Wikipedia

Philadelphe de Gerde

poeta en llingua occitana

Philadelphe de Gerde (21 de marzu de 1871, Banios – 22 d'agostu de 1952, Gerde), de verdaderu nome Claude Duclos, ye una félibre qu'escribió n'occitanu.

Philadelphe de Gerde
Vida
Nacimientu Banios[1], 21 de marzu de 1871
Nacionalidá Bandera de Francia Francia
Llingua materna occitanu
Muerte Gerde[1], 22 d'agostu de 1952[2] (81 años)
Familia
Casada con Gaston Requier (en) Traducir [1]
Estudios
Llingües falaes occitanu[1]
Gascón[3]
francés[2]
Oficiu poeta, escritora, dramaturga
Premios
Cambiar los datos en Wikidata

Biografía

editar

Nacida en 1871 en Banios, nos Altos Pirineos, l'autora toma como seudónimu Philadelphe de Gerde en referencia al pueblu u pasa una parte esencial de la so vida, Gerde, cerca de Bagnères-de-Bigorre.[4] Bigourdan publica los sos primeros poemes, firmaos Filadèlfa, n'El Porvenir, un periódicu llocal. Convidada por Frédéric Mistral a les fiestes de Santa-Estelle en Carcasona en mayu 1893, ye aclamada polos félibres.[5] Marius André, poeta provenzal, dedíca-y un poema d'amor La Glòri De Esclarmoundo (Fraire Seguin, 1894); pero ella decide casase con Gaston Réquier en 1905 en Niza.[6] En 1899, ye gallardoniada nos Xuegos Florales del Félibre. Mientres la Santa-Estelle de Pau (mayu 1901), decide consagrase a l'alcordanza de la so llingua. Retírase cerca del so home, con quien pasa los sos iviernos en Provenza u compón los Cantares en Dò, cantares de duelu y de roxura.

En 1909, de resultes de dellos incidentes (dimisión del capoulié Pierre Dévoluy y la intervención de Filadèlfa pa faer escoyer a Valère Bernard) funda L'estello, periódicu d'espresión occitana. En 1911 el so home cesa de financiar el periódicu. Abandona'l Félibre, y avérase a l'Acción francesa, que comparte los sos ideales católicos y rexonalistes. Bernadeto ye un poema d'agradecimientu a Notre-Dame-de-Lourdes. Philadelphe de Gerde comparte'l so apegu al nacionalismu occitanu, viaxando nel sureste, creando la Lliga Guyenne et Gascogne",.[7][8] Anima la "Frairia ded Desvelh" y el grupu "Nous-Auti", promoviendo amarutes, bailles, cantares y costumes rexonales. Sicasí nun ruempe rellaciones el félibre. En 1924, l'Academia de los Xuegos Florales axudíca-y la maestría en lletres. El 30 d'abril de 1925, nel Capitol de Toulouse, declama en llingua d'oc L'Aponderamientu de Clémence Isaure. La recuperación del contautu colos félibres ayúdala a ameyorar la ortografía de los sos poemes, según los principios de "l'Escôla Occitana".[9]

En 1930 pierde al so home, pero nun dexa de percorrer la rexón, hasta en 1939; llevando un Bigourdan ñegru con capiellu, en señal de duelu pola llingua y les costumes de Bigorre. La so última apaición en mayu 1950 (Toulouse, fiestes de la Santa-Estelle) foi un trunfu, entamáu pola Academia de los Xuegos Florales y el Félibre. Muerre'l 22 d'agostu de 1952.

Obres

editar
  • Posos perdudos (La Provincia, 1892)
  • Brumos de autono (Joseph Roumanille, Avignon 1893)
  • Trilogía de los Cantos
    • Cantas d'azur (1897) coronado en 1899 por la Academia de los Xuegos Florales.
    • Cantas d'eisil (1902)
    • Cantas en do (Mâcon, Protat hermanos 1909)
  • Bernadeto (Bernadeta (Édouard Privat, Toulouse 1909 ; Henri Didier, Apuestas 1934)
  • Eds crids (Édouard Privat, Toulouse 1930)
  • Eux... ou la Bigorre en ce temps-là (Édouard Privat/Henri Didier, 1934)
  • Le Message de Mistral ; avant-propos L'escolo Deras Pireneos, 1941)
  • Se canti quand canti (1949) Lleer on-line
    • Les épousailles : Scène chorale à 5 voix mixtes ; músicade F. de La Tombelle ; poema de Filadèlfa de Gerda L'Orphéon A. Fougeray, Paris

Reconocencies postumes

editar
  • Joseph Salvat edita Philadelphe de Gerde (Privat, 1963)
  • L'asociación "Eths Amics de Filadèlfa de Yerda" (Bagnères-de-Bigorre) perpetua la so alcordanza.
  • Una cai de Toulouse, y el llicéu profesional de Pessac en Gironda lleven el so nome.

Referencies

editar
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Afirmao en: Dictionnaire des auteurs de langue d'Oc de 1800 à nos jours. Páxina: 152. Editorial: Felibritge. Llingua de la obra o nome: francés. Data d'espublización: 2009. Autor: Jean Fourié.
  2. ↑ 2,0 2,1 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 12220961w. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  3. ↑ Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 12220961w. Data de consulta: 22 xunu 2023. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  4. ↑ Encyclopédie Larousse
  5. ↑ Revue félibréenne 1893, page 108 et suivantes
  6. ↑ Revue félibréenne 1893, page 120 et suivantes
  7. ↑ «L'express du Midi, 12 juin 1923, page 2 Les fêtes félibréennes». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-04.
  8. ↑ «L'express du Midi, 8 mai 1928, La vie littéraire page 6». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-11-06.
  9. ↑ Philadelphe de Gerde, avertissement

Enllaces esternos

editar

Once retratos de Philadelphe de Gerde

Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Philadelphe_de_Gerde&oldid=4264302»