El Puertu de Xixón ye un puertu marítimu asturianu allugáu nel conceyu de Xixón, nel Mar Cantábricu, con actividaes comerciales, con tresporte de mercancíes y de viaxeros, pesqueres —nel puertu d'El Musel, asitiáu na parroquia de Xove— y de recréu —nel puertu deportivu, ubicáu nel centru de Xixón—. El so muérganu rector ye l'Autoridá Portuaria de Xixón.

Puertu de Xixón
puertu
Llocalización
País España
Autonomía Principáu d'Asturies
Provincia provincia d'Asturies
Conceyu Xixón
Coordenaes 43°33′46″N 5°41′00″W / 43.5628°N 5.6833°O / 43.5628; -5.6833
Puertu de Xixón alcuéntrase n'Asturies
Puertu de Xixón
Puertu de Xixón
Puertu de Xixón (Asturies)
Xestión Autoridá Portuaria de Xixón
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

El Puertu de Xixón ye'l segundu más endeldáu d'España, dempués del d'A Coruña (84% del valor del so patrimoniu) con una delda de 490 millones d'euros. Anguaño alcuéntrase interveníu por Puertos del Estáu por irregularidaes nes sos obres d'ampliación.[1]

Historia

editar
 
Grabáu de Bernardo Rico amosando'l puertu de Xixón, espublizáu en La Ilustración Española y Americana en setiembre de 1884. A la izquierda obsérvase'l muelle al qu'arribaba'l Ferrocarril de Llangréu con dos drops.

El primer usu de la ensenada onde güei se llocaliza'l puertu d'El Musel como puertu, debieron facelu los ástures del castru de Noega, ya que'l llugar axunta unes condiciones naturales mui afayadices: llugar abellugáu de los vientos más peligrosos pol cabu de Torres, fondu llimpiu, calume suficiente, ausencia de corrientes, fontes pa facer aguada, perfil característicu y fácilmente identificable (La Muyerona, según los marineros xixoneses), lo que lu convierte nún de los meyores puertos naturales del Cantábricu.

Vien de definíselu como puertu mineru y industrial dende que, hacia finales del sieglu XIX, el vieyu Puertu Llocal de Xixón asitiáu a los pies del La Talaya amosó les sos llimitaciones énte'l desenrollu industrial que taba viviendo la ciudá y l'entornu más próximu. Nos sos muelles convivíen productos como vidru, derivaos del petroleu y filatures, xunto cola hulla de les cuenques mineres asturianes, esportaes per vía marítima énte la complexidá de la orografía del asturiana. De poco sirvió que la llinia férrea de Llangréu llegara dende les mines hasta los mesmos muelles y que se montaren los drops británicos p'axilizar la carga d'hulla nes bodegues de los vapores. El puertu llocal yera pequeñu y necesitaba alternatives.[2]

L'alternativa taba nel proyectáu puertu refuxu d'El Musel, asitiáu a sotaventu del cabu de Torres. Por embargu, esta opción tuvo que batallar en dos frentes: per un llau, convencer a los partidarios d'ampliar les vieyes instalaciones adegañes a la ciudá y, per otru llau, competir frente a les aspiraciones llexítimes d'otros puertos y llocalidaes vecines que cuntaben con ríes resguardaes, como yeren Muros y Avilés, interesaos n'acoyer los tráficos de Xixón.[2]

El Musel salió alantre y, mediáu'l sieglu XX, yera un gran puertu esportador d'hulla qu'algamaba, nel añu 1956, la cifra de 2,8 millones de tonelaes de combustible fósil embarcao. Per esos años empezaben a tomar forma los xigantes de la siderurxa. Na década de 1950 nacería la Empresa Nacional Siderúrxica (ENSIDESA) a orielles de la ría d'Avilés. Nos sesenta construiríense los diques de Llevante y del Oeste nel puertu d'El Musel y crearíase Hunosa.[2]

Irreguaridaes nel procesu d'ampliación[1][3]

editar
 
El remolcador Alonso de Chaves (BS-12) de Salvamentu Marítimu entrando al puertu de Xixón.
 
