Macael
Macael ye un conceyu español de la provincia d'Almería, Andalucía. Nel añu 2017 cuntaba con 5576 habitantes. La so estensión superficial ye de 44 km² y tien una densidá de 138,4 hab/km². Los sos coordenaes xeográfiques son 37º 20' N, 2º 18' O. Asítiase a una altitú de 554 metros y a 75 quilómetros de la capital de provincia, Almería. Esti conceyu ye conocíu na provincia d'Almería y fora d'este, pola riqueza de la so mármol, tamién ye importante la devoción a la so patrona, La Virxe Del Rosario, cuntando con una cofradería del sieglu XVIII.
 Macael | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Andalucía | ||||
| Provincia |  provincia d'Almería | ||||
| Partíu xudicial | Purchena | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Macael (es)  | Raúl Martínez Requejo | ||||
| Nome oficial | Macael (es)[1] | ||||
| Códigu postal |
04867 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 37°20′00″N 2°18′00″W / 37.333333333333°N 2.3°O | ||||
  Macael Macael (España)  | |||||
| Superficie | 44 km² | ||||
| Altitú | 554 m | ||||
| Llenda con | Cantoria, Líjar, Chercos, Tahal, Laroya, Purchena, Olula del Río y Fines | ||||
| Demografía | |||||
| Población |
5381 hab. (2023) - 2803 homes (2019) - 2679 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 0% de provincia d'Almería | ||||
| Densidá | 122,3 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| Llocalidaes hermaniaes | Esplugues de Llobregat y Jarrie | ||||
| macael.es | |||||
 | |||||
Clima
editarMacael tien un clima mediterraneu, la temperatura medio ye de 15,7 ℃. Macael tien unos iviernos fríos con unes temperatures medies mínimes de 2Cº nos meses más fríos y unes medies máximes de 13 Cº. Cuando se produz la entrada de les denominaes foles de fríos les temperatures mínimes esbarrumbar hasta inclusive los -5Cº en delles zones y les máximes nun devasen los 3/4Cº. Les xelaes son habituales dellos díes al añu( xineru y febreru).Los branos son calorosos con máximes cimeres a los 30Cº y mínimes prestoses. Anque nun ye normal llegar a los 40Cº, puede algamar dalgún día escepcional cuando lleguen mases d'aire bien templao procedente del continente africanu. Les precipitaciones son escases por cuenta de la so posición xeográfica y al denomináu efeutu Foehn. La media de precipitaciones ye escasa, de 329mm, pero ye abondu pa caltener superficie arbolada típica (Pinos, Encinas, figales, olivares, carba etc...)Les estaciones más lluvioses son la seronda (pol efeutu Gota fría) y la primavera.Los meses de branu son secos.
Xeografía
editarAtópase na zona norte de la Sierra de los Filabres Llindando al norte colos conceyos de Olula del Río y de Fines, al ésti colos conceyos de Cantoria y de Líjar, al oeste colos de Purchena y Laroya, y al sur colos de Chercos y Tahal.
Historia
editarOríxenes
editarLa historia del conceyu de Macael ta amestada a la de la so principal riqueza, el mármol blanco Macael; d'ende la so denominación como "La Ciudá del Oru Blanco".
Los primeros pueblos en faer usu del mármol de Macael fueron los fenicios, que lo utilizaron pa construyir sarcófagos como pudo comprobase nuna tumba fenicia ellaborada con mármol de Macael.
Los oríxenes del conceyu centrar nel sieglu X mientres la ocupación de los musulmanes, qu'asitiaron el nucleu orixinal nuna llomba predresa, destináu darréu a canteres de mármol, lo que torgó'l posterior caltenimientu de la mayoría de los sos restos arqueolóxicos.
Etapa Morisca
editarMientres la dómina musulmana, les canteres adquirieron gran fama y estrayer mármol pa grandes edificaciones, tales como la Alcazaba d'Almería y los xardinos de la ciudá, el Patiu d'El Lleones na Alhambra y los Xardinos del Generalife asitiaos xunto a ésta.
La villa de Macael rindir a los Reis Católicos cuando éstos tomaron Baza en 1489. Los habitantes queden por moriscos, calteniendo los sos derechos y tradiciones, pasando a depender de la Ciudá de Baza pola importancia de les sos canteres.
En 1568 producióse un llevantamientu moriscu encabezáu por Abén Humeya, nel que se vio somorguiada la villa, siendo munchos los habitantes d'esti conceyu los que se xunieron a les tropes morisques asitiaes en Purchena y onde participaron nos Xuegos Moriscos.
