Les llingües kho-bwa (tamién llamaes llingües sherdukpen-bugun-sulung-lishpa, bugúnico o kaméngico) son un pequeñu grupu de llingües tibetano-birmanes falaes en Arunachal Pradesh, nel nordeste d'India. El grupu completu tien unos 15 falantes si inclúyese'l puroik (10 000 si nun s'inclúi) d'alcuerdu a les estimaciones mientres la década de 2000.

Llingües Kho-Bwa
Distribución xeográfica Arunachal Pradesh (Himalaya oriental)
Países Bandera de India India
Falantes ≈15 000 (2005)
Filiación xenética

Sino-tibetanu
  Tibetanu-birmanu

    L. kho-bwa
Códigu Glottolog khob1235
Ver tamién
Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

El términu kho-bwa foi propuestu por Van Driem (2001), basándose nes formes léxiques *kho 'fueu' y *bwa 'agua'. Blench (2011) suxirió usar meyor el términu kaméngico, basáu nel nome de la rexón de Kameng en Arunachal Pradesh, o alternativamente bugun–mey, a partir de los nomes de les dos llingües principales. Mastioff usara'l términu sherdukpen-bugun-sulung-lishpa, a partir de los nomes de delles de les llingües del grupu.

Tanto Van Driem como Blench consideren que tanto'l bugun (o khowa), como'l mey (o sherdukpen) y el lishpa (o lish) formen claramente parte del mesmu grupu filoxenéticu. Sicasí'l puroik (o Sulung) solo ye consideráu como parte del grupu por Van Driem, ente que Blench tratar como llingua estreme non direutamente rellacionada col grupu kaméngico.

Clasificación

editar

Estes llingües fueron asitiaes tradicionalmente dientro de les llingües tibetano-birmanes pero la so xustificación como grupu filoxenéticu foi aldericada. Toles llingües d'esti grupu fueron fuertemente influyíes poles llingües tibetanu-biermanas vecines, pero eso nun implica necesariamente una unidá filoxenética y les similaridades podríen debese a un efeutu de sprachbund.[1]

La clasificación interna a partir de les propuestes de Van Driem y Blench ye:

  • Bugun (Khowa)[2]
  • Mey–Sartang
    • Sherdukpen (Mey, Ngnok),[3] estremáu en dos subvariedad:
      • Shergaon
      • Rupa
    • Sartang (Bootpa, But Monpa, But Pa, Matchopa), con un 50 %-60 % de similaridad léxica col mey.[4]
  • Chug–Lish
  • (posiblemente Sulung (Puroik); filiación aldericada)[7]


Comparanza léxica

editar

Los numberales en distintes llingües kho-bwa son:[8]

GLOSA Bugun
(Khowa)
Sherdukpen
(Mey)
Sulung
(puroik)
PROTO-
KHO-BWA
'1' jo han ɦui33
'2' nyeng nyit ȵi33 *ŋit
'3' um ung ɣɯək33 *ɣ-um(?)
'4' wi phsi vəʴi33 *w-ɬi(?)
'5' kua khu wu33 *ŋwa(?)
'6' rap chuk ɣək33 *truk(?)
'7' millie sit liɛ33 *slit(?)
'8' mla sargyat 33 *-r-gyat(?)
'9' dige thikhi dɔŋ33 ɡɛʴ53 *di-gi
'10' sũa suat53 paʴ53 *sũat(?)

Referencies

editar
  1. Blench (2011): "Certainly, the phonology and morphology of Arunachali languages looks superficially like Tibeto-Burman, which explains their placing in the Linguistic Survey of India. Unfortunately, this is rather where matters have remained [... this paper] proposes we should take seriously the underlying presumption probably implied in Konow's statement in Linguistic Survey of India. Volume III, 1, Tibeto-Burman family, Calcutta (1909:572)], that these languages may not be Sinón-Tibetan but simply have been influenced by it; that they are language isolates."
  2. bgg at SIL Ethnologue
  3. sdp at SIL Ethnologue
  4. onp at SIL Ethnologue
  5. lsh at SIL Ethnologue
  6. cvg at SIL Ethnologue
  7. suv at SIL Ethnologue
  8. «Sinón-Tibetan Numerals (E. Chan)». Archiváu dende l'orixinal, el 2012-03-05.

Bibliografía

editar