Miguel Servet. El so nome verdaderu yera Miguel Serveto y Conesa, alias "Revés". Nomáu tamién Miguel de Villanueva, Michel de Villeneuve en francés o, en llatín, Michael Servetus (circa 29 de setiembre de 1511Villanueva de Sigena (es) Traducir – 27 d'ochobre de 1553Xinebra), magar que la fecha de la so nacencia ye incierta. Teólogu y científicu d'orixe español.

Miguel Servet
Vida
Nacimientu Villanueva de Sigena (es) Traducir[1]29 de setiembre de 1511[2]
Nacionalidá España [3]
Bandera de Francia Reinu de Francia
Muerte Xinebra[4]27 d'ochobre de 1553[5] (42 años)
Causa de la muerte Muerte na foguera[4]
Estudios
Estudios Universidad de París (es) Traducir
Universidá de Basilea
Universidá de Toulouse
Llingües falaes llatín[5]
castellanu
francés
griegu antiguu
hebréu
Alumnu de Jacques Dubois
Johann Winter von Andernach (es) Traducir
Oficiu médicu, teólogu, traductor, cartógrafu, astrónomuescritor
Creencies
Relixón catolicismu[4]
protestantismu[4]
Cambiar los datos en Wikidata
Miguel Servet

Dientro de los sos intereses taben munches ciencies: astronomía, meteoroloxía, la xeometría, la xurisprudencia, la teoloxía y l'estudiu de la Biblia, les matemátiques, l'anatomía y la medicina.

Nacencia y formación

editar

Güei día hai consensu cuasi xeneral de que la so nacencia tevo llugar en Villanueva de Sigena, magar qu'hai investigaciones que caltienen la idea de que foi en Tudela de Navarra. En Villanueva, caltiénse la casa familiar, güei centru d'interpretación.

Foi un xove dotáu pa les lletres teniendo un bon dominiu de les llingües clásiques. Dexó'l so pueblu d'orixe pa enantar estudios. Ye aceptáu pol flaire Juan de Quintana como estudiante, quien algamaría a ser confesor de Carlos I. Dempués de tar en Toulouse pa facer estudios en drechu, u entra per primer vegada en contautu con círculos próximos a la Reforma, viaxa con Quintana per Italia y Alemaña, como parte del cortexu imperial, y presencia la coronación de Carlos V como emperador en Bolonia (1530).

 
Escudu de la familia Servet en Tudela, como homenax a Miguel.

Dempués anoxa al so maestru y entama un guacéu por numberoses ciudaes de centrueuropa arreyaes al nuevu protestantismu. Establez una rellación cada vegada más difícil con dellos líderes reformadores, como Ecolampedio de Basilea, y enrevédase más tarde a Estrasburgu, ú engarapiéllase a Bucer, y a Hagenau (ciudá alemana entós dientro del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu). En 1531 asoleya De Trinitatis erroribus, obra na que diz que el dogma de la Trinidá cadez de base bíblica. Pa Servet, el fíu ye'l frutu del apiegamientu del Logos divinu col home Xesús, nacíu milagrosamente de la Virxe María. Entós, el fíu nun ye eternu nin ye una Persona de la Trinidá. La so esistencia ñégala definiéndola como tres pantasmes. L'Espíritu Santu nun sería una tercera persona o ente d'esa Trinidá, sinón l'escubrimientu del Espíritu de Dios tal como acuartia nos homes.

Esti llibru fizo gran griesca nos reformadores alemanes y foi prohibida n'Estrasburgu y Basilea, amás tampocu caltrió bien no so país y tevo que fuxir. L'añu dempués asoleyó el Dialogorum de Trinitate, una formulación revisada de les sos primeres tesis. Sicasí, les sos propuestes ficiéronlu enemigu tanto de católicos como de protestantes.

Amatagáu

editar

Miguel Servet embrédase a Lyon. Estuviera en París, ú n'alcuentru previstu pero nun fechu con Calvino, faese nel entamu d'una rellación epistolar ente dambos. Servet cute a Lyon con una nueva identidá, Michel de Villeneuve, orixinariu de Tudela de Navarra, pa burllar les escorrexes de l'Inquisición española. Trabayó nuna imprenta, como correutor de pruebes. En 1535 encargáron-y asoleyar la Xeografía de Claudio Ptolomeo, lu que-y carrió a dar pruebes de la so gran erudición. En Lyon foi la etapa más feliz de la so vida. Conoció al médicu Symphorien Champier, quien lu inspira pa estudiar medicina, marchando pa París pa facelo. Matricúlase en 1537 na Universidá de París pa estudiar medicina. Ellí estudia xunto a los grandes médicos del momentu, deprendiendo matemátiques y medicina.