Tres la rindición de Macael, dar# en la so repoblación en 1572 por 22 families veníes de la rexón llevantina y de Castiella.
La crecedera d'una villa amestada al mármol
editar
Mientres los sieglos XVII y XVIII Macael rexistra una medría progresiva de los sos habitantes: de 403 habitantes (1699) a unos 824 (1753).
Na actualidá tien más de 6.247 habitantes, centrándose la so economía nel mármol, qu'esperimentó un enorme procesu d'industrialización y mecanización p'ameyorar la so estracción y manipulación, lo que lu llevó a utilizalo tantu pa obres monumentales como pa instrumentos y oxetos de decoración.
Anguaño'l mármol de Macael ye utilizáu pa importantes construcciones como l'hotel Burj Al Arab que ye unu de los más luxosos del mundu valoráu en (7 estrelles) esto ye gracies al rellumu y la pureza del mármol blanco de Macael.
Tolos años la villa celebra los Premios Macael dedicaos a la reconocencia de les empreses, profesionales ya institución implicaos na industria del mármol.
Economía
editar
La so economía ta basada principalmente na estracción y ellaboración del mármol, anque Macael tea esperimentando'l turismu en pequeña parte.
Educación
editarCunta con una biblioteca pública, una guardería, dos centros d'educación primaria ya infantil, una escuela oficial d'idiomes y cabo destacar l'I.E.S. Juan Rubio Ortiz, que cunta con: educación secundaria obligatoria, bachilleratu en modalidaes de ciencies y teunoloxía y humanidaes y ciencies sociales, ciclos formativos de grau mediu de xestión alministrativa, electromecánica de vehículos automóviles ya instalación y caltenimientu electromecánicu de maquinaria y conducción de llinies, programa de cualificación profesional inicial d'aidar d'oficina y finalmente, ciclu formativu de grau cimeru ``sistemes de regulación y control automáticos´´.
Demografía
editar| 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 6,091 | 5,993 | 6,211 | 5,907 | 5,905 | 5,975 | 5,953 | 6,039 | 6,062 | 6,197 | 6,327 | 6,784 | 6,168 | 6,120 | 6,018 | 5,936 | 5,738 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE [Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Política y alministración
editar
Alministración municipal
editarAlcaldes dende 1976
editar| Mandatu | Nome del alcalde | Partíu políticu |
|---|---|---|
| 1976-1979 | José González López | AP |
| 1979-1983 | Francisco Guzmán Gutiérrez Encinas | PSOE-A |
| 1983-1987 | Antonio Segura Pérez | PSOE-A |
| 1987-1991 | Antonio Segura Pérez | PSOE-A |
| 1991-1995 | Antonio Pérez Valdés | PSOE-A |
| 1995-1999 | Antonio Martínez Martínez | PP |
| 1999-2003 | Antonio Martínez Martínez | PP |
| 2003-2007 | Juan Pastor Molina | | |
| 2007-2011 | Juan Pastor Molina | | |
| 2011-2015 | Raúl Martínez Requejo | PP |
| 2015- | Raúl Martínez Requejo | PP |
Resultaos eleiciones municipales 2011
editar| Partíu políticu | 2011[2] | 2007[3] | ||
|---|---|---|---|---|
| Votos % | Conceyales | Votos % | Conceyales | |
| Partíu Popular (PP) | 56,92% | 8 | 40,86% | 5 |
| Partíu Socialista Obreru Español d'Andalucía (PSOE-A) | 37,24% | 5 | 55,87% | 8 |
Patrimoniu artísticu y monumental
editar- Morteru más grande del Mundu, monumental pieza de 50.000 quilos, inscrita nel Guinness World Records dende 2015, que se sostién sobre una peana de mármol gris Macael ente l'Avenida Andalucía y l'Avenida de Ronda de la llocalidá. Esta pieza asonsaña a la perfeición un morteru clásicu fechu en mármol y cuenta con una mano (maza) ellaborada en mármol mariello Macael. Na so ellaboración participaron les empreses Grupu Cosentino y Pimar Stone, que vencieron el material col que s'ellaboró. Asina mesmu, Arriaga Artesanos del Mármol esculpió esta obra que ta valorada en cerca de 300.000 euros y pola que, finalmente, el Consistoriu abonó solamente unos 25.000 euros gracies a les aportaciones desinteresaes de los collaboradores.
