Oncala
Oncala ye una llocalidá y tamién un conceyu de la provincia de Soria, partíu xudicial de Soria, Comunidá Autónoma de Castiella y Llión, España. Pueblu de la contorna de Tierras Altas.
 Oncala | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Castiella y Lleón | ||
| Provincia |  provincia de Soria | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Oncala (es)  | Martín Las Heras García | ||
| Nome oficial | Oncala (es)[1] | ||
| Códigu postal |
42172 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 41°58′12″N 2°18′50″W / 41.97°N 2.3138888888889°O | ||
  Oncala Oncala (España) _Mapa.svg) | |||
| Superficie | 39 km² | ||
| Altitú | 1294 m | ||
| Llenda con | Estepa de San Juan, Arévalo de la Sierra, Las Aldehuelas, Villar del Río, San Pedro Manrique, Valtajeros y Castilfrío de la Sierra | ||
| Demografía | |||
| Población |
62 hab. (2023) - 43 homes (2019) - 32 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe | 0.07% de provincia de Soria | ||
| Densidá | 1,59 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
| oncala-trashumancia.com | |||
 | |||
Dende'l puntu de vista xerárquicu de la Ilesia católica forma parte de la diócesis d'Osma la cual, de la mesma, ye sufragánea de l'archidiócesis de Burgos.
Xeografía
editar Esta pequeña población de la contorna de Tierras Altas ta allugada nel norte de la provincia. Ta bañada pel ríu Mayor o ríu Llinares. El ríu Llinares naz nel puertu de Oncala, ente Sierra d'Alba y Sierra de San Miguel y xúnese al Alhama que ye un afluente del Ebro.[2]
Ye un pueblu del norte de la provincia de Soria, en que'l so términu municipal atópase'l puertu de Oncala (1454 msnm).
Ta formáu por dos barrios xuníos pela ponte que traviesa'l ríu, el barriu de baxo o barriu Grande, onde s'atopa'l frontón, y el barriu Altu, tamién llamáu La Revilla, onde s'alluga la Ilesia.
Historia
editarA la cayida del Antiguu Réxime la llocalidá constituyir en conceyu constitucional, entós conocíu como Honcala, na rexón de Castiella la Vieya, partíu de Soria,[3] que nel censu de 1842 cuntaba con 60 llares y 250 vecinos.
A finales del sieglu XX[4] crez el términu del conceyu porque incorpora a La Collada, con Navabellida y tamién a San Andrés de San Pedro.
Demografía
editarA 1 de xineru de 2010 la población xubía a 100 habitantes, 62 homes y 38 muyeres.[5]
| Gráfica d'evolución demográfica d'Oncala ente 1900 y 2010 |
 |
|
Población de derechu (1900-1991) o población residente (2001) según los censos de población del INE. Población según el padrón municipal de 2010 del INE. |
Población por nucleu
editar| Nucleos | Habitantes (2000) | Habitantes (2010)[6] |
|---|---|---|
| Oncala | 70 | 57 |
| La Collada | 4 | 17 |
| Navabellida | 7 | 8 |
| San Andrés de San Pedro | 25 | 21 |
Llugares d'interés
editar
El Muséu: Nuna antigua casona restaurada, l'asociación La Corrada, avera al turista de forma prestosa y senciella la vida de l'alzada, que mientres sieglos caracterizó esta contorna. Un viaxe figuráu llévanos pola Cañada Real Soriana Oriental hasta'l valle de Alcudia (Ciudá Real), amosando les costumes, los preseos y les paraxes a lo llargo de 700 quilómetros. El centru tampoco s'escaez de les muyeres que quedaben nel pueblu mientres el duru iviernu, nin de cómo l'actividá ganadera camudó'l paisaxe local. Posiblemente unu de los museos pastoriles más importantes d'España[7]
Ilesia de San Millán: Na ilesia de Oncala espónse una coleición de diez grandes tapices del sieglu XVII; ocho d'estos pertenecen a la serie Apoteosis Eucarística, basaos nuna coleición de pintures de Rubens, cola marca BB (Bruxeles-Bramante) y FVH, les iniciales del maestru texedor, tapiceru de Bruxeles. Esta coleición foi vencida pol oncalés D. Juan Francisco Jiménez del Ríu, obispu de Segovia y arzobispu de Valencia. Tien incoado espediente como Bien d'Interés Cultural na categoría de Monumentu dende'l 4 de xineru de 1983.[8]
El Frontón: Construyíu en 1890, esti frontón foi testigu de los xuegos de munches xeneraciones, y entá anguaño puede vese como los habitantes siguen usándolo. Asitiáu xunto al ríu, nun marcu incomparable podemos esfrutar de les vistes que dende ellí s'ufierten a los nuesos güeyos.
La Ponte: Esta ponte tosca de piedra que xune la cai ente los dos barrios de Oncala, percima del regatu Cayo o ríu de la Fuenteoncala, paez ser que foi construyíu na dómina del arzobispu, a finales del sieglu XVIII. Ta construyíu solamente con piedra, ensin argamasa, y amás les piedres ensin tallar, picar o llabrar.
La Ermita: Esta ermita ta asitiada nel barriu de baxo. La fecha de construcción coincide colos postreros 20 años del sieglu XVIII y ensin dulda ta venceyada a la obra del arzobispu Jiménez del Ríu.
Mediu ambiente
editarNel so términu ya incluyíos na Rede Natura 2000 los siguientes llugares:
- Llugar d'Interés Comuñal conocíu como Oncala-Valtajeros ocupando 1619 hectárees, el 41% del so términu.[9]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Wikimapia [1]
- ↑ Conceyu Códigu INE -42-135
- ↑ Ente'l Censu de 1970 y l'anterior
- ↑ «INE, Soria: Población por conceyos y sexu.». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-10-24.
- ↑ Nomenclátor INE
- ↑ Oncal-Alzada [2] Archiváu 2020-11-30 en Wayback Machine
- ↑ Ministeriu de Cultura. Patrimoniu Históricu.
- ↑ Rede Natura 2000 LIC YE4170054 [3]
