María Novaro
María Novaro (11 de setiembre de 1951, Ciudá de Méxicu) ye una reconocida direutora, guionista, editora y productora de cine mexicanu.[3][4]
María Novaro | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Ciudá de Méxicu, 11 de setiembre de 1951[1] (73 años) |
Nacionalidá | Méxicu [1] |
Estudios | |
Estudios |
Universidá Nacional Autónoma de Méxicu Escuela Nacional de Artes Cinematográficas (es) |
Oficiu | direutora de cine, montadora, socióloga, productora de cine, realizadora, guionista |
Participante
| |
Premios |
ver
|
IMDb | nm0636979 |
Biografía y obra
editarMaría Novaro ye la cuarta de cinco fíos de la pareya formada pol poeta Octavio Novaro (fíu de migrantes italianos provenientes de Liguria) y María Luisa Peñalosa.
Cineasta mexicana, dar a conocer internacionalmente col so segundu llargumetraxe Danzón (1991), presentáu con ensin referencies] en La Quincena de Realizadores del Festival de Cannes. Danzón foi la primer película mexicana presente nesti festival dempués de más de 15 años. [ensin referencies] internacional y viose en más de 40 países. En Francia foi distribuyida por Amorces Diffusion y tuvo nes carteleres parisines mientres seis meses. N'Estaos Xuníos distribuyir Sony Pictures Classics. Tuvo nomada a los Independent Spirit Awards y recibió los premios a la Meyor Película y al Meyor Guión nel Festival Llatín de Nueva York fundáu por Joseph Papp. El Premiu Coral y el Premiu Diva nel Festival Internacional de Nuevu Cine Llatinoamericanu de la Habana, Cuba y el Premiu al Meyor Film Iberoamericanu nel Festival Cinematográficu Internacional de Montevideo, n'Uruguái. La protagonista de Danzón, María Rojo, llogró'l premiu a Meyor Actriz nel Festival de Valladolid, ente otres reconocencies. En Méxicu, Danzón convertir nuna película de cultu.
[María Novaro estudió Socioloxía na Facultá de Ciencies Polítiques y Sociales de la UNAM (1971-76), y foi asistente de Alaide Foppa na cátedra de Socioloxía de la Muyer, na UNAM. Empecipiar nel cine a finales de los años 70 participando col Coleutivu Cine Muyer na realización coleutiva de documentales feministes en formatu de 16mm. Como resultáu d'esta esperiencia estudió cine de 1980 a 1985 nel Centru Universitariu d'Estudios Cinematográficos (CUEC/UNAM). Cursó los talleres de Direición d'actores y de Guión nel Sundance Institute d'Utah, y foi becaria de la EICTV en San Antonio de los Baños, Cuba (nel Taller de Proyeutos encabezáu por Gabriel García Márquez y Robert Redford). Nesti taller desenvolvió'l so primer guión de llargumetraxe, Lola.
Lola (1989) ye una película que tien como escenariu les buelgues entá visibles del terremotu de 1985 na Ciudá de Méxicu. Foi producida col sofitu financieru de Televisión Española dempués de ganar nun concursu abiertu pa toa Llatinoamérica. Recibió'l premiu OCIC nel Forum del Festival de Berlín en 1991; el Premiu Coral a la Meyor Opera Prima del Festival de la Habana, y cuatro premios Ariel, ente ellos el de Meyor Ópera Prima y Meyor Guión. Tamién ganó Meyor Ópera Prima y Meyor Guión nel Festival Llatín de Nueva York.
El xardín del edén (1994) ye una película filmada en Tijuana y la so contorna a entrambos llaos de la frontera ente Méxicu y Estaos Xuníos. Foi una coproducción con Francia y con Canadá. Estrenada nel Festival de Venecia de 1994, tuvo una amplia distribución europea. Llogró un Premiu Coral na Habana, el Premiu Glauber Rocha de la crítica especializada llatinoamericana, y el premiu al meyor actor nel Festival de Cartaxena (a Bruno Bichir). Esta película práuticamente nun s'esibió nes pantalles mexicanes como resultáu de l'aplicación recién del Tratáu de Llibre Comerciu con América del Norte (TLCAN), na que'l cine nun foi protexíu como una esceición cultural. Ende empezó un periodu amargosu pal cine mexicanu que dexó de tener accesu a les pantalles nel so propiu país y llegó a los sos númberos de producción más baxos, cutíu amás pola severu crisis económica empecipiada en 1994 y conocida mundialmente como'l "Efeuto Tequila".
