Gota de Lleche
Gota de Lleche foi'l nome dau a les instituciones creaes pa remediar los problemes de desnutrición y alta mortalidá infantil naquelles families que nun podíen dexase'l luxu de tener nodriza, y que les sos madres nun podíen dar de mamar. Surdieron a finales del sieglu XIX. La idea orixinal de «les gotes de lleche» venía de Francia, onde'l médicu Lleón Dufour creara la primer Gota de Lleche en 1894.[1]
Entamos de «La Gota de Lleche» n'España editar
Rafael Ulecia y Cardona funda en Madrid, en 1904, La Gota de Lleche, el primer consultoriu de neños de pechu. Nesti mesmu añu, en Barcelona, inaugúrase'l Serviciu Lácteo Infantil. Estes instituciones amás d'emprestar asistencia pediátrica, facilitaben l'alimentación láctea.[2]
La primer Gota de Lleche que s'inauguró en Barcelona foi la de Vidal y Solares, médicu pediatra fundador del Hospital de Neños Probes de Barcelona, como una seición del mentáu hospital.[3] La Gota de Lleche de Barcelona, inaugurar so la direición de los médicos Cardenal, Girona y Soler.[4]
La Gota de Lleche de San Sebastián, asitiada na cai Loiola, empezó la so andadura'l 30 de setiembre de 1903, presidiendo la inauguración la reina madre María Cristina.
La Gota de Lleche de Logroño atópase en callar Once de Xunu nᵘ2 ya inauguróse el 10 d'abril de 1905 siendo Alcalde D. Isidro Iñiguez Carreres. Dende los sos oríxenes hasta los nuesos díes foi afaciéndose a les necesidaes municipales como se reflexa nel llibru sobre la tema publicada en 2008 pol Institutu d'Estudios Rioxanos. Na actualidá ye un modernu centru de recursos xuveniles basáu nes artes audiovisuales y l'información, tamién ye la Escuela de Música Municipal.
El Consultoriu de Neños de Pechu de Sevilla tuvo la so apertura'l día 8 de xineru de 1906. Los facultativos encargaos de les consultes yeren los los mesmos fundadores: Ciriaco Esteban, José Román Chicu y Jerónimo Oliveras Piscol, sensibilizaos polos graves problemes qu'afecten a los neños, especialmente los fíos de families más desfavorecidas.[5]
En Melilla, siendo Presidente de la Xunta de Arbitrios, el Señor Xeneral D. José Villalba Riquelme, sensibilizáu y esmolecíu pola miseria en que la mayoría de los habitantes de Melilla atopábense, convocó a les personalidaes más destacaes de la ciudá, pa una xunta. D'esta xunta salió a la lluz la idea de formar una ASOCIACIÓN XENERAL DE CARIDÁ. Y asina quedó fundada'l día 21 de xineru del añu 1915 col nome popular de La Gota de Lleche.
Testimonios editar
Urkia Etxabe recueye'l testimoniu de Carmen Castro, vilba de Zubiri, sobre esti serviciu:[6]
«Añu 1912. Añu del tifus. Nací asustantemente depauperada. El mio güelu (el doctor Juan Medinaveitia) decidió que se buscara pel país una ama. El mio padre refugó'l que, pola so criatura, madre dalguna dexara de dar de mamar a la suya. ¿Nun podría criase la so neña, como otros neños humildes del país, yá que yá esistía La Gota de Lleche? El güelu tuvo la idea por escelente y dio a La Gota oportuno y sabio receta pa los mios biberones».
La pediatría nel sieglu XIX editar
J. Hernández, Presidente de la Sociedá Canaria d'Historia de la Medicina, escribe:[7]
Desque'l 10 de payares de 1487 salió de la imprenta en Padua el primer tratáu dedicáu puramente a la Pediatría: De infantium aegritudinibus et remediis, de Paolo Bagellardo (+ 1492), esta disciplina sufrió diversos avatares. Hasta bien entráu'l sieglu XVIII, nun esistió un interés real polos neños como tales. Ye verdá que los médicos yá s'ocupaben d'ellos, pero, evidentemente, non de toos; yeren atendíos aquellos neños que los sos padres yeren pudientes. Hasta hai bien pocu la Medicina foi individual, plutocrática, de y pa ricos.
Los ideales de la Ilustración llegaron tamién a esa Medicina pudiente y provocaron pasu ente pasu un importante cambéu ideolóxicu. D'una parte, la intención d'una asistencia sanitaria a toos, probes o ricos, homes o muyeres y poro, tamién a los neños. D'otra, el Sieglu de les Lluces vieno recuperar un conceutu muncho más práuticu, más pegáu al terrén, de la hixene, en cuanto ciencia de la promoción de la salú y de la prevención de la enfermedá. Al pie de esto, los médicos tomaron conciencia del valor de los neños non yá en sí mesmos, sinón tamién pal progresu de la mesma sociedá.
Pasaron años hasta que la Medicina empezó a sectorizarse y brotó con fuerza'l especialismo médicu y, finalmente, la pediatría esgazar de la obstetricia-xinecoloxía. Toos estos factores fixeron esmornia na morbi-mortalidá infantil, que les sos tases baxaron sensiblemente, convirtiendo aquella cínica frase de Michel de Montaigne: la infancia ye una enfermedá, nun versu sueltu de tiempos obsoletos.
Los primeres pediatras españoles editar
El Hospital del Neñu Jesús, inauguráu en 1877, foi'l centru de formación de los primeres pediatras españoles. Los primeros centros d'asistencia a la infancia multiplicar a finales del sieglu XIX; tales como l'Institutu de Federico Rubio en Madrid, el centru creáu en Barcelona en 1890 por Francisco Vidal Solares y les primeres Gotes de Lleche, o dispensarios pediátricos en 1904 gracies al llabor desenvueltu por Rafael Ulecia y Cardona (1850-1919). A la primer Gota de Lleche, creada en Madrid por Rafael Ulecia, siguieron les de Barcelona, Valencia, Palma de Mallorca y San Sebastián, ente otres ciudaes españoles.[8]
Esterilización y La Gota de Lleche editar
Les téuniques d'esterilización, por aciu calor, tienen el so antecedente na esterilización de lleche pa biberones que se faía nes llamaes Gotes de Lleche, benéficos establecimientos onde se preparar biberones, d'usu diariu, pa lactantes de les clases ensin recursos.
Ver tamién editar
Referencies editar
- ↑ Gota de Lleche: Historia
- ↑ historiadelapediatria
- ↑ Cassasas y Ramis, 1993: 27
- ↑ geocrit
- ↑ Gota de Lleche de Sevilla
- ↑ Diariu vascu
- ↑ Pediatria, J. Hernandez
- ↑ findesiglo
Enllaces esternos editar
Datos: Q6460159
Multimedia: La Gota de Leche
