Jean-Baptiste Joseph Fourier
Jean-Baptiste Joseph Fourier (21 de marzu de 1768, Auxerre – 16 de mayu de 1830, París) foi un matemáticu y físicu francés conocíu polos sos trabayos sobre la descomposición de funciones periódiques en series trigonométriques converxentes llamaes Series de Fourier, métodu col cual consiguió resolver la ecuación del calor. La tresformada de Fourier recibe'l so nome nel so honor. Foi'l primeru en dar una esplicación científica al efeutu ivernaderu nun tratáu.[9]
Biografía
editarEl so padre, Joseph Fourier, que yera un humilde xastre, casóse con Edmée Germaine Lebègue, tres enviudar de la so esposa anterior quien-y diera trés fíos. Con ella llegaría a tener trelce, siendo Jean-Baptiste Joseph el décimu d'ellos.[10] La so mocedá tuvo marcada poles dificultaes económiques de la so familia, y la perda de seis de los sos hermanos, de la so madre y del so padre, quedando güérfanu a los diez años. Siendo menor d'edá, les xestiones del so conceyu fixeron que lu adoptara Joseph Pallais, organista del templu de Auxerre, quien-y enseñaría les primeres lletres y, n'apariencia, formar nes idees del escritor y pensador francés Jean-Jacques Rousseau.
Empecipió los sos estudios na Escuela Cimera Benedictina de Auxerre, empobinándose primeramente a la carrera relixosa, hasta que'l monarca Lluis XV convertir n'academia militar. Jean-Baptiste foi escoyíu como estudiante na institución yá reformada, onde permanecería hasta los 14 años d'edá, y empezó a ser instruyíu n'idiomes, música, álxebra y matemátiques, materia na que destacó, lo que lu emponer a dedicase al estudiu de les ciencies.
Darréu, participó na revolución francesa y, gracies a la cayida del poder de Robespierre, salvar de ser guillotinado. Incorporar a la Escuela Normal Superior de París onde tuvo ente los sos profesores a los matemáticos Joseph Louis Lagrange y Pierre Simon Laplace. Darréu, ocupó una cátedra como docente na prestixosa École polytechnique.
Fourier participó na espedición de Napoleón Bonaparte a Exiptu en 1798. Yá designáu secretariu perpetuu del Institutu d'Exiptu'l 22 d'agostu de 1798, presentó numberoses memories y dirixó una de les comisiones d'esploración del Alto Exiptu. Ente les distintes funciones polítiques o alministratives que llevó a cabu, destaca la de comisariu francés nel Divan. A la muerte del Xeneral en Xefe del Exércitu d'Oriente Jean Baptiste Kléber a manes d'un fanáticu siriu na so residencia en El Cairu, Fourier, quien yera amigu y collaborador del Xeneral Kléber, ye designáu pa pronunciar l'aponderamientu aciagu, el 17 de xunu delantre del Institutu d'Exiptu. Al so regresu a Francia en 1801, Napoleón Bonaparte nomó-y prefeutu de Isère y ente 1802 y 1815, Fourier presentó a Jean-François Champollion a los veteranos de la espedición d'Exiptu.
Entró a l'Academia de Ciencies Francesa en 1817 y al cabu de cinco años convertir nel secretariu perpetuu de les seiciones de matemátiques y física. Morrió en París el 16 de mayu de 1830.
Trabayos científicos
editar
Foi en Grenoble onde condució los sos esperimentos sobre l'espardimientu del calor que-y dexaron modelar la evolución de la temperatura al traviés de series trigonométriques. Estos trabayos ameyoraron el modeláu matemáticu de fenómenos físicos y contribuyeron a los fundamentos de la termodinámica.
Sicasí, la simplificación escesiva que proponen estes ferramientes foi bien aldericada, principalmente polos sos maestros Laplace y Lagrange.
Publicó en 1822 el so Théorie analytique de la chaleur (Teoría analítica del calor), tratáu nel cual estableció la ecuación diferencial parcial que gobierna l'espardimientu del calor solucionándola por aciu l'usu de series infinites de funciones trigonométriques, lo qu'establez la representación de cualquier función como series de senos y cosenos, agora conocíes como les series de Fourier. El trabayu de Fourier aprove l'impulsu pa trabayar más tarde nes series trigonométriques y la teoría de les funciones de variables reales. Los dos primeros capítulos de la obra citada traten problemes sobre espardimientu de calor ente cuerpos dixuntos en cantidá finita. Fourier nesta obra dedució la ecuación en derivaes parciales que rixe tal fenómenu, que ye conocida como la ecuación del calor. Nel capítulu III de la obra, tituláu Espardimientu del calor nun cuerpu rectangular infinitu Fourier introduz el so métodu orixinal de trabayu con series trigonométriques.
