Litchi chinensis

especie de planta
(Redirixío dende Lichi)

El Litchi chinensis ye un árbol frutal tropical orixinariu del sur de China, onde se conoz como lichi (pinyin: lìzhī), el sur d'Indonesia y l'este de Filipines, onde se conoz como alupag. El lichi ye l'únicu representante del xéneru Litchi de la familia de les Sapindaceae.

Litchi chinensis
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Equisetopsida C. Agardh[1]
Orde: Sapindales
Familia: Sapindaceae
Xéneru: Litchi
Especie: L. chinensis
Sonn.
Sinonimia
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]

Descripción

editar

El litchi ye un árbol de fueya perenne de tamañu mediu, que puede algamar un altor de 15-20 m. La fruta (qu'en realidá ye una falsa fruta, compuesta por una cobertoria carnosa llamada arilo), ye una drupa que tien 3-4 centímetros de llargor y unos 3 cm de diámetru. La parte esterior (epicarpio) ye de color colloráu y bono de retirar. El mesocarpiu (interior) ta formáu por capes de magaya blanques, duces y tresllúcíes, riques en vitamina C con una testura similar. Nel centru atopa la grana arrodiada por un duru endocarpiu.

Hanse descripto tres subespecies:

Carauterístiques

editar

La corteza del tueru ye gris escuru y nes cañes adquier un color coloráu parduzu. Tien fueyes alternes, compuestes, d'ente 15 y 25 cm de llargor. Estes son paripinnadas (consisten nun númberu par de folíolos y nun hai terminales). Los folletos, en númberu de 2 a 8 per cada fueya, cada unu de 5 a 10 cm de llargor. El miembru cimeru ye d'un aspeutu bastante verde escuru y brillante, la parte inferior ye gris. Antes de llegar a esti desenvolvimientu a tokyo goulkr, les fueyes nueves tienen un color verde acoloratáu cobrizu brillante y tienru. Les flores son pequeñes (4-5 mm de diámetru) y de color blancu-rosado a blancu verdosu. Componer d'un pequeñu discu néctar d'ovariu, dos carpelos remataos por una corona d'estambres argutos, polo xeneral seis. La fertilización ye realizada por inseutos, principalmente abeyes. Les flores arrexuntar en panículas erectas d'hasta 30 cm de llargor. El tueru ye de cutiu ramificáu a baxu altor del suelu. La corteza ye llisa, pero la superficie del tueru ye bien irregular, estriada.

 
Frutos de lichi, esterior, magaya y granes.

Historia

editar
 
"荔枝果樹/Lici Fruit Tree" in Michael Boym's Flora Sinensis (1657)

El cultivu de lichi (n'inglés: lychee) empezó na rexón del sur de China, Malasia y norte de Vietnam. Esta fruta crecía de forma selvaxe na rexón de Guangdong y na islla de Hainan. Nos rexistros estraoficiales dizse qu'en China los lichi cultivar dende'l 2000 e.C.[2]

Toxicidá

editar

La fruta comestible de lichi contién aminoácidos inusuales qu'atayen la gluconeoxénesis y la β-oxidación de los ácidos grasos. Esto foi bien establecíu en rellación col lichí, pero más particularmente, col frutu del so primu, la planta ackee (Blighia sapida), un miembru de les Sapindaceae orixinaries d'África occidental y que fueron tresplantaes nel sieglu XVIII al Caribe.[3]

Referencies

editar
  1. Missouri Botanical Garden: «Litchi chinensis Sonn.» Tropicos. Consultáu'l 9 d'agostu de 2017.
  2. Andersen, Peter A. (1994): Handbook of environmental physiology of fruit crops, páxs. 123 a 140.
  3. Spencer, Peter S.; Valerie S. Palmer (30/01/17). «The enigma of litchi toxicity: an emerging health concern in southern Asia» (inglés). Consultáu'l 04/02/17.

Enllaces esternos

editar