Ensin dexar buelga (2000) ye un road movie que foi filmáu nun llargu percorríu dende Ciudad Juárez hasta la mariña del caribe mexicanu en Quintana Roo. Protagonizada por Tiaré Scanda y Aitana Sánchez-Gijón, foi una coproducción con España y tuvo el so estrenu mundial en San Sebastián. Premiada como meyor película llatinoamericana nel Festival de Sundance de 2001, llogró tamién el premiu del públicu nel Festival Llatín de Los Angeles, el premiu del públicu nel Festival de Guadalaxara y el premiu de la crítica. Llogró dos premios Ariel: a meyor fotografía y meyores efeutos especiales.
Les bones yerbes (2010), protagonizada por Úrsula Pruneda, Ofelia Medina y Ana Ofelia Murguía, estrenar nel Festival de Roma, onde llogró'l Premiu a la meyor Interpretación Femenina (compartíu a los sos trés protagonistes). Llogró ocho premios Maguey nel Festival de Guadalaxara, incluyíu'l premiu del públicu a la meyor película, al meyor guión, meyor actuación femenina (Ursula Pruneda) y meyor fotografía, ente otros. Recibió dos premios nel Festival de Cine del Amazones (meyor guión y meyor actuación femenina) y tamién recibió dos premios Ariel, unu a meyor coactuación femenina (Ofelia Medina) y otru pa efeutos visuales (Alejandro Valle). Nel Festival de Stu. Domingo recibió'l gallardón meyor música (La Llingua). Distribuyida sobremanera en países asiáticos, tuvo en cartelera comercial mientres más d'un añu en delles ciudaes de Xapón.
Unu de los sos primeros curtiumetraxes (un trabayu escolar: Una isla arrodiada d'agua, de 1984) foi adquiríu pol Muséu d'Arte Moderno de Nueva York pa la so coleición permanente de cine y foi distribuyida n'Estaos Xuníos por Women Make Movies. Llogró una mención especial del xuráu nel Festival de Curtiumetraxes de Clermont–Ferrand, y el Ariel al Meyor Curtiumetraxe de Ficción. Azul celeste (1987) ye un mediumetraxe de 40 minutos que orixinalmente formaba parte de la película Hestories de ciudá (producida pol Departamentu d'Actividaes Cinematográfiques de la UNAM). Yá como un filme independiente llogró'l Premiu Danzante d'Oru a la Meyor Película nel Festival de Cine d'Huesca, y tamién el Premiu Quintu Centenariu, amás de quedar nomada a un Ariel. Otros curtiumetraxes destacaos nel so filmografía son: Ensin mieu (2010), La morena (2004, tamién Meyor Película n'Huesca), y Serondiegu (1995) estrenada nel Festival de Venecia na seición Finestre Sulle Imagini.
Ayalgues (2017) ye'l so llargumetraxe más recién y ye una película pa neños que foi filmada nuna comunidá de la Mariña Grande del estáu de Guerrero. El so estrenu mundial foi nel Festival de Berlín, na seición Generation. Ganó'l Premiu a Meyor Película pa Families nel Festival de Cine de San Diego y ta programada en munchos festivales más.
María Novaro manifestó qu'en cada película buscó cuntar unu de los munchos Méxicus qu'esisten. Ye la guionista de toles sos películes; trés d'elles fueron escrites en collaboración cola so hermana Beatriz Novaro. Tamién foi editora y productora. Anguaño retrabaja La llista, un guión que llogró en 1996 el Premiu Cosme Alves Neto de Brasil al meyor guión llatinoamericanu pero que nunca pudo filmar. Otros proyeutos que nun llogró llevar a cabu na difícil segunda metá de la década de los años 90 fueron: una adautación cinematográfica de la novela de Carlos Montemayor, Guerra nel paraísu, y un guión de Rosa Nissan y Beatriz Novaro tituláu Ensundioses (basáu na novela de Nissan: Los viaxes del mio cuerpu.)
Tuvo una granible carrera na docencia de cine dende 1996, impartiendo cursos y talleres nel CUEC, el CCC (Centru de Capacitación Cinematográfica), na Universidá de Nuevu Méxicu en Albuquerque, na Universidá de Texas, na Columbia University, en SAE Institute-Méxicu y en dellos estaos de Méxicu como Chiapas, Sonora y Nuevo León. Contribuyó asina a la formación de delles xeneraciones de cineastes en Méxicu.