Dexa de nuevu París y vive en varies llocalidaes de Francia, hasta qu'en Lyon alcuéntrase col arzobispu de Vienne, Pedro Paulmier, al que conociera en París tiempu hai. D'esti mou entra al so serviciu trabayando como médicu personal en 1541.

La restitución del cristianismu

editar

En Vienne, Servet dedícase a continuar los sos estudios y publicaciones, y entama en secretu la que será la so obra maestria. Caltién la correspondencia con Calvino, a quien-y unvia una primera versión del so llibru, Christianismi Restitutio, de carauter fundamentalmente teolóxicu, n'anocha de los sos comentarios (1546). El conceutu de cristianismu ehí espuestu ye cercanu al panteísmu. Cristu ta en toles coses. El mundu ta enllenu con Elli. Mostrábase tamién contrariu al bautismu de los neños, ya que el bautismu tien que ser un fechu maduru y consciente de discipilláu cristianu, lu que-y arrima a les posiciones anabaptistes. Sobro la edá correuta pa bautizáse, suxirió siguir l'exemplu de Xesús: Xesucristu foi elli mesmu bautizáu cerca de los 30 años. Curiosamente el llibru pasaría a la posteridá por caltener nel so Llibru V la primera esposición nel Occidente cristianu de la función de la circulación pulmonar o menor: según Servet, la sangre ye trasmitía pela arteria pulmonar a la vena pulmonar per un pasu prollongáu al traviés de los pulmones, en cuyu cursu tórnase de color roxu y llibérase de los vapores fulixinosos pol fechu de l'espiración.

Servet caltenía que l'ánima yera una emanación de la Divinidá y que tenía comu sede a la sangre. Gracies a esta, l'ánima podía tar diseminada per tol cuerpu, pudiendo asumir asina l'home la so condición divina. Por tanto, los descubrimientos relativos a la circulación de la sangre teníen un impulsu más relixosu que científicu. D'ehí que la descripción de la circulación pulmonar tea dientro d'una obra de teoloxía y non d'una de fisioloxía. Servet nun vía diferencia ente dambos ámbitos, ya que tou obedez a un mesmu gran designiu divinu.

Calvino respuende-y conminándolu a lleer el so propiu llibru Instituio religionis Christianae, asoleyáu en 1536. Servet leyólu faciendo anotaciones mui crítiques nos márxenes del llibru, unviándo-y la copia correxida, lu que nun prestó ren al reformador, quien avisó que si Servet diba a Xinebra "nun saldría vivu d'ella".

Finalmente, el llibru de Servet ye asoleyáu, magar que anónimanete, a escomienzos de 1553, de nuevu con gran revuelu. Un calvinista de Xinebra escribe a un collaciu católicu revellándo-y que'l autor del llibru yel' hereze Miguel Servet, clandestín baxu la falsa identidá de Villeneuve. Sospéchase que tras esta denuncia pue tar el propiu Calvino, quien tuviera accesu al testu gracies al propiu Servet. L'Inquisición de Lyon recibe parte de la correspondencia ente dambos, tras lo cual Servet ye deteníu, interrogáu y encarceláu en Vienne. El 7 d'abril, per embargu, llogra fuxir y el 17 de xunu ye sentenciau a muorte in absentia, siendo quemau n'efixie.

Xuiciu y muerte

editar

Posiblemente mientres diba haza Italia, por della razón Servet acaba faciendo una parada en Xinebra, ú foi reconocíu na ilesa ú predicaba'l propiu Calvino (13 d'agostu). Dempués de ser deteníu y xulgáu por herexe (pol so negazu de la Trinidá y pola so defensa del bautismu na edá adulta), foi condergáu a morrer na foguera (26 d'ochobre de 1553). El día siguiente, 27 d'ochobre de 1553, Miguel Servet morre na foguera.

Independientemente de la importancia de los sos alcuentros fisiolóxicos o de la so llabor comu polemista relixosu, la figura de Miguel Servet diferénciase comu mártir de la llibertá de pensamientu y d'espresión de les idees, seyen cuales seyen éstes, n'abiertu desafíu con tou aquelli que les quiera españar. Les Ileses Unitaries ven a Servet como'l so pioneru y el primer mártir.

Referencies

editar
  1. Obra completa en: https://www.miguelservet.org/oldmiguelservet/nacimiento.htm.
  2. Identificador de la Enciclopedia Italiana Treccani: miguel-serveto.
  3. Afirmao en: LIBRIS. Identificador de Libris: sq467nfb37hpchm. Data d'espublización: 26 marzu 2018. Data de consulta: 24 agostu 2018. Editorial: Biblioteca Nacional de Suecia.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Identificador DHS: 011327.
  5. 5,0 5,1 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 11924534x. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.

Enllaces esternos

editar