Institutu d'Exiptu
editarFourier acompañó a Napoleón Bonaparte na so espedición a Exiptu en 1798, como asesor científicu y foi nomáu Secretariu del Institutu Exipciu, fundáu por Napoleón cola misión del debilitamientu de la influencia inglesa nel Oriente. N'Exiptu redactó'l prefaciu históricu de la obra Description de l'Egypte.[11]
En 1801, Fourier tornó d'Exiptu con una amplia coleición d'oxetos incluyendo una copia de la piedra de Rosetta que más tarde el so mozu amigu Jean-Francois Champollion llogró descifrar en 1822.[12]
Efeutu ivernaderu
editarEscontra 1820, Fourier calculó qu'un oxetu del tamañu de la Tierra y cola so mesma distancia del sol, ten de ser considerablemente más fríu de como ye en realidá la Tierra calecida solo polos efeutos de la radiación solar entrante.
Fourier esaminó diverses fontes posibles de los remanentes reparaos de calor n'artículos publicaos en 1824[13] y 1827,[14] y suxirió que la radiación interestelar podría ser responsable de gran parte del calor adicional. Fourier consideró la posibilidá de que l'atmósfera actúe como aislante y ye reconocida como la primer propuesta de lo que se conoz como'l efeutu ivernaderu.[15]
Homenaxes
editar- El so nome atópase grabáu na llista de 72 científicos de la Torre Eiffel.
- El cráter llunar Fourier lleva esti nome nel so honor.
- Tamién nel so honor un asteroide que foi afayáu en 1992 pol astrónomu belga Eric Walter Elst foi designáu como (10101) Fourier.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 10 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Le cimetière du Père-Lachaise. Páxina: 162. Autor: Jules Moiroux. Llingua de la obra o nome: francés. Data d'espublización: 1908.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ URL de la referencia: https://www.toureiffel.paris/fr/le-monument/tour-eiffel-et-sciences.
- ↑ Afirmao en: Complete List of Royal Society Fellows 1660-2007. Páxina: 127. Editorial: Royal Society.
- ↑ «academie-francaise.fr» (francés). Consultáu'l 9 xunetu 2020.
- ↑ «MacTutor History of Mathematics archive». Consultáu'l 21 marzu 2018.
- ↑ Cowie, J. (2007). Climate Change: Biological and Human Aspects. Cambridge University Press. p. 3. ISBN 978-0-521-69619-7.
- ↑ Sancho, Xosé Antoniu; Jofre, Gerardo (1 d'abril de 2007). «Jean-Baptiste Joseph Fourier». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-12. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2014.
- ↑ Nowlan, Robert. A Chronicle of Mathematical People. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2014.
- ↑ «Gallery of Philologists: Jean-François Champollion» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-10-06. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2014.
- ↑ Jean-Baptiste Joseph Fourier (1824). «Remarques générales sur les Températures du Globe terrestre et des espaces planétaires» (en francés). Annales de Chimie et de Physique 27: páxs. 136-167. https://books.google.co.ve/books?id=1Jg5AAAAcAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_gue_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2014.
- ↑ Jean-Baptiste Joseph Fourier (1827). «Mémoire sur les températures du globe terrestre et des espaces planétaires» (en francés). Mémoires de l'Académie Royale des Sciences 7: páxs. 569-604. Archivado del original el 2014-07-16. https://web.archive.org/web/20140716094720/http://www.academie-sciences.fr/activite/archive/dossiers/Fourier/Fourier_pdf/Mem1827_p569_604.pdf. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2014.
- ↑ Spencer Weart. «The Carbon Dioxide Greenhouse Effect» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2016-11-11. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2014.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Jean-Baptiste Joseph Fourier.
Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Jean-Baptiste Joseph Fourier.- Fourier, J. B. J., 1824, Remarques Générales Sur les Températures Du Globe Terrestre Et Des Espaces Planétaires., in Annales de Chimie et de Physique, Vol. 27, páxs. 136-167. Traducíu por Burgess (1837).
- Fourier 1827: MEMOIRE sur les températures du globe terrestre et des espaces planétaires
- Université Joseph Fourier, Grenoble, France Archiváu 2006-06-22 en Wayback Machine
- Joseph Fourier and the Vuvuzela on MathsBank.co.uk Archiváu 2012-04-28 en Wayback Machine
- Jean-Baptiste Joseph Fourier nel Mathematics Genealogy Project.
- Joseph Fourier - Œuvres complètes, tome 2
Datos: Q8772- Multimedia: Joseph Fourier
Cites famoses: Joseph Fourier
