Padua
La ciudá de Padua (n'italianu Padova, en vénetu Pàdoa) ye un importante centru económicu y de comunicaciones nel norte d'Italia. Ye'l tercer conceyu de la rexón del Vénetu, cuntando con una población de 213 634 habitantes y 403 923 nel so área metropolitana. Capital de la provincia homónima, asitiada nel suroeste de la rexón del Vénetu. Ta alcontrada a 40 km al oeste de Venecia y a 29 km al sureste de Vicenza. Cuenta con dos ríos, el Bacchiglione (que la traviesa) y el Brenta (que la arredola).
 Padua | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| y | |||||
| Alministración | |||||
| País |  Italia | ||||
| Rexón |  Vénetu | ||||
| Provincia | Provincia de Padua | ||||
| Tipu d'entidá | comuña d'Italia | ||||
| Códigu postal |
35121–35143 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 45°24′23″N 11°52′40″E / 45.4064°N 11.8778°E | ||||
  Padua Padua (Italia) .svg) | |||||
| Superficie | 93.03 km² | ||||
| Altitú | 12 m[1] | ||||
| Llenda con |
Abano Terme (es)  , Albignasego (es) , Cadoneghe (es) , Legnaro (es) , Limena (es) , Noventa Padovana (es) , Ponte San Nicolò (es) , Rubano (es) , Saonara (es) , Selvazzano Dentro (es) , Vigodarzere (es) , Vigonovo (es) , Vigonza (es) y Villafranca Padovana (es)
| ||||
| Demografía | |||||
| Población |
206 496 hab. (1r xineru 2023) - 99 577 homes - 110 153 muyeres | ||||
| Porcentaxe | ? % de Provincia de Padua | ||||
| Densidá | 2219,67 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Fundación | 1183 edC | ||||
| Prefixu telefónicu |
049 | ||||
| Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||||
| Llocalidaes hermaniaes | |||||
| comune.padova.it | |||||
 | |||||
_-_Facade.jpg)
.jpg)
Ye sede de la prestixosa Universidá de Padua y atesora numberosos restos d'un importante pasáu cultural y artísticu. Destaca la Basílica de San Antonio de Padua, obra monumental dedicada al famosu franciscanu portugués, nacíu en Lisboa en 1195 y muertu en Padua en 1231 convirtiéndola nun importante referente turísticu na rexón.
Historia
editarNel sieglu I e. C. la ciudá romana de Patavium yera una de les más importantes de la rexón depués decayó dempués de la cayida del Imperiu y repúnxose nel periodu comunal (sieglos XI-XII).
El so periodu de máxima rellumanza económica y artísticu empezó nel sieglu XIV cola señoría de los Carraresi, que perduró hasta principios del sieglu siguiente, favoreciendo'l desenvolvimientu d'una escuela local que produció artistes de la talla de Guariento y la construcción d'arrogantes monumentos.
Nel sieglu XV Padua tuvo sometida a Venecia, pero caltuvo mientres llargu tiempu'l so papel de guía en campu artístico: Donatello y Mantegna trabayaron na ciudá naquel sieglu y más tarde Ticianu, Sansovino y otros munchos.
So la dominación veneciana, Padua siguió cola so vida cultural gracies tamién a la presencia estimulante de la so Universidá.
Xeografía urbana
editar
Territoriu
editarPadua asitiar na estremidá oriental de la Llanura padana a unos 10 km al norte de les llombes Euganeas y a unos 20 km de la Llaguna véneta. L'espaciu urbanu desenvuélvese sobre 92 km², planu y derrotu por dellos cursos d'agua que-y dieron dende va sieglos forma y proteición a la ciudá.
Sofítase sobre un terrén compuestu de llimu arenosu, ente que los sedimentos quijosos son raros. La distribución de los varios niveles estratigráficos ye bien irregular por causa de les frecuentes variaciones del cursu de los ríos que s'alzaron mientres la postrera yera xeolóxica.
Al oeste de la ciudá nel área rural del barriu de Montà son bien visibles dellos antiguos calces del ríu Brenta.
