Noemí Esther Gianetti de Molfino

Noemí Esther Gianetti de Molfino (Acorica y/o Mimí), (8 de mayu de 1925, Saladillo, provincia de Buenos Aires, 19 de xunetu de 1980, Madrid, España) foi una activista polos derechos humanos, Madre de Plaza de Mayu, asesinada pola Triple A.[2]

Noemí Esther Gianetti de Molfino
Vida
Nacimientu Saladillo (es) Traducir8 de mayu de 1925
Nacionalidá arxentina
Muerte Madrid19 de xunetu de 1980 (55 años)
Familia
Fíos/es
Familia
Oficiu activista polos derechos humanos
Miembru de Madres de Plaza de Mayo (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Biografía

editar

Conoció a José Adán Molfino Vénere, unu de los meyores poetes que dio'l Chaco, (al dicir d'Aledo Luis Meloni) na ciudá de Saladillo, d'onde yera natural, con quien se casó y tuvieron seis fíos: Miguel Ángel, Alejandra, Marcela Esther, Liliana, José Alberto y Gustavo Carlos.[3][4]

Vivieron socesivamente en Paraguái, onde José foi amestáu cultural de la Embaxada Arxentina en Asunción, en Buenos Aires y finalmente nel Chaco. Los sos fíos sabíen tocar un preséu cada unu y los vienres foi decretáu “día familiar”. Pasaben les hores prestándose, faciendo teatru y esfrutando d'esi amor que los xunía, hasta que la prematura muerte del padre, a los 39 años, traxo una difícil situación.[3][4]

Los hermanos mayores Miguel Ángel y Alejandra, entamaben “asamblees d'hermanos” pa tomar toles decisiones familiares importantes en xunto. Dellos hermanos militaben nel Partíu Revolucionariu de los Trabayadores (PRT) y otros nel Peronismu de Base.[3]

Fíos ún por ún

editar

1) Miguel Ángel Molfino, militante del Partíu Revolucionariu de los Trabayadores (PRT), periodista y escritor que foi secuestráu en Buenos Aires el 23 de mayu de 1979 y agospiáu na comisaría 3. D'ellí foi deriváu al Centru Clandestín de Detención (CCD) “Coordinación Federal”, d'onde foi treslladáu a la alcaidía policial de Resistencia, Chaco, y más tarde al CCD que funcionaba na Brigada d'Investigaciones, hasta que foi condergáu por un Conseyu de Guerra y llegalizáu. Tuvo na Unidá 9 de La Plata, en Rawson y na Unidá 7 de Resistencia. Foi lliberáu n'avientu de 1983.[5] Narrador, cuenteru, periodista, ye un multifacéticu escritor con una hestoria pa cuntar. D'un pasáu marcáu pola militancia y un suañu de revolución, a un universu lliterariu qu'integra a Faulkner y a Onetti. D'una pasión revelada na cárcel a una familia disgregada pola Dictadura;[6]

2) Alejandra Molfino, estudiante d'Inxeniería de la UNNE y militante nel sindicatu docente, detenida en mayu de 1976 y llevada a la cárcel de Devotu, onde tuvo un añu hasta que-y dieron la opción de salir del país (se exilió en Francia);[5]

3) Marcela Esther Molfino de Mariella, (15 de payares de 1952, Buenos Aires, sumida en San Antonio de Padua, Buenos Aires,17 d'ochobre de 1979) estudiante del Profesoráu de Lletres na Universidá Nacional del Nordeste (UNNE), militante del Peronismu de Base, depués de la Mocedá Peronista (JP) y Montoneros, detenida sumida pola postrera dictadura cívicu militar arxentina;

4) Liliana Molfino, militante del Frente Antimperialista pol Socialismu (FAS);

5) José Alberto Molfino, xunto a Liliana sostuvieron mientres tola dictadura un exiliu internu, viviendo en Resistencia, Chaco;[5]

