Motonieve
Una motonieve o moto de nieve ye un vehículu terrestre impulsáu por una única rueda de tracción a guxanu con esquís a les bandes pal so manexu. Tán diseñaos pa ser operaos en nieve o xelu, ensin riquir nengún tipu de carretera. La mayoría de les motonieves son impulsaes por un motor de dos tiempos, anque los motores de ciclu de cuatro tiempos tán siendo cada vez más populares. Anque nun tán diseñaes pa ello, les motonieves pueden inclusive ser conducíes pola capa cimera de l'agua si la velocidá ye abondo alta, como se demuestra na competencia añal de dragueo en ríu llevada a cabu en Kautokeino, Noruega.
Historia
editarLes primeres motonieves yeren modelos Ford T modificaos a los que se -yos remplazaba el xasis por esquís. El so usu foi popular mientres un tiempu pa la unviada de correspondencia rural. Los sos empiezos apunten escontra Carl Eliason[1] en Sayner y el so primer modelu construyíu a mano completáu nel 1923. Concedióse-y la patente nos Estaos Xuníos nel 1927. Les Industries Polaris en Rouseau, Estaos Xuníos, foi la pionera n'establecer una cadena de producción comercial de motonieves.
Les condiciones de Cercanu oeste de los Estaos Xuníos, onde la nieve ye seca y onde tuvo orixe'l cambéu de los modelos T, faíen qu'esti y otru vehículos nun fueren operables n'árees onde la nieve yera más húmeda como en Quebec, Canadá. Esto llevó a Joseph-Armand Bombardier, de la pequeña ciudá de Valcourt en Quebec, a inventar un sistema de tracción a guxanu que dexara'l so usu en cualquier tipu de condiciones de nieve. Bombardier yá construyera dellos sistemes de tracción en metal dende 1928, pero'l so nuevu y revolucionariu sistema de tracción (una rueda dentada cubierta de cauchu, y una correa de cauchu y d'algodón que s'envolubra alredor de les ruedes traseres) foi'l so primera gran inventu que llevó a convertise nun industrial. Empezó la producción en 1937 de la B-7, una versión zarrada de motonieve capaz de llevar hasta siete pasaxeros, y darréu otra versión similar con capacidá d'hasta dolce pasaxeros, la que llamó B-12. La B-7 tenía un motor V8 de cabeza plana de la Ford Motor Company. La B-12 tenía una cabeza llanta con seis cilindros en llinia de les industries Chrysler. Fueron producíes 2.817 unidaes hasta l'añu 1951. Yeren usaes con delles aplicaciones, como ambulancies, vehículos de corréu del serviciu postal de Canadá, "autobuses escolares" d'iviernu ya inclusive como vehículos militares mientres la Segunda Guerra Mundial. Anque Bombardier siempres pensó nuna versión más pequeña y llixera de la motonieve, la que nun realizaba nun empiezu por cuenta de llimitaciones mecániques.
Nun foi hasta 1959, cuanto los motores fixeron los abondo pequeños y llixeros, que Bombardier inventó lo que ye la motonieve moderna con cabina abierta con capacidá pa una o dos persones, la qu'empezó a vender col nome de "Ski-doo". Bombardier yera'l líder na industria pal añu 1954 colos Hermanos Edgar y Allen Heteen y un amigu, David Johnson de Roseau, Minnesota. La compañía conocida entós como Hetteen Hoist & Derrick Co. pasu a ser Industries Polaris. Darréu dio orixe la competencia, que copió y ameyoró el so diseñu. Nos años 1970 yá había cientos de manufactureros de motonieves. De 1970 a 1973 vendiéronse cerca de dos millones de vehículos. Munches de les compañíes de motonieves yeren pequeñes y les más grandes yeren comúnmente fabricantes de motocicletes y motores de botes qu'intentaben espandise a un nuevu mercáu. Munches d'estes compañíes dir a la quiebra mientres la crisis de gasolina del 1973 y la posterior recesión, o fueron mercaes poles compañíes más grandes. Les ventes llegaron al so picu de 260,000 nel 1997 y fueron gradualmente escayendo, influyida polos calentamientos los iviernos más calientes y l'usu mientres les cuatro temporaes de vehículos tou terrén d'unu o dos pasaxeros. Bombardier Recreational Products, una subdivisión de la primer compañía Bombardier, entá continua fabricando motonieves, motores pa botes, motores d'agua, y vehículos quad. El mercáu de motonieves agora ta estremáu ente cuatro grandes fabricantes: Ski Doo, Arctic Cat, Yamaha, y Polaris. Les motonieves moderenas pueden consiguir velocidaes d'hasta 193 km/h (120mph). (Les motonieves de carrera pueden llegar a los 241 km/h (150mph).)
Les motonieves son llargamente utilizaes en territorios árticos como vehículu de viaxe. Sicasí, les pequeñes poblaciones de les zones ártiques facer un mercáu pequeñu. La mayor parte de la producción añal de motonieves ye vendida con propósitos recreativos, especialmente n'América del Norte en llugares onde la nieve permanez estable mientres los meses d'iviernu. El númberu de motonieves n'Europa y otres partes del mundu ye relativamente baxu, anque se caltienen creciendo en popularidá.
