Monesterio
Monesterio ye un conceyu español, perteneciente a la provincia de Badayoz (comunidá autónoma d'Estremadura).
Monesterio | |
---|---|
Alministración | |
País | España |
Autonomía | Estremadura |
Provincia | provincia de Badayoz |
Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcalde de Monesterio (es) | Antonio Garrote Ledesma |
Nome oficial | Monesterio (es)[1] |
Códigu postal |
06060 |
Xeografía | |
Coordenaes | 38°05′15″N 6°16′28″W / 38.0875°N 6.2744444444444°O |
Superficie | 322.4 km² |
Altitú | 755 m |
Llenda con | |
Demografía | |
Población |
4254 hab. (2023) - 2165 homes (2019) - 2061 muyeres (2019) |
Porcentaxe | 0.63% de provincia de Badayoz |
Densidá | 13,19 hab/km² |
Más información | |
Estaya horaria | UTC+01:00 |
monesterio.es | |
Situación
editarTa asitiáu na Sierra de Tentudía, apoderando'l Puerto de las Marismas. Se enclava nes estribaciones de Sierra Morena, a una altitú d'ente 740 msnm y 770 msnm, qu'establecen la división ente Estremadura y Andalucía, apoderando'l Puerto de las Marismas 760 msnm, puerta d'entrada dende Sevilla y pasu natural de la Vía de la Plata. Pertenez a la [[Contornes d'Estremadura|contorna]] de Tentudía y al Partíu xudicial de Zafra.
Nesti puntu, onde rematen les llamaes Cuestes de Culebrín, cobróse derechu de portalgu hasta mediaos del sieglu XIX. Mientres dellos sieglos foi una Encomienda de la Orde de Santiago.
Historia
editarNa so contorna significativa muertes de la cultura megalítica, tales como dólmenes y restos d'antiguos asentamientos. Darréu, el nucleu monesteriense tuvo de formar parte de lo que güei se denomina la Beturia Céltica, un ampliu territoriu al sur de Badayoz. Se enclava nes fragosidades de Sierra Morena qu'establecen la división ente Estremadura y Andalucía, apoderando'l Puerto de las Marismas, puntu críticu de les comunicaciones ente'l norte y el sur de la Península pol que s'enría unu de los más importantes itinerarios históricos de l'antigüedá: la Vía de la Plata, y nel qu'inda'l sieglu pasáu cobrábase derechu de portalgu.
Con antecedente nel enclave romanu de Curiga constitúi, pos, la puerta d'entrada n'Estremadura pel sur dende les dómines más remotes. L'orixe de la población actual atopar nuna fundación templaria, hasta que'l sieglu XVI foi ayenada por Felipe II como L'Aldea de Señoríu.
A la cayida del Antiguu Réxime la llocalidá, entós conocida como Monesteriu, constituyir en conceyu constitucional na rexón d'Estremadura. Dende 1834 quedó integráu nel Partíu xudicial de Fuente de Cantares.[2] Nel censu de 1842 cuntaba con 324 llares y 1260 vecinos.[3]
El so campusantu, enclaváu na parte más alta de la villa, construyir escontra 1814.
La so ventaxosa situación a metá de camín ente Sevilla, Badayoz y Mérida, impulsó de manera estraordinaria l'exerciciu de l'arriería per parte de los sos habitantes, siendo esta actividá sobresaliente na economía llocal, amás de l'agricultura y la ganadería.
Hasta 1873 perteneció a la diócesis del Prioratu de San Marcos de Llión, fecha a partir de la cual pasó a la xurisdicción de la diócesis de Badayoz.
Monumentos
editarEnte los sos monumentos destaquen la ilesia parroquial de San Pedro, obra del sieglu XVIII, anque reconstruyida mientres la década de 1940, y na que se guarda, ente otros oxetos, una pervalible cruz procesional del sieglu XVIII, y la ermita de la Virxe de Tentudía, construyida a mediaos del sieglu XX. Hai de solliñar tamién les múltiples cruces que s'atopen na llocalidá, escultures qu'amuesen el fervor escontra la Santa Cruz, al igual que'l llamáu Castiellu de les Torres, casa fuerte de la Baxa Edá Media asitiáu pela rodiada del conceyu, yá cerca d'El Real de la Jara. Monesterio cuntaba tamién con delles ermites: La de los Santos Mártires y San Ildefonso, la de la Virxe de Gracia, que formó parte del llamáu Hospital de probes transeúntes de santa María, y que foi reconvertida en escuela de primeres lletres, y la de San Nicolás y Santa Lucía. Por desgracia, otres sumieron dafechu, como'l eremitorio de la Candelaria, Santa Brígida y San Blas. Toes tuvieron imáxenes y retablos, que la so antigüedá llegar a remontar al sieglu XIX, que se treslladaron a la parroquia, pero fueron destruyíos en 1936, por cuenta de la Guerra Civil Española. Como interés, la ilesia tien un ábside almenado y al llau de la casa del reló asitiábase la casa del sacristán, enriba de la sacristía, y tenía una chimenea, güei tapiada. Asina mesmu, anque hubo discutiniu sobre la so ereición, hasta apocayá tiempu datárase escontra'l sieglu XVI pero haise constatáu que foi construyida nel sieglu XVIII.
Centru d'Interpretación de la Vía de la Plata
editarLa Vía de la Plata cunta a lo llargo del camín con tres Centros d'Interpretación Xeneral de la Vía de la Plata en Monesterio, Mérida y Baños de Montemayor que sirven fundamentalmente de sofitu cultural y guía nel percorríu pola rexón. Los Centros d'Interpretación defínense como espacios culturales, qu'ayuden por aciu el filo conductor que ye la Vía de la Plata, a entender la hestoria de la nuesa rexón. Estos centros pertenecen a la rede de Museos d'Identidá d'Estremadura.[4]
Fiestes
editarLes fiestes más importantes son la romería de San Isidro Llabrador, en mayu, na cual los monesterienses treslladar mientres cinco díes a la pradería del Culebrín, onde instalen les sos casetes, y la feria de setiembre, onde la fiesta concentrar nel recintu ferial, formáu por casetes, atraiciones y múltiples puestos ambulantes.
Bien conocíu n'Estremadura ye'l xamón de Monesterio, que cunta na llocalidá con una fiesta especial, llamada "día del xamón", nel que, ente otros actos desenvueltos mientres el branu, los monesterienses y visitantes tastien xamón nel parque municipal y na redoma de les instalaciones deportives " El Tejar". Ta declarada d'Interés Turísticu.
Hai de solliñar otres fiestes que sobresalen pola so alta participación popular, como los Antroxos o la Selmana Santa. Nos últimos años tamién se recuperó la llamada Fiesta del Emigrante, celebrándose a mediaos d'agostu.
Mientres el branu tienen llugar en Monesterio diversos actos culturales, ente los que destaquen los festivales añales Urban Rock y Estilu Públicu, amás de les actividaes enmarcaes dientro del Día del Xamón y de les diverses actuaciones de teatru y de la banda municipal de música.
Patrimoniu
editarIlesia parroquial católica so la advocación de San Pedro Apóstol, na archidiócesis de Mérida-Badayoz.[5]
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Cervantes Virtual [1]
- ↑ Conceyu Códigu INE -06-085. [2]
- ↑ «Páxina oficial de los Centros d'Interpretación. Xunta d'Estremadura». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-01-12.
- ↑ Archidiócesis de Mérida-Badayoz - Llistáu de Parroquies [3] Archiváu 2008-04-11 en Wayback Machine