6) Gustavo Carlos Molfino, que'l so testimoniu resulta clave pa reconstruyir la hestoria familiar. Se exilió xunto a la so madre cuando yera estudiante secundariu. Militó nel MPM y dempués del asesinatu de Noemí viaxó a Nicaragua, onde participó de la Revolución Sandinista. Volvió del so exiliu en 1984. Dende 1980, ye querellante na causa pol asesinatu de la so madre. Tamién forma parte del coleutivu de familiares Xuiciu Campu de Mayu Causa Contraofensiva, onde se presentó como querellante. Anguaño, Gustavo dedicar a la fotografía y trabaya na Cámara de Diputaos de la Nación.[5]

Militancia

editar

Noemí sufrió'l secuestru de dos de los sos fíos y entendió la clandestinidá de los que taben militando, y asina empezó la so propia militancia. La so fía Marcela Esther Molfino de Mariella foi secuestrada'l 17 d'ochobre de 1979 y el so fíu Miguel Ángel Molfino, foi secuestráu en Buenos Aires el 23 de mayu de 1979.[5] De los siete integrantes de la familia, Noemí y los sos seis fíos, cuatro sufrieron en forma direuta la represión.[7] Contautar con familiares de presos políticos y con otres Madres de Plaza de Mayu. Collaboró cola organización Montoneros y denunció nel esterior la masiva violación de los derechos humanos que se taba perpetando na Arxentina. Averar a los organismos internacionales y participó na Comisión de Derechos Humanos de les Naciones Xuníes onde inclusive faló en públicu. Vivió un tiempu en París xunto a dellos de los sos fíos.

Secuestru y asesinatu

editar

En 1980, viaxa a Perú al pie del so fíu Gustavo y un grupu de exiliaos arxentinos a solicitar solidaridá al flamante gobiernu democráticu de Belaúnde Terry. Inoraben que los esperaba en Lima una patota de militares arxentinos, quien cuntaben col abellu de les fuercies armaes peruanes, nel marcu del Plan Cóndor.[4] Militares peruanos collaboraron con un comandu d'ocho oficiales del Exércitu Arxentín que viaxaron a Lima pa secuestrar, el 14 de xunu de 1980, a Molfino y a otros trés arxentinos, que la so investigación foi realizada pol ex xuez Baltasar Garzón nel marcu del sumariu sobre los crímenes de la dictadura arxentina.[8] Foi treslladada a un centru d'esparcimientu en Lima perteneciente al exércitu peruanu. Sábese que pasó per Buenos Aires y que'l 18 de xunetu ingresó a España con documentación falsa. Foi atopada asesinada nun apartamentu de la cai de Tutor 37 de Madrid el 21 de xunetu de 1980. Morriera dos díes antes. Presumir que los sos secuestradores ufiertáron-y lliberar si aceptaba un pasaxe pa viaxar a Europa y un pasaporte falsu.[9]Anque estrañada pola ufierta, aceptaría, nun tenía opción. Esi crime silenciosu meter por debaxo de la puerta de la democracia española y consideróse que yera un operativu d'intelixencia de la dictadura militar arxentina p'apavoriar a l'activa comunidá de exiliaos arxentinos n'España.[9] Sábese que los axentes, depués de matala, abandonaron a Acorica nel so cuartu del apart hotel Muralta, na habitación 604, colgando nel picaporte de la puerta'l típicu cartelito de “Nun Fadiar”.[4]

Rodolfo Eduardo Almirón, ex policía arxentín, xefe de los asesinos de la Triple A, qu'escorrió y mató a 1000 políticos, sindicalistes, periodistes, sacerdotes, intelectuales, artistes, diplomáticos y estudiantes d'esquierda nos Gobiernos de Juan Domingo Perón (1973-1974) y de la so vilba, María Estela Martínez, Isabel (1974-1976), no que foi l'antoxana de la postrera y cruenta dictadura cívicu militar d'Arxentina., ente elles a Noemí.[10]

Güei los sos restos fuelguen na provincia de Chaco.[3]