- Fonte de los Lleones, tratar d'un retruque exactu de la Fuente del Patiu de los Lleones de la Alhambra, realizada igualmente en mármol blanco Macael, de xuru unu de los símbolos más relevantes del legáu nazarí. La fonte ta formada por 12 lleones, toos distintos en tamañu y detalles, anque aconceyaos en tres grupos de cuatro, en función de la semeyanza de les sos traces formales; ñariz, pelame de la melena, fauces y posición y relieve de la cola. La taza, de 262 cm de diámetru y 49 cm d'espesura realizada nuna única pieza, lleva escritu nel so perímetru 12 versos del ministru y poeta Ibn Zamrak nos que describe la mesma fonte. La Fonte de los Lleones de Macael ye una pieza esclusiva que nun s'atopa nel restu del Mundu, yá que a los pies de los lleones tien unes grandes plaques de mármol Blanco Macael nes que pueden lleese los versos árabes de la taza traducíos al castellán. Ta allugada na Plaza de la Constitución xunto a la Ilesia Ntra. Sra. del Rosario.
- Monumentu a la Virxe del Rosario, compuestu por mármol blanco Macael y azulexu pintáu a mano en Sevilla, conmemora'l nomamientu de la Virxe, Patrona del pueblu, como Alcaldesa Perpetua y Honorífica de la Villa de Macael. Esti monumentu foi inauguráu'l mesmu día del nomamientu a la Virxe y atópase n'unu de los llaterales de la Ilesia Ntra. Sra. del Rosario. Les aportaciones económiques de dellos vecinos, la donación del mármol per parte d'empreses del conceyu y la ellaboración desinteresada d'artesanos del pueblu, fai d'esti monumentu una ufrienda del pueblu a la so Patrona.
- Ilesia Parroquial Ntra. Sra. del Rosario, inaugurada en 1609, d'estilu Mudéxar, caltiénse la torre y l'escudu episcopal. Lo más destacao, amás de la so torre, son les talles del Cristu Yacente, el neñu que sofita la Virxe del Rosario, dambes del sieglu XVII, y el pervalible oleu de la Purísima Concepción de la escuela de Juan de Juanes (s. XVI).
.jpg)
- Monumentu al canteru, asitiáu na cai García Lorca xunto a la plaza d'Almería. Ye una escultura esculpida sobre una masa de mármol blanco, qu'espresa con arguyu'l bustu d'un trabayador qu'arrinca acaldía llatíos a la sierra noble y fuerte.
- El mirador de la Virxe del Rosario, asitiáu nel visu d'un pequeñu montículo coronáu pola Virxe del blancu Rosario; escultura realizada nel más puru y blancu mármol de Macael.
- La Plaza de la Constitución, ye la plaza más destacada de la Villa de Macael, construyida en 1980 y reformada en 2015, asitiar nel centru del pueblu. Resalten les diverses cases señoriales de principios de sieglu y el Conceyu Viejo col so escudu nobiliariu na fachada principal. Dende'l día 13 de xunu de 2015 cuenta nel so estremu norte con un retruque exactu de la Fuente de los Lleones de la Alhambra de Granada, tallada en mármol blanco Macael por artesanos del conceyu.
- [ensin referencies]
- [ensin referencies]
Fiestes
editarLes fiestes más populares del conceyu de Macael son:
- San Marcos (25 d'abril).
- Ntra. Sra. del Rosario, feria y fiestes n'honor a la patrona (7 d'ochobre).
Otres fiestes populares:
- L'Antroxu (febreru).
- Romería Virxe de Fátima, n'El Marchal (mayu).
- San José Obreru (1 de mayu).
- Les Cruces de mayu (3 de mayu).
- San Antonio (13 de xunu).
- San Juan (24 de xunu).
- Virxe del Carmen (16 de xunetu).
- Virxe María, l'El Collao (12 de setiembre).
Turismu
editarCentru d'Interpretación del Mármol. Abrió les sos puertes el 27 de marzu de 2014 y ta allugáu nel centru del pueblu, a unos 120 metros de la Ilesia.
-
Centro Interpretación del Mármol -
Detalle interior
Hermanancies
editar
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Ministeriu del interior (ed.): «Reultados eleiciones municipales Macael 2011». Consultáu'l 19 de xunu de 2011.
- ↑ Ministeriu del interior (ed.): «Reultados eleiciones municipales Macael 2007». Archiváu dende l'orixinal, el 20 de xunu de 2011. Consultáu'l 19 de xunu de 2011.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Macael.
