José Campo Castañón
José Campo Castañon (21 de xunu de 1921, Morea – 16 de mayu de 1992, Morea) foi un célebre poeta y escritor d'Asturies.
José Campo Castañón | |
|---|---|
| Vida | |
| Nacimientu | Morea, 21 de xunu de 1921 |
| Nacionalidá |
 España |
| Muerte | Morea, 16 de mayu de 1992 (70 años) |
| Estudios | |
| Llingües falaes |
castellanu asturianu |
| Oficiu | poeta, escritor |
| Xéneru artísticu | poesía |
 | |
José Campo Castañón, más conocíu por Pepe Campo, nació nel Campu la Ilesia de Morea el 21 de xunu de 1921, convirtióse por aciu de les sos obres en llingua asturiana, nunu de los personaxes más populares y queríos nel Conceyu de Ayer. Del Campu treslladóse al Caleyu de Morea(güei Cai Hermanos Miranda) onde nacieron los sos primeros versos, como xugando.
La so familia taba mui xunía a les costumes asturianes, cocinaben nel llar y los vocablos en bable yeren tan frecuentes nes sos conversaciones como les patates na güerta, asina que nun-y foi difícil espresase nesta llingua. Fálase que la so vena humorística, mui ayerana, vien-y de la so ma Celesta que ya la prauticaba, pero namás de manera oral e improvisada.
Foi d'una xeneración na que ser fíu de mineru yera pobreza asegurá, por mor d'esto xurdíen series dificultaes pa entrar nos estudios superiores. Tuvo nes escueles públiques de Morea y dempués, ente la Revolución y la Guerra, fizo dos cursos nos frailes de Caborana. Nel añu 1941, perdió a so pá y les coses punxéronse-y más complicaes entavía pa poder siguir ente los llibros. Sicasí, la so afición pela llectura llevó-y a tener una importante cultura.
Foi mineru per un día. Na so primera xornada como rampleru nel grupu Sierro Negro de Piñeres, quedó sepultáu per un derrabe de carbón, xenerándoi una llimitación na so pierna izquierda y nes vértebres, qu'apartólu pa siempre d'esta actividá. Dempués, ingresó nel Ayuntamientu d'Ayer, n'onde trabayó más de dos tercios de la so vida.
Foi collaboraor nel periódicu “Comarca”, de Mieres, na “Voz de Aller” y na fueya deportiva “Penalty” onde toles semanes brindaba la llabor de la so fecundidá, en versos que diben destilando nel ambiente les coses de la vida diaria y del mundu futbolísticu, cola so filosofía y la so acreditada estilística bable.
Per un tiempu y en munchos de los sos versos, utilizaba nomatos como D. Enrico, D. Romualdo, Licam…
Gran devotu de San Martín y collaboraor incansable de los Humanitarios, dedicó-yos cada añu, un versu emponderando dalgunos de los ingredientes d'esta romería: la xana, la puya, la fabada, el panchón, los emigrantes, la chocolatá, la xanda… Tamién ye dende 1975 l'autor de la lletra del himnu d'esta asociación.
Nel añu 1978 fundó xunto con dalgunos amigos y collacios la Tertulia Literaria Allerana, qu'hasta fai bien poco, organizaba un concursu añal de cuentos, con fama internacional.
El 16 de mayu de 1992, dempués d'un rápidu procesu canceríxenu, prodúxose-y un rotu na vida y per él colo-y l'alma nesti sábadu de mayu.
L'Ayuntamientu d'Ayer tamién quixo brinda-y un homenxe póstumu y na fachada de so casa nel Caleyu pue vése esta placa:
AQUÍ VIVIO
EL POETA ALLERÁN
PEPE CAMPO
1921-1992
Escritor fecundu, d'ironía escafeinada; escoyonante y tienru, prestosu y evocaor según les circunstancies; con inxeniu y aguda asturianía, encantaoramente rural, sabrosamente popular, dexó escritos centenares de versos y varies obres de teatru (El Xuiciu de Samuelón, El Balneariu, El Caxiellu, Resto el atunáu, El estraperlo prudencial…) nenguna delles asoleyada.
Na so sepultura, nel cementeriu de Morea, pue vese esti epitafiu estrayíu d'ún de los sos versos:
Esnalaremos so'l mar
rumbu a una tierra lexana
‘n onde seya la sabencia
per to'l mundu respetada
y esfrute una llibertá
que'qui mos fói arramplada.
- L'aldea Soleyera, José Campo Castañón ; prólogu de Luis Aurelio Álvarez. – Moreda : [s.n.], 1965. —104 p. ; 17 cm DL O 275-1965
- Pólvora y fumo : Cuentiquinos de caza,José Campo Castañón ; pról. de Oscar Luis Tuñón. — Moreda, [s.n.], 1966. — 53 p. ; 15 cm.
- Per les caleyes d'Aller / José Campo Castañón ; pról. de Jesús Castañón. — Moreda, [s.n.], 1968. — 110 p. ; 17 cm.
- Antoloxía, José Campo Castañón. — Ayer : Conceyu, 1983. — 227 p. : il. ; 25 cm. ISBN 8450083796
- Cosuques de neños y poemes a San Martín, José Campo Castañón. — Moreda : Humanitarios de San Martín, 1992. — 144 p. : il. ; 21 cm DL AS 3662-1992
- Obra completa : 1921–1992 / José Campo ; edición y prólogu, Ánxel Álvarez Llanu; notes llingüístiques, Mª Paz García Álvarez. — Mieres :Editora del Norte, 1996. — 2 v. : il. fot. ; 22 cm. — (Serie Mayor ; 1-2). — ISBN 8488660502 (O.C.)
- Ayeranes. Pepe Campo : — Uviéu : Ediciones Trabe, 2003 - 162 p — ISBN 8480532858
Referencies
editarEnllaces esternos
editar- Ficha biográfica (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)..
- Ficha biográfica, Conseyería de Cultura del Principáu d'Asturies.
- Blog sobre'l autor Archiváu 2020-07-02 en Wayback Machine
Datos: Q3186219