Infiltrado nel so propiu llar

editar

Julio César Marturet, ex subsecretariu d'Aición Cooperativa de Misiones, que fuera noviu de la so fía Marcela mientres los 70, foi unu de los espíes civiles qu'ente 1976 y 1983 reportaben al Batallón 601.[7]El so cargu foi'l de Axente de Xunta, que la so función consistía en infiltrarse en distintos grupos pa depués delatar nomes.L'espía Marturet llegó a Resistencia en 1967 procedente de Goya, Corrientes, d'onde ye natural. Arrendó una habitación nuna pensión vecina a la casa familiar de los Molfino na que vivía tamién el sarxentu ayudante Cáceres, que revistaba na unidá de la SIDE de Resistencia.[11]Cuando finalmente la familia empezó a desarmase (pasaxes a la clandestinidá, cárcel, exiliu) l'espía Marturet –yá nun caltenía'l status de noviu de Marcela– siguió allegando a la casa, agora en plan de solu amigu.[11]

Nieto recuperáu

editar
El 4 de payares de 2009 les Güeles de Plaza de Mayu dieron a conocer la restitución de la identidá del nietu 98: Martín Mariella Molfino, el cuartu fíu de Marcela Molfino y Guillermo Mariella, que nació nel Hospital Militar de Campu de Mayu,[5] ocho meses dempués del secuestru de la so ma.[12]

Homenaxes

editar
  • N'ochobre de 2014, los descendientes de Noemí recibiieron de manes de la conceyal Clarisse Pasmanter, copia de la Ordenanza Municipal d'imposición del so nome a la esquina de Juan B. Xusto y Roque Sáenz Peña, en Resistencia.[13]
  • L'Intendente del conceyu de Resistencia, Jorge Milton Capitanich y la familia Molfino-Giannetti, realizaron un actu en xunu de 2016, nel que s'asitió una baldosa alusiva frente al que fuera la so casa, en Juan B. Xusto esquina R. Sáenz Peña, y el descubrimientu d'una escultura especialmente creada pola artista Mimu Eidman, n'homenaxe a Noemí, Madre de Plaza de Mayu nel exiliu.[4]

Enllaces esternos

editar
  • Emotivu actu d'allugamientu de la escultura Nº 616 n'homenaxe a Noemí Esther Gianetti de Molfino. 14/06/16. Conceyu de Resistencia

Referencies

editar
  1. «Nieto/a - AMARILLA MOLFINO, Guillermo». Consultáu'l 24 xunetu 2024.
  2. «Giannetti, Noemi Esther». Consultáu'l 15/04/17.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Luciana Guglielmo (2011). «Noemí Esther Gianetti de Molfino, una muyer qu'apurrió la vida polos sos seres queríos». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-05-21. Consultáu'l 20/03/17.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «Vida, pasión y muerte d'una gran lluchadora» (05/06/16). Consultáu'l 20/03/17.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 «Atestiguo de Gustavo Carlos Molfino» (13/06/15). Consultáu'l 20/03/17. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  6. «Miguel Angel Molfino pa primerizos» (Ochobre de 2009). Consultáu'l 21/03/17.
  7. 7,0 7,1 Laura Vales (08/05/10). «El infiltrado na mesa familiar». Consultáu'l 20/03/17.
  8. «Scilingo: “Quixera volver a l'Arxentina”» (23/03/14). Consultáu'l 20/03/17.
  9. 9,0 9,1 Juan Ignacio Irigaray (05/11/09). «Les güeles de Plaza de Mayu recuperen al so nietu númberu 98». Consultáu'l 20/03/17.
  10. Alejandro Rebossio (13/06/09). «Rodolfo Almirón, xefe de los asesinos de la Triple A». Consultáu'l 20/03/17.
  11. 11,0 11,1 Miguel Angel Molfino (06/05/10). «Enemigos íntimos». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-03-21. Consultáu'l 20/03/17.
  12. «MOLFINO, Marcela Esther». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-07-19. Consultáu'l 20/03/17.
  13. «Van Imponer el nome Noemí Esther Giannetti de Molfino a esquina de Resistencia» (14/10/14). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-09-23. Consultáu'l 20/03/17.