El nanismu ye una anomalía pola qu'un individuu tien una estatura considerablemente inferior al común del so especie. Ente los humanos, suel considerase persona de talla baxa al home que mida menos de 1,40 metros, y nes muyeres a les que miden menos de 1,30 metros, esto ye, estadísticamente per debaxo de trés desviación estándar de la media de la población, sicasí estes cifres han de remanase con procuru, pos dependen del grupu poblacional a que pertenez l'individuu y débese considerar tamién l'altor de los proxenitores. Dellos nanos, sicasí, nun devasaron los 64 cm al algamar el maduror esqueléticu.[1]

Enanismo

El bufón don Sebastián de Morra, pol artista Diego Velázquez, en 1643.
Clasificación y recursos esternos
CIE-10 E23.0, E34.2, E45.0, Q77.4
CIE-9 253.3, 259.4
CIAP-2 T80
DiseasesDB 80
MedlinePlus 001176
MeSH D004392
Especialidá xenética médica
Wikipedia nun ye un consultoriu médicu Avisu médicu 
[editar datos en Wikidata]

Causes

editar

La talla baxa na especie humana puede tener múltiples causes; por ello esisten diversos tipos de nanismu.[2]

Polo xeneral, les causes arrexuntar en dos grandes grupos:[3]

  • Puede tratase de la espresión normal del potencial xenéticu o una alteración xenética, y nesi casu la tasa de crecedera ye normal, en rellación a lo que marca la información xenética y percentil según la edá.
  • Puede ser la resultancia d'una condición o problema de salú que causa la falta de crecedera. Nesti casu, la velocidá de crecedera ta per debaxo de l'apropiada pa la edá, y como resultancia, la talla ye inferior a la que marca la información xenética y percentil según la edá.

Enfermedaes que pueden causar talla baxa nel adultu humanu

editar
 
Lavinia Warren, una actriz que carecía nanismu hipofisario por defectu de hormona de la crecedera midía 81 cm d'altor.

Talla baxa idiopática

editar

Recibe esti nome, cuando nun esiste una causa conocida que provoque la talla baxa, les proporciones corporales son normales, tampoco se detecten enfermedaes conxénites nin alteraciones de la nutrición o endocrines. Con frecuencia acomuñar a talla baxa de los padres.[1]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 Amaia Rodríguez: Hipocrecimiento. XIX Cursu de Formación Siguida de Bizkaia, Bilbao, 16 d'avientu de 2004
  2. Child Growth Foundation. «Endocrine Gland Disorders» (inglés). Consultáu'l 23 d'abril de 2012.
  3. Kemp, S (Actualizáu'l 28 de mayu de 2014). «Growth Failure». Medscape. Consultáu'l 5 d'ochobre de 2015.
  4. 4,0 4,1 4,2 «Estatura baxa». MedlinePlus. Consultáu'l 5 d'ochobre de 2015.
  5. «Acondroplasia». MedlinePlus. Consultáu'l 5 d'ochobre de 2015.
  6. MedlinePlus (Biblioteca Nacional de Medicina d'EE.XX.). «Deficiencia de la hormona de la crecedera en neños» (castellanu). Consultáu'l 23 d'abril de 2012.
  7. 7,0 7,1 van Rijn, JC (2004 Sep). «Short stature and the probability of coeliac disease, in the absence of gastrointestinal symptoms». Arch Dis Child 89 (9):  p. 882-3. doi:10.1136/adc.2004.057851. PMID 15321874. PMC 1763207. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1763207/pdf/v089p00882.pdf. 
  8. Ludvigsson, JF (2015 Apr). «Support for patients with celiac disease: A literature review». United European Gastroenterol J 3 (2):  p. 146-59. doi:10.1177/2050640614562599. PMID 25922674. PMC 4406900. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4406900/. 
  9. Coordinadora del grupu de trabayu: Dra. Isabel Polanco Allué. Sociedá Española de Gastroenterología, Hepatoloxía y Nutrición Pediátrica. (2008). MINISTERIU DE SANIDÁ Y CONSUMU (ed.): «Diagnósticu precoz de la enfermedá celiaca». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-10-05.
  10. «Raquitismu». MedlinePlus. Consultáu'l 5 d'ochobre de 2015.
  11. Federación Española d'Enfermedaes Rares: Displasia diastrófica. Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine Consultáu'l 22 d'abril de 2015
  12. OMIM: Diastrophic dysplasia. Consultáu'l 22 d'abril de 2015.
  13. Orphanet: Nanismu diastrófico. Archiváu 2019-12-26 en Wayback Machine Consultáu'l 23 d'abril de 2015
  14. CHUECA, M.J.; BERRADE, S. y OYARZABAL, M.. Talla baxa y enfermedaes rares. Añales Sis San Navarra. 2008, vol.31, suppl.2 [citáu 2010-01-09], páxs. 31-53. ISSN 1137-6627.
  15. Orphanet: Displasia espondiloepimetafisaria tipu Strudwick.
  16. Portal d'información d'enfermedaes rares y melecines güérfanes (orphanet): Mucopolisacaridosis tipu 1.
  17. Orphanet: Nanismu microcefálicu osteodisplásico primordial tipos I y III. Consultáu'l 13 de payares de 2016.
  18. OMIM: Nanismu primordial osteodisplásico tipu I. Consultáu'l 13 de payares de 2016

Enllaces esternos

editar