Chercos
Chercos ye un conceyu español de la provincia d'Almería, Andalucía. Nel añu 2017 cuntaba con 291 habitantes. La so estensión superficial ye de 14 km² y tien una densidá de 21,1 hab/km². Los sos coordenaes xeográfiques son 37º 15' N, 2º 16' O. Asítiase a una altitú de 805 metros y a 79 quilómetros de la capital de provincia, Almería.
Chercos | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | España | ||||
Autonomía | Andalucía | ||||
Provincia | provincia d'Almería | ||||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Chercos (es) | José Antonio Torres Sáez | ||||
Nome oficial | Chercos (es)[1] | ||||
Códigu postal |
04859 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 37°16′00″N 2°15′30″W / 37.2668°N 2.2582°O | ||||
Superficie | 14 km² | ||||
Altitú | 805 m | ||||
Llenda con | Alcudia de Monteagud, Tahal, Macael y Líjar | ||||
Demografía | |||||
Población |
302 hab. (2023) - 142 homes (2019) - 136 muyeres (2019) | ||||
Porcentaxe | 0% de provincia d'Almería | ||||
Densidá | 21,57 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
Orixinalmente, el pueblu allugar a unos trés quilómetros escontra'l sur cuetu enriba. Nos años 1940, l'entós alcalde Antonio Sáez Sáez decidió camudar el pueblu a la so llocalización de güei por ser un sitiu más conveniente y tar meyor comunicáu. Esta decisión causó'l disgustu de dalgunos, quien de primeres s'aguantaron al cambéu. Les cais de Chercos Viejo fueron restauraes a principios del sieglu XXI. Delles cases del pueblu vieyu, según la so ilesia, siguen siendo utilizaes polos sos dueños mientres les dómines festives como Navidá pa visitar a los sos familiares, fines de selmanes y branu.
Demografía
editarNúmberu d'habitantes nos últimos diez años.
1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2007 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
289 | 255 | 252 | 227 | 297 | 222 | 233 | 286 | 295 | 306 | 295 | 287 | 303 | 307 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE [Consultar]) |
Patrimoniu artísticu y monumental
editarEl patrimoniu artísticu-monumental del conceyu de Chercos atópase claramente representáu pola so llarga historia, con construcciones y muertes que van dende los primeros pobladores, atestiguaos dende'l calcolítico, pasando pola Edá Media sol dominiu islámicu y la posterior Reconquista hasta l'actualidá. Los sos más claros exemplos son:
- El xacimientu arqueolóxicu del Cuetu del Moyón: alcuéntrase sobre la cota más alta del cuetu del mesmu nome, onde conflúin les llendes de los términos municipales de Macael, Tahal y Chercos. L'asentamientu llindar al cume de dichu cuetu, que tien unos 1116 metros d'altitú y apodera visualmente amplies superficies de la Sierra de Filabres y del Valle del Almanzora inmediatu. Comunícase visualmente con El Cerrillo de Chercos. El xacimientu foi interpretáu como fortín de la Edá del Cobre, pola so semeyanza colos asina identificaos nel xacimientu de Los Millares, y caracterízase pol so allugamientu nun puntu estratéxicu con ampliu dominiu del paisaxe, les sos pequeñes dimensiones y la presencia d'estructures de defensa complexes.
- El xacimientu arqueolóxicu d'El Cerrillo: ta alcontráu nun cuetu de la marxe izquierda del Ríu de Chercos. Producióse una escavación d'urxencia motivada pola meyora de la esplotación d'unes canteres que podíen afectar al xacimientu. Los resultaos de la mesma confirmaron que se trata d'un fortín, tamién de la Edá del Cobre, lóxicamente relacionable con dalgún pobláu de la redoma. Este podría ser el cercanu xacimientu d'El Tesorillo, pero tamién se tienen noticies d'otros dos xacimientos próximos, entá por confirmar.
- Los restos arqueolóxicos d'El Tesorillo: entá por estudiar, viéronse bien afeutaos poles dos carreteres locales (les de Chercos Viejo y Chercos Nuevu), sicasí, caltienen entá interés pa la investigación, pos nos perfiles son visibles delles estructures constructives. Sería precisu una actuación arqueolóxica destinada a definir la so posible rellación col xacimientu d'El Cerrillo y a valorar con más precisión les sos posibilidaes pa la investigación.