Impautu ambiental
editarEl impautu ambiental de les motonieves foi una tema de continuu alderique. La mayoría de les motonieves son impulsaes por motores de dos tiempos, ya inclusive Yamaha utiliza motores de cuatro tiempos dende'l 2003. Na última década munchos fabricantes esperimentaron con motores menos contaminantes, y llanzaron dalgunos d'estos al mercáu. Yamaha y Arctic-Cat fueron los primeres en producir de forma masiva los modelos con motores de cuatro tiempos, qu'amenorguen significativamente los gases contaminantes en comparanza colos antiguos motores de dos tiempos. Los motores SDI de dos tiempos de la compañía Bombardier emiten 60 per cientu menos contaminantes que l'antigua versión con carburador de dos tiempos. Polaris ta utilizando la teunoloxía d'inyeición de combustible llamada "Cleanfire Injection" na so versión de dos tiempos. La industria ta tamién trabayando nuna versión d'inyeición direuta qu'anguaño ye una meyora a la versión con carburador del motor de cuatro tiempos en términos d'emisiones d'NOx. El modelu Ski-Doo ye la única motonieve de dos tiempos dexada nel Parque nacional de Yellowstone de los Estaos Xuníos.
L'impautu ambiental del usu de motonieves llevó a midíes como la tomada'l 4 de payares de 2004 por Serviciu de parques nacionales de los Estaos Xuníos, llindando l'usu de motonieves nel Parque Yellowstone a 720 per día. D'igual forma nel Parque nacional de Grand Teton, según nel John D. Rockefeller, Jr., Memorial Parkway, llindóse l'usu a 140 motonieves al día.
Nos parques nacionales de los Estaos Xuníos, l'usu de motonieves ta llindáu a les carreteres qu'utilicen comúnmente los vehículos mientres el branu, o rutes designaos.
Economía
editarEn Canadá y los Estaos Xuníos gástense cerca de 28 mil millones de dólares en motonieves y equipu rellacionáu a estes cada añu. Esto inclúi gastos d'equipu, vistimienta, accesorios, vacaciones empobinaes a escursiones en motonieve, etc.[2]
Accidentes
editarLa perda de control nuna motonieve puede causar un dañu significativu. Esto debe principalmente a los terrenes onde se suelen conducir esti tipu de vehículos, terrenes que non necesariamente son carreteres o rutes designaes. La morbilidad y mortalidá causada poles motonieves ye mayor que la causada pol tráficu de vehículos de motor en carretera[3][4]
Xente muerre cada añu al estrellar los sos motonieve contra otres motonieves, automóviles, persones, árboles o cayíes al traviés del xelu. Cerca de 10 persones muerren al añu nesti tipu d'accidentes nel estáu de Minnesota, sumáu a factores como'l consumu d'alcohol. En Saskatchewan, Canadá, 16 de 21 accidentes en motonieves producieron muertes ente'l 1996 y el 2000 onde l'alcohol foi un factor rellacionáu.
Otres clases
editarEsiste una variante de les motonieve, la clase industrial conocida como barredora de nieve barredor de nieve diseñaes pa caltenimientu de caminos. Son polo xeneral vehículos zarraos que pueden llevar pasaxeros o carga. A diferencia de la motonieve recreativa, esta nun tener esquís nel frente y amás ye impulsada por dos poderosos motores diésel o gasolina de 4, 6 o 8 cilindros.
Eventos
editarLes carreres sobre yerba celebren tolos años dende branu hasta seronda, siendo l'eventu más importante'l Hai Days en Lino Lakes. El Hai Days ye realizáu'l primer fin de selmana siguida al Día del trabayu. El Campeonatu Mundial d'encruz d'agua en motonieve ye lleváu a cabu en Grantsburg mientres el mes de xunetu, una carrera onde se cuerren motonieves sobre la superficie de l'agua. Tamién se realiza una carrera conocida como snocross, llevada a cabu en llugares onde de normal se cuerre motocrós fuera d'iviernu, estos eventos prauticar n'Estaos Xuníos y Canadá. Adicional, esisten eventos onde se compite en circuitos d'óvalos, siendo'l más conocíu'l Eagle River World Championship Derby, lleváu a cabu en Eagle River, Wisconsin.
Referencies
editar- ↑ Eliason snowbobiles - Phase I. Eliason-snowmobile.com.
- ↑ «ISMA (International Snowmobile Manufacturers Association) - Snowmobiling Facts: Economic Impact». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-05-25.
- ↑ The snowmobile--only for fun? Registration of snowmobile accidents in Western Finnmark 1988-89
- ↑ Injuries associated with snowmobiles, Alaska, 1993-1994.
- Descarríes, Eric. "Autoneiges Bombardier: Des patenteux perpétuent la tradition". in La Presse. Monday, March 13th 2006.
- MacDonald, Larry. The Bombardier story : planes, trains, and snowmobiles. Toronto : J. Wiley, 2001.
Enllaces esternos
editar