Juan García del Río

Juan García del Río (1794, Cartagena de Indias – 1856, Ciudá de Méxicu) foi un diplomáticu, escritor y políticu colombianu, que formó parte del Conseyu de Ministros que s'encargó del poder executivu mientres el xeneral Domingo Caicedo se aprestaba a reasumirlo.

Juan García del Río
Ministru de Rellaciones Esteriores del Perú
Vida
Nacimientu	Cartagena de Indias, 1794
Nacionalidá	Colombia
Muerte	Ciudá de Méxicu, 1856 (61/62 años)
Estudios
Llingües falaes	castellanu
Oficiu	diplomáticu, políticu
Creencies
Partíu políticu	Partido Conservador Colombiano (es)

Primeros años

Fíu del español Felipe García del Río, fixo los sos estudios en Cádiz (España) dende los ocho años, encetando la especialidá en Lletres, llogrando la beca en 1810. Nesa ciudá fixo parte de les tropes defensores de la invasión de Napoleón sobre'l país.

Llamáu pol so padre por qu'integrara l'exércitu realista que sostenía al réxime monárquicu en Santa Marta, García del Río tornó al país en 1812, y anque se caltuvo fiel a la causa que'l so padre afaló-y, camudó de bandu cola muerte de don Felipe pol convencimientu que-y asistía. En 1814 foi nomáu secretariu de José María del Real, embaxador en Londres. Na dómina de reconquistar española de la Nueva Granada, pasó a Chile a trabayar col gobiernu llocal.

Gobiernos australes

García del Río ocupó altos cargos nos gobiernos de Chile y Perú. Foi secretariu de la seición de Rellaciones Esteriores y subsecretariu de Rellaciones Esteriores del gobiernu del direutor supremu O'Higgins (1817-1823) y secretariu de rellaciones esteriores del gobiernu del xeneral José de San Martín, con quien sostenía una gran amistá dende la so estadía en Cádiz.

San Martín unviar a Perú como ministru de Gobiernu y de Rellaciones Esteriores, cargu dende'l cual fundó la Biblioteca Nacional de Perú y expedió decretos sobre llibertá d'imprenta y nacionalización. Por cuenta de la so esperiencia na llegación de la Nueva Granada en Londres qu'axustó la independencia de la so tierra natal, asumió como ministru plenipotenciario de Perú n'Europa pa faer lo propio con esi país.

Amás, ente les sos misiones en Perú taben axustar un emprestu en Londres y consiguir la venida d'un príncipe européu (el duque de Sussex, un gran duque Romanov o'l duque de Luca) por qu'asumiera el títulu d'emperador constitucional.

Ascensu al poder

De regresu a la so patria, publicó en 1829 les sos reconocíes Meditaciones Colombianes, nes que sofitó firmemente la idea d'establecer un sistema de monarquía constitucional en Colombia con Bolívar como rexente, sofitando'l sentíu siguíu pol Conseyu de Ministros que s'atopaba encargáu del poder executivu. Foi diputáu al Congresu de 1830, el mesmu que Bolívar denominó almirable. Nél opúnxose a la propuesta del Llibertador d'escoyer a Joaquín Mosquera como presidente de Colombia.

Col ascensu al poder del xeneral Rafael Urdaneta, García Del Ríu asumió la Secretaría de Rellaciones Esteriores. Viéndose perdíu'l gobiernu del dictador y forzáu a axustar la so salida del poder col reivindicáu xeneral Caicedo, Urdaneta asistió acompañáu por García Del Ríu a la entrevista del 26 d'abril de 1831 nes Xuntes de Apulo, na cual alcordóse que García Del Ríu, José María Del Castillo Rada y el xeneral Florencio Jiménez actuaríen como negociadores del gobiernu pa redactar colos delegaos de Caicedo les condiciones de rindición.

García Del Ríu nun se caltuvo conforme cola esixencia del bandu contrariu de reconocer l'exerciciu del poder executivu a partir del decretu qu'expedió'l xeneral Caicedo declarándose nesa posición. Espunxo la inconstitucionalidá d'esi proceder, pero al tratase d'un pensamientu que nun dexaría llegar a una coincidencia, Castillo Rada intervieno pa proponer que podría presentar el xeneral Urdaneta el so arrenunciu al poder ante'l Conseyu d'Estáu y esti cuerpu reconocer el nome de Caicedo como encargáu de la presidencia.

El 28 d'abril foi robláu'l que se denominó Pactu de Apulo, retirándose Urdaneta colos sos acompañantes a Bogotá, a onde llegaron 2 díes dempués. García Del Ríu pasó a integrar el Conseyu d'Estáu por que esti cuerpu recibiera l'arrenunciu de Urdaneta y convidara a Caicedo a asumir el poder (xenerando una conducta constitucionalmente válida), pero Caicedo caltener al marxe del procesu sosteniendo la validez del decretu pol cual encargárase el mesmu del poder executivu como vicepresidente.

El Conseyu de Ministros, integráu por García Del Ríu, Castillo Rada, De Mendoza y Pey, encargóse colegiadamente del poder hasta cuando Caicedo llegó a Bogotá, el 3 de mayu de 1831. Mientres se faía presente na ciudá Alejandro Vélez, secretariu designáu de rellaciones esteriores, Caicedo caltuvo a García Del Ríu nel so cargu, y sostuvo la so presencia nel Conseyu d'Estáu.

Últimos cargos

Como conseyeru, García del Río caltuvo'l so inmodificable opinión de faer que'l xeneral Caicedo emprestara xuramentu de posesión ante'l Conseyu d'Estáu por ser nomáu nel poder por esti cuerpu. Caicedo fixo valir de nuevu'l so decretu de regresu al poder pero García Del Ríu aportunó en que si Caicedo nun tomaba xuramentu y caltenía el so mandatu anterior, la condición de facciosos pa los siguidores de Urdaneta podía ser considerada y asina desvirtuar el Pactu de Apul, o, a lo que Caicedo respondió que respetaría lo alcordao y pallo nun riquir del actu de xuramentu esixíu por García Del Ríu. La negativa a llevar a cabu dichu procedimientu llevó col tiempu a Caicedo a vencer a les presiones del xeneral Obando que buscó por tolos medios desvirtuar el conteníu del Pactu.

En 1833 foi nomáu ministru de Facienda d'Ecuador, depués ministru d'Andrés de Santa Cruz y d'últimes integró'l gabinete del primer gobiernu del presidente mexicanu, xeneral Antonio López de Santa Anna. Dexó un importante mancomún de publicaciones que la alluguen como unu de los grandes aportantes de les idees y promotores de la cultura americanes.

Enllaces esternos

• García del Río, primer Canciller de Perú (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
• Biografía - Banco de la República de Colombia

• Datos: Q5949732
• Testos: Autor:Juan García del Río