Losacino
Losacino ye un conceyu y llocalidá española perteneciente a la provincia de Zamora, na comunidá autónoma de Castiella y Llión.
 Losacino | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  España |
| Autonomía |  Castiella y Lleón |
| Provincia |  provincia de Zamora |
| Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcaldesa de Losacino (es)  | Ana María Barrera Barrera |
| Nome oficial | Losacino (es)[1] |
| Códigu postal |
49541 |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 41°40′52″N 6°04′46″W / 41.681111111111°N 6.0794444444444°O |
  Losacino Losacino (España) | |
| Superficie | 44.23 km² |
| Altitú | 698 m[2] |
| Llenda con | Olmillos de Castro y Carbajales de Alba |
| Demografía | |
| Población |
195 hab. (2023) - 121 homes (2019) - 94 muyeres (2019) |
| Porcentaxe | 0% de provincia de Zamora |
| Densidá | 4,41 hab/km² |
| Más información | |
| Estaya horaria | UTC+01:00 |
| aytolosacino.com | |
 | |
Nel conceyu inclúi les llocalidaes de Castillo de Alba, Losacino, Muga de Alba y Vide de Alba.
Topónimu
editarLa etimoloxía del topónimu Losacio, taría formada pola base llosa o lausa y el sufixu llatín "-ācĕus", indicador de procesu constructivu material. Tratar polo tanto de la referencia a dalguna construcción techada con llosa, fechu frecuente nel noroeste peninsular na arquiteutura popular de molinos d'agua y fornos, elementos particularmente precisaos de refuerzu ante'l peligru, respeutivamente, d'hinchentes o quemes.[3]
Historia
editarLa Muela-El Chano, nun meandro del Esla, guarda l'enclave d'un antiguu pobláu con pieces achelenses del Paleolíticu -bifaces y preseos líticos-, amás de cerámiques, tégulas y restos de cronoloxía romana de menor entidá, que seríen les primeres muertes de poblamientu humanu nel conceyu.
Mientres la Edá Media Losacino quedó integráu nel Reinu de Llión, que los sos monarques acometeríen la repoblación de la llocalidá dientro del procesu repoblador lleváu a cabu na zona. Tres la independencia de Portugal del reinu lleonés, en 1143, la llocalidá sufriría pola so situación xeográfica los conflictos ente los reinos lleonés y portugués pol control de la frontera.[4]
Per otru llau, mientres los sieglos XIII y XIV Losacino perteneció a la Orde del Temple, formando parte de la encomienda templaria d'Alba una vegada que'l rei Alfonsu IX de Llión dio a esta Orde la contorna, donación que se fixo efeutiva en 1220 tres una posible entrega anterior.[5]
Mientres la Edá Moderna, Losacino tuvo integráu nel partíu de Carbajales de Alba de la provincia de Zamora, tal que reflexaba en 1773 Tomás López en Mapa de la Provincia de Zamora. Asina, al reestructurase les provincies y crease les actuales en 1833, la llocalidá caltener na provincia zamorana, dientro de la Rexón Lleonesa,[6] integrándose en 1834 nel partíu xudicial d'Alcañices,[7] dependencia que s'enllargó hasta 1983, cuando foi suprimíu'l mesmu ya integráu nel Partíu Xudicial de Zamora.[8]
En redol a 1850, integrar nel conceyu de Losacino les llocalidaes de Castillo de Alba, Muga d'Alba y Vide d'Alba.[9]
Demografía
editar| 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2017 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 394 | 379 | 330 | 306 | 224 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: [ensin referencies]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gráfica d'evolución demográfica de Losacino ente 1900 y 2017 |
 |
| Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
Patrimoniu
editar- Ilesia de San Pelayo. Sustitúi al antiguu templu parroquial afeutáu pol banzáu del Esla, siendo construyida nos años 30 del sieglu XX. Conserva nel so interior el retablu central barrocu y la imaxe del Santu titular del antiguu templu.
