L'Entregu
L'Entregu[4] ye un llugar[5] del conceyu asturianu de Samartín del Rei Aurelio (conceyu con un total de 18.286 habitantes, 2011), y pertenez a la parroquia de San Andrés de Llinares. L'Entregu tien una población de 7.400 habitantes (2011). Ta allugáu al llau del ríu Nalón, que lu trespasa d'este a oeste.
 L'Entregu | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  España |
| Autonomía |  Principáu d'Asturies |
| Provincia | provincia d'Asturies |
| Conceyu | Samartín del Rei Aurelio |
| Parroquia | San Andrés de Llinares |
| Partíu xudicial | Llaviana |
| Tipu d'entidá | llugar[1] |
| Nome oficial | L'Entregu (ast)[2] |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 43°17′N 5°38′W / 43.29°N 5.64°O |
  L'Entregu L'Entregu (Asturies) | |
| Altitú | 233 m[3] |
| Más información | |
| Estaya horaria | UTC+01:00 |
 | |
Historia
editarDellos vestixos de calter prehistóricu confirmen el pasu y asentamientu de tribus de pastores nómades alrodiu del segundu mileniu enantes de Cristu. D'esta data ye l'hachu de piedra tallao afayáu en L'Entregu (Muséu Arqueolóxicu Nacional). Los túmulos funerarios y esteles discoidees de Los Cuetos, el dolme de la Campa L'españal (mileniu III e.C.) y un hachu de bronce del tipu de talón con dos ases, ésti afayáu en Sotrondio, perteneciente a la dómina del Bronce final o entamos del Fierro, ente los años 1000 e.C. y 500 e.C.
Ente los años 768 y 774 dC tuvo baxo'l gobiernu del Rei Aurelio, que treslladó la so corte a Samartín.
El restu de la historia de L'Entregu va lligáu a la historia del so conceyu; hai de sorrayar la riada de 1676, nomada La Llena San Miguel qu'esanició la vega San Andrés de Llinares, (na redolada del parque de la Llaguna) y la quema de les tropes Napoleóniques a entamos del sieglu XIX, de la casa de los García Bernaldo como represalia pola muerte d'un soldáu na Oscura.
Nel añu 1820, xunto colos pueblos de Samartín del Rei Aurelio, dixebróse de Llangréu, pa inxertase de nueves nel 1823 cola reaición absolutista, y dixebrase otra vegada'l 6 de xineru de 1837.
El pueblu
editarEl nome de L'Entregu vien del llatín vulgar "intracticu" o desembocadura (riascu del Bédavo nel Nalón). Nun tien un res de raro qu'esti accidente hidrográficu valiera pa nomar el tarrén y por consiguiente'l nucleu de población asitiáu al delláu, magar que la "lleenda" diz que'l topónimu de L'Entregu ta rellacionáu cola entrega, por parte del Rei Aurelio de cien moces como tributu a los musulmanes empara de paz (esti Rei, ta dientro la llista de los nomaos Reis Vagos: Reis que nun ficieron la guerra escontra los moros).
Anguaño, el pueblu tien un nucleu principal y delles güeries al delláu (Fradera, El Fielatu, La Oscura, El Cotu, Bédavo, Poladura, Meruxeo, la Vega Llinares, Santana, La Güeria Carrocera, etc). Ye'l final de la llinia de ferrocarril que xune la Cuenca'l Nalón cola capital, Uviéu.
L'actividá económica de la población sofítase entá, pero cada vegada menos, na minería. Preba d'ello ye'l Muséu de la Minería, allugáu na güeria de San Vicente, al llau de L'Abonión.
De L'Entregu y de les güeries son dellos escritores, cantantes y autores en llingua asturiana: Chechu García, Manuel Asur, Nuberu ...
Fiestes
editar- La Llaguna. Estes fiestes celébrense la tercer selmana de xunetu. Nacieron en 1907 (enantes facíense en setiembre), no qu'anguaño ye'l Parque de La Llaguna y que naquelles dómines yera'l "Prau d'abaxu"
- Cebolles Rellenes. Celébrase'l 30 de payares n'honor de "San Andrés", patrón de L'Entregu. El menú componénlu: Callos, Cebolles rellenes y Casadielles.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Nomenclátor d'entidaes de población d'Asturies. Data de consulta: 22 abril 2024. Editorial: Sociedá Asturiana d'Estudios Económicos ya Industriales.
- ↑ «Boletín Oficial del Principáu d'Asturies» (castellanu). Conseyu de Gobiernu del Principáu d'Asturies. Consultáu'l 22 abril 2024.
- ↑ URL de la referencia: https://www.sadei.es/tematico/aplicaciones/Nomen/Datos/A2022M00.xlsx.
- ↑ «Espediente colos topónimos oficiales de Samartín del Rei Aurelio». BOPA.
- ↑ «SADEI: Noménclator d'entidaes del Principáu d'Asturies» (en castellanu).
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre L'Entregu.
Datos: Q8580865- Multimedia: El Entrego