- La Piedra Llabrada o Piedra Labrá: alcontrada nes cercaníes de Chercos Viejo, ye un conxuntu arqueolóxicu-monumental prehistóricu, distribuyíu en dellos paneles predresos, onde tán grabaes escenes de la vida tribal de los primeros pobladores de Chercos. Los grabaos rupestres represéntense distribuyíos nes cares d'exfoliación propies de la roca, d'orixe pizarro-esquistoso, dacuando dixebraos claramente y otres superpuestos, confundiéndose unos con otros, debíu cuasi con toa seguridá al socesivu sobregrabado dende la Edá del Bronce hasta quiciabes la Edá Media. Les representaciones más comunes, de tipu esquemáticu y/o macroesquemático, son antropomorfos de brazos en jarra, indaliformes, guerreros armaos, caballeros, carros o tectrices, ganáu doméstico y selvaxe (caballos, pollinos, gües y cabres), ferradures, estrelles y otros oxetos d'interpretación más ambigua. La riqueza y naturaleza de motivos representaos, dende dómina argárica d'equí p'arriba, la destacada distribución espacial y el so enclave prominente nel paisaxe inducen a pensar nel so usu como altar 1.
- El castiellu de Chercos Viejo: ye una pequeña fortaleza árabe de la Edá Media asitiada nun araxal sobre unos riscos qu'apoderen el pueblu y entiende una cortil con torres cuadrangulares y pequeñes. Una de les partes predreses de la plataforma sobre la que s'asitia ta reforzada con murios de piedra y soporta un barcal d'una sola nave. Ésti caltién la so bóveda y nes sos parés apaecen graffitis cristianos del sieglu XVI. Nel área Sur del mesmu asítiase un pequeñu campusantu del sieglu XIX-principios del XX.
- Ilesia de San Llorienzo en Chercos Viejo: la so construcción data del sieglu XVI, concretamente de 1505, so la advocación de santa María. Darréu foi quemada y destruyida mientres la rebelión de los moriscos o rebelión de les Alpujarras, siendo reconstruyida a mediaos del sieglu XIX.
Economía
editarLa so economía depende direutamente de la industria extractora del mármol, principal actividá, quedando l'agricultura nun segundu planu y siendo la ganadería cuasi inesistente.
Redolada y Parques Naturales
editar- Sierra de los Filabres: La Sierra de Los Filabres ye'l principal macizu montascosu de la provincia d'Almería , anque les estribaciones más altes atópase en Sierra Nevada, y forma el llende sur del Valle del Almanzora. Tien un llargor de 50 km y un anchor de 25 km, con una superficie total de 150.000 hai.
L'altitú media de la sierra ye de 1500 metros. Podemos destacar altores cimeros a los 2000 metros como Calar Alto, 2168 msnm, Tetica de Bacares, 2080.
Ente los materiales que constitúin la Sierra, estremamos una unidá inferior de 5 km d'espesura formada por roques esquistu-cuarcíticas d'edá paleozoica. Sobre esti zócalo asítiase una cobertera de 1 km d'espesura d'esquistos y cuarcites con intercalaciones de roques carbonataes y gneis d'edá permotriásica. Llocalmente, ente'l zócalo y la cobertera atópase otra capa de 1 km d'espesura formada por carnioles, mármoles y diversos tipos de micasquistos del Trias mediu y cimeru.
Albanchez, Alcóntar, Alcudia de Monteagud, Bayarque, Bacares, Benitagla, Benizalón, Chercos, Cóbdar, Gérgal, Laroya, Líjar, Serón, Sierro, Suflí y Tahal son dalgunes de les poblaciones y conceyos de la zona, coles sos fachaes encaladas y les sos empinaes cuestes.
- Flora y Fauna: Los suelos son pocu fondos con reacción química variable. La rellación carbonu-nitróxenu indica una bona y rápida humidificación, los conteníos en materia orgánico son moderaos cuando tienen cubiertes forestales antigües. Con una xeografía de ribayos, montes y valles.
La diversidá d'ambientes reflexar nuna gran variedá de hábitats pa la fauna, ente la que tenemos de recoyer, dientro de los invertebraos, la riqueza en caparines diurnes ya inseutos de too tipu. Ente los vertebraos atópense les xaronques, culiebres, llagartos y diversos tipos de royedores. Na actualidá por cuenta de les llargues seques tán en peligru de sumir de nuesu entorno especies como les tortúes.
