Llingüística

Llingüística
	disciplina académica, especialidá, especialidá y campu d'estudiu
	ciencies humanes y ciencies sociales
Mapa d'allugamientu

La llingüística ye la ciencia del llinguaxe. L'oxetivu de la llingüística teórica ye la construcción d'una teoría xeneral de la estructura de la llingua y el sistema cognitivu que les fai posibles. L'oxetivu ye tantu la descripción de les llingües en sí mesmes como carauterizar la conocencia tácito que los falantes tienen de les mesmes y como lo adquieren. L'oxetivu de la llingüística aplicada ye l'estudiu de l'adquisición del llinguaxe y l'estudiu científicu de la llingua a una variedá de xeres básiques como la ellaboración de métodos ameyoraos d'enseñanza d'idiomes. Esiste un considerable alderique sobre si la llingüística ye una ciencia social, yá que namái los seres humanos usen les llingües, o una ciencia natural porque, anque ye usada polos seres humanos, la intención de los falantes nun desempeña un papel importante na evolución histórica de les llingües yá que usen les estructures llingüístiques de manera inconsciente. En particular, Noam Chomsky señala que la llingüística tien de ser considerada parte del ámbitu de la ciencia cognitiva o la psicoloxía humana, una y bones la llingüística tien más que ver col funcionamientu del celebru humanu y el so desenvolvimientu evolutivu que cola organización social o les instituciones, que son l'oxetu d'estudiu de les ciencies sociales.

Componentes d'análisis llingüísticu

Fonoloxía

La fonoloxía ye una parte de la llingüística qu'estudia'l sistema sonoru d'una llingua.

Fonética

La Fonética ye la parte de la llinguística qu'estudia los soníos de la fala humana. Dixébrase en tres subgrupos:

Semántica

La semántica ye un subgreyu de la llingüística que cinca l'estudiu del significáu en tolos sentíos del termu.

Sintaxis

Morfoloxía

Pragmática

La pragmática ye un subgreyu de la llingüística que tien l'envís d'estudiar el mou en que'l contestu inflúi na interpretación del significáu de las pallabras.

Lexicografía

Estudios interdisciplinares de la llingüística

Temes d'estudiu

Falantes individuales, comunidaes de falantes y llingüística universal
Descripción y prescripción.
Llingua falada y llingua escrita.
Diacronía y sincronía.

Llingüistes famosos

Noam Chomsky: gramática xenerativa
Joseph Greenberg: clasificación y tipoloxía llingüística
Ferdinand de Saussure: analís estructuralista
Ghil'ad Zuckermann: revitalización d'idiomes

Escueles

Formalismu
- Estructuralismu
  - Gramática Transformacional
Funcionalismu
- Gramática sistémico funcional
- Word Grammar
Llingüística cognoscitiva
Constructivismu
Estratificacional
SIL (Summer Institute of Linguistics)
Families d'idiomes

ISO 639

Llista d'idiomes del mundu organizáu de forma alfabética en rellación colos respeutivos acrónimos nel estándar ISO 639.