En 2006 fundó (xunto con un grupu de nuevos cineastes egresados del CCC y ex alumnos sos) la casa productora Axolote Cine qu'a la fecha produció Los Postreros Cristeros , Wadley y El Calambre, de Matías Meyer, Tormentero y Cefalópodu, de Rubén Imaz, Estrañu pero verdaderu, y Agüeyadura, de Michel Lipkes, Calle López de Gerardo Barroso y Lisa Tillinger, Mosca y La Nación Interior, de Bulmaro Osornio, Les Marimbas del Infiernu, de Julio Hernández. Axolote Cine foi tamién la casa productora de Les bones yerbes.
En 2007 produció, xunto con Laura Imperiale, la película Quemar les naves de Francisco Franco Alba. Pa la so película más recién, Ayalgues, fundó la casa productora Cine Ermitañu.
Ente les reconocencies al so trabayu destaquen: la Beca Guggenheim (2005), la Beca Gateways (2003), la Beca Rockefeller-MacArthur (1992-93) y foi miembru del Sistema Nacional de Creadores en Méxicu en dellos periodos. Miembru de la Academy of Motion Picture Arts and Sciences (USA), de les Academia de Cine d'España y de AMACC en Méxicu. Fixéronse retrospectives y homenaxes al so trabayu; en casa d'América, Madrid (2010), un Homenaxe a la so Trayeutoria Artística nel Festival de Monterrey (2009), la reconocencia MUSA dau por Muyeres nel Cine y la Televisión A.C. (nel marcu del Festival Internacional de Cine de Guanajuato, 2013) y una muestra retrospectiva compartida con Werner Herzog y Apichatpong Weerasethakul dientro del Festival de Cine en Kerala, India (2010), ente otros.
Tien 3 fíos (Mara, Santiago y Lucero) y 3 nietos (Andrea, Dylan y Jacinta), y siempres los inclúi nel so currículum.
Filmografía
editarDientro de les sos actividaes na industria del cine llevó a cabu una gran cantidá de roles distintos, ente los que tán el de direutora de cine, cinefotógrafa, editora, guionista y productora.
- 2017. Ayalgues
- 2010. Ensin Mieu
- 2008. Les bones yerbes[5][6]
- 2006. Traducción simultánea
- 2000. Ensin Dexar Buelga
- 2000. Cuando empezamos a falar: Santa (parte del llargumetraxe 'Enredando solombres')
- 1994. El xardín del Edén
- 1993. Serondiegu
- 1991. Danzón, considerada una de les 100 meyores películes de la historia del cine mexicanu.
- 1989. Lola
- 1988. Azul celeste (parte del llargumetraxe Hestories de la ciudá )
- 1985. Malvada
- 1984. Una isla arrodiada d'agua
- 1983. Querido Carmen
- 1982. 7 A.M.
- 1981. Conmigo vas pasar perbién
- 1980. Los llavaderos
- 1980. Sobre les foles
- 1980. D'encaxe y azucre[7][8][9]
- 1978. Ye primer vegada y Vida d'ánxel (documentales del Coleutivu Cine Muyer)
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 Afirmao en: AlloCiné. Identificador AlloCiné de persona: 13283. Data de consulta: 30 mayu 2023. Llingua de la obra o nome: francés. Autor: JeanDavid Blanc.
- ↑ Afirmao en: Guggenheim Fellows database. Identificador Beca Guggenheim: maria-novaro. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ «María Novaro». Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
- ↑ http://escritores.cinemexicano.unam.mx/biografias/N/NOVARO_penaloza_maria_luisa/biografia.html
- ↑ http://lasbuenashierbas.com Archiváu 2021-02-12 en Wayback Machine sitio oficial
- ↑ «Noticies sobre María Novaro :: L'Informador». Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
- ↑ «María Novaro». Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
- ↑ «María Novaro». Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Biografía María Novaro | EspectaculosMX». Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
Enllaces esternos
editar- "Direutores del cine mexicanu: María Novaro". Más de cien años de cine mexicanu.
- http://correcamara.com.mx/empecipio/int.php?mod=noticias_detalle&id_noticia=6526
- http://www.tesoroslapelicula.com/ Archiváu 2018-08-05 en Wayback Machine
- Axolote Cine: 10 años de producir cine mexicanu (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)..