Estáu de les obres d'ampliación nel añu 2008.

En 2005 el tráficu portuariu d'El Musel alcanzó un récor históricu, al rexistrar 21,81 millones de tonelaes de mercancíes sobre una capacidá de 25 millones. Por embargu, les circunstantes yeren estraordinaries y difícilmente repetibles; la importación de carbón de les térmiques algamó'l máximu históricu y l'estáu alcontrábase al final d'un ciclu económicu espansionista.

Sicasí los promotores de l'ampliación del puertu insistieron na necesidá de la obra alegando falta d'espaciu y afirmando que nos años posteriores se llegaríen a mover hasta 30 millones de tonelaes (magar, en 2012 y 2013 moviéronse finalmente 17,2 y 17,7 millones respeutivamente).

En febreru d'esi mesmu añu entamen les obres axudícandose con un coste inicial de 580 millones que la Xunión Europea subvenciona sobre un 40%, escoyendo la ufierta liderada pola UTE Dique Torres (formada poles empreses; Dragados, Drace, FCC, Alvargonzález Contrata y SATO). Al Conseyu d'Axudicación asiste -ensin ser conseyeru- el presidente d'Asturies, Álvarez Areces, estableciendo tamién al Direutor Xeneral del Puertu, Díaz Rato, como direutor de la obra ensin recurrir al Direutor d'Infraestructures o a otru inxenieru.

En 2007 el Gobiernu Asturianu y Autoridá Portuaria asumen 247 millones más en sobrecostes, cantidá que cola que la UTE nun ta d'acuerdu, polo que reclama nel xulgáu 349.710.746,46 millones d'euros. Les partíes principales son: materiales d'otres de canteres, 157 millones; dragáu en bolos, 20 millones; xunta ente caxones, 47 millones; reparación de La Playa San Llorienzo, 17 millones; revisión de precios, 25 millones; y intereses de demora, 23 millones.

En 2009 el partíu políticu Andecha Astur presenta una denuncia énte la Oficina Europea de Llucha contra'l Fraude (OLLAF).

En 2010 L'Autoridá Portuaria entrega una medaya a Álvarez Areces «pol so apoyu constante al Puertu de Xixón y, en particular, a tol procesu de les obres d'ampliación». En 2014 la OLLAF reclama los cerca de 247 millones en sobrecostes (ello ye; los 198 millones y cancela l'ingresu de 49,5 restantes), amás acusa de fraude a delles empreses de la UTE polos tresportes de material.

La obra finaliza'l 11 d'avientu del 2010 dientro de lo acordao nel proyeutu modificáu y 22 meses dempués de la fecha establecida nel primer contratu. La lliquidación total del Puertu pola obra asciende a 826.437.189.76 d'euros, incluyendo IVA. Ello ye; 247 millones d'euros más que l'acudicación. Esta lliquidación correspuende a los 579.241.559 d'euros de l'axudicación, 146.053.235,44 euros d'aumentu del preciu y 101.142.395,32 d'euros de revisión de precios.

Estadístiques

editar
Tráficu marítimu por Tonelaes de Rexistru Brutu (millones de Tm.)[4]
1997 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
El Musel 13.464 18.217 19.916 19.158 20.490 19.165 19.922 21.790 20.481 20.778 19.329 14.631 15.718 15.186

Enllaces esternos

editar

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 «Una obra innecesaria y sin control.». La Nueva España. Consultáu'l 9 d'abril de 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Especial Puerto de Gijón. Renace un gran puerto Europeo.». Revista Marina Civil. Consultáu'l 14 de setiembre de 2011.
  3. «Una obra innecesaria y sin control.». La Nueva España. Consultáu'l 5 de payares de 2014.
  4. http://www.puertos.es/