El tuyuca ―tamién llamáu dochkafuara, dojkapuara, doxká-poárá, doka-poara, tejuca (/teyúka/), tuiuca o tuyuka― ye un idioma tucano faláu polos tuyuca. Esti grupu habita ente l'estáu brasilanu d'Amazones y el departamentu colombianu de Vaupés. L'idioma tuiuca ye faláu por unes 570 persones[1]

Docapúaraye
Faláu en
Faláu en Brasil y Colombia
Númberu de falantes
Falantes Tipu Añu
5702009
Datos
Familia Llingües tucanas orientales
Códigos
ISO 639-3 tue
Mapa de distribución
Cambiar los datos en Wikidata

Descripción llingüística

editar

Fonoloxía

editar

Les consonantes en tuyuca son /p,t,k,b,d,ɡ,s,r,w,j,h/ y les vocales son /i,ɨ,o,y,a,o/, más la nasalización silábica y l'acentu fonéticu.[2]

Gramática

editar

La llingua tuyuca ye un idioma postposicional, aglutinante y con orde Suxetu Oxeto Verbu. Unu de les sos traces más peculiares ye la evidencialidad obligatoria, esto ye, el falante tien de referir con marques gramaticales la so conocencia de l'afirmación que realiza. Esisten en tuyuca cinco paradigmes de evidencialidad: visual, non visual, aparente, fechu conocíu de segunda mano y camientu. El paradigma de fechu conocíu de segunda mano namái puede emplegase en pasáu y el paradigma de aparente nun s'emplega na primer persona del presente.[2]

Envalórase qu'esti idioma tien ente 50 y 140 categoríes nominales qu'arrexunten a los sustantivos.[3] La evidencialidad y la gran cantidá de categoríes nominales fixeron que'l diariu estauxunidense The Economist considerar como l'idioma "más difícil del mundu".[4] (Obviamente dende un puntu llingüísticu científicu esa afirmación nun tien sentíu).

Referencies

editar
  1. «Indigenous Communities from Colombia: Tuyuca». Native Planet. Archiváu dende l'orixinal, el 2017-11-06. Consultáu'l 23 d'avientu de 2009.
  2. 2,0 2,1 Janes Barnes (1984). "Evidentials in the Tuyuca verb." International Journal of American Linguistics 50, páxs. 255–71.
  3. «Difficult Languages: Tongue Twisters - In search of the world's hardest language». The Economist (17 d'avientu de 2009). Consultáu'l 23 d'avientu de 2009.
  4. Artículu en The Economist.

Enllaces esternos

editar