- Castillo de Alba, asitiáu na pedanía homónima y que ta declaráu Bien d'Interés Cultural.
- Arquiteutura tradicional. Fuentes, molinos fariñeros, pontones y viviendes revelen una humilde arquiteutura rural d'adobe, cayuela, madera y -en menor midida- piedra, con cerrajería de fragua, enserta nel paisaxe cromático qu'amenen les agües del banzáu.
Gastronomía
editarLa Gastronomía comarcal y local convida a tastiar escelentes carnes y embutíos, -especialmente tenral-, guisos, rustíos, productos de temporada como cogordes, frutos del monte o castañes, y dulces típicos variaos resaltando los tradicionales Borrachos y el Bollu maimón.
Fiestes
editarLosacino celebra les sos fiestes patronales el primer domingu d'ochobre.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ URL de la referencia: https://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/losacino-id49098.
- ↑ Pascual RIESCO CHUECA, “Medio natural y poblamiento en la toponimia mayor de Zamora” Archiváu 2012-04-12 en Wayback Machine, estrayíu del Anuariu 2000, Institutu d'Estudios Zamoranos "Florián de Ocampo", Diputación de Zamora, p. 449-500
- ↑ Martín Viso, Iñaki (2000). Universidá de Salamanca: Poblamientu y estructures sociales nel norte de la Península Ibérica. Sieglos VI-XIII (en castellanu), páx. 349. «Mientres el periodu anterior (sieglos X-XI), l'occidente zamoranu integrárase nel reinu de Llión. La escasez de noticies nel sieglu XI alimenta la hipótesis de que topamos ante un espaciu marxinal dientro de la formación lleonesa, al igual qu'asocede con otres de la periferia interior. La xénesis de la monarquía portuguesa fixo necesaria una delimitación fronteriza qu'estremaría rexones con similitud socio-económiques, polítiques y culturales, conformándose como zones de frontera. […] Los conflictos rematen a principios del XIII, cuando Nuño de Zamora, posiblemente Nuño Froilaz, repuebla Castro de Alcañices y los lleoneses controlen Aliste, en conquistando temporalmente dellos castiellos de la zona trasmontana oriental. La llinia fronteriza va quedar asina afitada hasta los nuesos díes»
- ↑ «el rei lleonés apurrió'l castiellu a la Orde y que esta lo retuvo por dalgún tiempu, pos el 27 de setiembre de 1220 tando en Villafáfila volvió faer entrega d'Alba de Aliste a la Orde del Temple. [...] Na donación susodicha Alfonsu IX utiliza la pallabra restituo, que paez significar que yá antes de 1220 Alba de Aliste fuera templaria, anque ignoremos cuando tuvo llugar la primer entrega a la Orde y la recuperación d'Alba por Alfonsu IX. Tamién cabo la hipótesis de que fora en 1220 la primer vegada qu'Alba de Aliste tuviera en manes templaries, y que'l verbu restituo utilizáu por Alfonsu IX nun significara otra cosa sinón l'afirmación de qu'Alba yá -yos pertenecía desque la prometiera en 1211». Martínez Díaz, Gonzalo (1993). Los templarios na Corona de Castiella. Burgos: La Olmeda. Páx. 101
- ↑ «Real Decretu de 30 de payares de 1833 sobre la división civil de territoriu español na Península ya islles axacentes en 49 provincies» (castellanu). Gaceta de Madrid.
- ↑ Subdivisión en partíos xudiciales de la nueva división territorial de la Península ya islles axacentes / aprobada por S. M. nel real decretu de 21 d'abril de 1834
- ↑ Real Decretu 529/1983, de 9 de marzu, pol que se determinen los Partíos Xudiciales de cada provincia, a considerar a efeutos de les eleiciones de Diputaos provinciales.
- ↑ Alteraciones de los conceyos nos Censos de Población dende 1842: Losacino
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Losacino.