Les aves constitúin el grupu más numberosu ente los vertebraos, ocupando tou tipu de formaciones: forestales, esteparias y cantiles o calares. Destaquen les aves de presa como especies más significatives: águila perdicera, uxu real, peñerines y gavilanes. Y el más pequeñu de toos: el paniega.
Ente los ungulaos apaecen el xabalín y la cabra montes. Esta postrera presenta güei poblaciones relativamente pequeñes pero la so gran capacidá reproductora y l'ausencia de predadores naturales como'l llobu, que regulen les sos poblaciones, faen esperar una rápida espansión. Por cuenta d'ello, estes especies precisen d'una equilibrada xestión cinexética qu'evite una crecedera desproporcionada de les poblaciones, afaciéndolo a la capacidá d'acoyida del mediu.
Ente la vexetación esistente na actualidá destaquen pola so bayura l'albaida, la bolina, retames, espartu, espinos negros, romeros, bojes y tomillos. Numberoses plantes de les llamaes melecinales.
Conserva Chercos exemplares centenarios d'encina de gran valumbu que la so caltenimientu a lo llargo de la historia paez amestada al so aprovechamientu como sesteros pal ganáu. Son numberoses y pártense por toles zones del conceyu.
Ente'l carba acompañante destaquen los enebros y el acebuche.
Apaecen amestaes al mugor edáfica nos ribayos bardiales, blimals, choperes, etc. y, abellugaos nel so ambiente más fresco, alcafresnues, nogueras, algarrobos y zrezales.
- Rutes d'interés
Dalgunes de les rutes o caminos d'interés son:
“Cañada del Camín d'Albox”
“Sienda del Gasparillo”
“Cañada del Ríu de Chercos”
“Cañada del Camín del Atalayon”
“Sienda de La Fonte El Sotu”
- Gastronomía
Migues de farina de trigu acompañaes de remojón , Farrapes Tortas , Pucheru de calabaza , Pucheru de trigu , Farrapes colorás , Farrapes con caldu , Potaxe d'albóndigues con bacaláu , Roscos Fritos , Buñuelos , Hornazos de San Marcos , Bizcuechos de dátiles ...
- Fiestes
- Fiestes n'honor a la Virxe de Fátima. Celébrase'l día 13 de mayu con misa procesión y verbena nocherniega
- Fiestes de San Llorienzo celebra'l 10 d'agostu, con misa y procesión, xeneralmente celébrense 3 díes, con verbena nocherniega. N'unu de los trés díes realiza una gran paella pa tolos asistentes.
- Día d'Andalucía. 28 de febreru. Cada añu celebra'l día d'Andalucía na Plaza del Pueblu comiendo unes Migues acompañaes de remojón y carne que preparen les muyeres del pueblu.
- San Antón. El 17 de xineru celebrar con una gran foguera, pataques asaes, vinu del país, y carne al caricote.
- Selmana Santa
- Tradiciones
- Matanzas. Cada vez son menos pero entá nesti conceyu realicen les tradicionales matances, onde se sacrifica a un gochu y depués utilízase pa fabricar embutíos de too tipu.
- Ellaboración de roscos fritos y buñuelos. Ye una tradición la realización d'estos dulces, anque nun tienen una fecha establecida realizar con más frecuencia en Selmana Santa.
- Reis Magos. El día 5 de xineru celebra una fiesta pa los neños, cola apaición dde los Reis partiendo carambelos peles cais del pueblu, Apurren un detalle a los neños y darréu ufiértase a los neños una merienda de pan d'aceite y chicolate.
- Meriendes . Al rematar la Selmana Santa'l domingu de Resurreción, munchos de los habitante alleguen al campu pola contorna a pasar el día * Paella. El día del Patrón del pueblu celebrar con una gran paella pa tolos asistentes.
- Baille. mientres tou un añu los neños del pueblu aprienden distintos estilos de baille que'l día del Patrón amuesen a tolos asistentes.
Servicios públicos
editar.
Educación
editar- Colexo Públicu rural los Filabres
- Escuela d'adultos
- Centru Guadalinfo
Sanidá
editar- Consultoriu médicu
- Farmacia
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
Enllaces esternos
editar- [1] - Los grabaos rupestres de la <<Piedra Labrá>> por Javier R. García del Toro
- Tou sobre Chercos - Chercos en Almeriapedia
- Chercos - Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía
- llevante.pdf Paisaxes culturales d'Andalucía: Tahal, Alcudia de Monteagud y Chercos. Institutu Andaluz del Patrimoniu Históricu