Llendes:
- al norte con Limena, Vigodarzere, Cadoneghe, Villafranca Padovana
- al este con Noventa Padovana, Vigonovo, Vigonza, Legnaro, Saonara
- al oeste con Rubano, Selvazzano Dientro, Abano Terme
- al Sur con Ponte San Nicolò, Albignasego
Víes d'agua
editarLa ciudá nació y desenvolvióse na cuenca de los ríos Brenta y Bacchiglione que condicionaron fuertemente'l so texíu urbano. Nel pasáu, tales cursos d'agua yeren fundamentales pa la economía de la ciudásobremanera pal caltenimientu de los numberosos molinos y pa la so evidente función comercial y pa xunir la ciudá cola cercana Venecia y el restu de centros urbanos de la provincia de Padua. Amás, les canales representaron un importante complementu pa les fortificaciones medievales de la ciudá. Les obres d'inxeniería fluvial realizaes col pasu de los sieglos, sobremanera gracies al impulsu del Maxistráu pa l'Agua de la Serenísima República de Venecia.
Los postreros grandes trabayos dar nel sieglu XIX. L'actual sistema de conexones que cierra les canales de la ciudá pa xestionar y faer fluyir l'agua ensin causar riesgos a la ciudá ye resultáu d'esta dómina. La única área que podría eventualmente tar en riesgu, y solo en casu de grandes hinchentes, ye la zona sureste de Terranegra (que'l so nome da yá muestres del peligru d'hinchentes sufiertu per esta zona nel pasáu)
Demografía
editar| Gráfica d'evolución demográfica de Padua ente 1861 y 2001 |
 |
| Fonte ISTAT - ellaboración gráfica de Wikipedia |
Monumentos
editarEn Padua hai munchos monumentos y llugares d'interés artísticu. Ensin dulda, el más destacáu ye la basílica de San Antonio, monumental edificiu d'estilu Góticu coronáu por espectacular xuegu de cúpules, que'l so interior alluga'l sarcófagu colos restos mortales de san Antonio de Padua, unu de los santos católicos más veneraos. Enfrente de la fachada principal de la Basílica álzase'l Monumentu ecuestre del condotiero Gattamelata, obra cume del escultor renacentista Donatello.
Unu de los espacios más conocíos de Padua ye'l Prato della Valle, plaza de dómina napoleónica conocida pola so amplitú. Otros monumentos son el Palazzo della Ragione, sede del gobiernu de la ciudá na Edá Media, que dixebra la Piazza delle Erbe (plaza de les Yerbes) de la Piazza della Frutta (plaza de la Fruta); la ilesia de los Eremitani; el Palazzo Moroni, actual establecimientu del conceyu; y la Catedral.
Eremitas - La ilesia toma'l so nome del antiguu conventu de los flaires Eremitas (agustinos de rigorosa observancia), a los que perteneció. Foi construyida a finales del sieglu XIII n'estilu románicu-góticu y reconstruyida apocayá dempués de los graves daños provocaos polos bombardeos de la Segunda Guerra Mundial. La so fachada tien grandes arcaes; nel lladral derechu ábrese un formosu portal del sieglu XV con baxorrelieves de Nicoló Baroncelli qu'ilustren los meses del añu. El so interior ta decoráu con frescos de Guariento di Arpo (sieglu XIV).
Capiya de los Scrovegni - Foi alzada en 1305 por voluntá de Enrico Scrovegni, como penitencia polos pecaos del so padre, que fuera usureru. L'interior cuenta con destacaos frescos de Giotto, una de les obres más importantes d'esti pintor.
Universidá
editarPadua ye tamién famosa pola so universidá, una de les más antigües d'Europa y del mundu. Foi fundada en 1222, y nes sos aules enseñaron científicos tan célebres como Galileo, Santorio y William Harvey. Anguaño cunta con más de 60 000 estudiantes.
Persones famoses
editar- Marsilio de Padua (c. 1275 - c. 1342), filósofu políticu, médicu y teólogu.
- Riccardo Patrese (nacíu en 1954), ex-pilotu de Fórmula 1.
- Francesco Toldo (nacíu en 1971), porteru del FC Inter de Milán.
- Conrado Franco Varotto (nacíu'l 13 d'agostu de 1941), físicu.
- Marchetto de Padua (nacíu en 1274), músicu, el primeru en falar de cromatismu.
- Bartolomeo Cristofori di Francesco (nacíu en 1655), constructor de preseos musicales ya inventor del pianu (o pianoforte).
- Andrea Palladio (Padua, 1508 - Maser, 1580) foi un importante arquiteutu italianu de la República de Venecia
Ver tamién
editar- Xardín Botánicu de Padua, el xardín botánicu más antiguu del mundu.
Referencies
editar- ↑ URL de la referencia: https://www.tuttitalia.it/veneto/64-padova/.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Padua.- Guía sobre Padua/Padova — Información pa viaxeros, museos, monumentos y llugares d'ociu en Padua.
- Guía de Padua — Diariu de viaxe y semeyes.
- Semeya Basílica de San Antonio de Padua
