicheana.

La so pronunciación nun ye bien simple, esti idioma ye bien antiguu y unos de los principales pioneros de Guatemala. Tamién hai falantes de Q'eqchi' n'El Salvador, productu de les recién migraciones.

Referencies

editar
  1. Congresu de la República de Guatemala. «Decreto Númberu 19-2003. Llei d'Idiomes Nacionales». ALMG. Archiváu dende l'orixinal, el 29 d'abril de 2009. Consultáu'l 22 de xunu de 2009.
  2. «Proyeutu de Reformes a la Constitución Política» (castellanu). Base de Datos Políticos de les Amériques (26 d'ochobre de 1998). Consultáu'l 21 de xunetu de 2006. La Consulta Popular realizóse'l 16 de mayu de 1999. Les Reformes Constitucionales nun fueron aprobaes pol pueblu.
  3. «Documentu pal discutiniu del Proyeutu de Decretu de Llei Xeneral de Derechos Llingüísticos». laneta.apc. Archiváu dende l'orixinal, el 11 de xunu de 2007. Consultáu'l 26 de xunu de 2007.

Enllaces esternos

editar
 
Wikimedia Incubator