Wikipedia

Rescate de la cueva Tham Luang

El rescate de la cueva picanzu roxu foi una operación internacional empecipiada en xunu de 2018 pa rescatar a un grupu de dolce neños (d'ente 11 y 16 años d'edá) y el so entrenador (de 25 años) atrapaos na cueva picanzu roxu Nang No (tailandés: ถ้ำหลวงนางนอน; "Gran Cueva de la Dama Dormida"), allugada nel cordal de Doi Nang Non, na provincia de Chiang Rai, al norte de Tailandia (y estremeru con Birmania y Laos). Les bayuroses agües anubrieron parcialmente la cueva mientres la so visita a esta'l 23 de xunu de 2018.[3] Los mozos, integrantes d'un equipu de fútbol local, fueron declaraos sumíos al cabu d'unes hores. Al atopase abandonaes les sos bicicletes suxetes con candaos na entrada de la cueva les operaciones d'espeleosocorro empecipiáronse darréu.

Rescate de la cueva Tham Luang

Rescatistas y equipu na entrada de la cueva
class=notpageimage|
Mapa de Tailandia cola llocalización de la cueva
Data 23 de xunu de 2018 - 10 de xunetu de 2018
Causa hinchente por agües del monzón[1]
Llugar Bandera de Tailandia Chiang Rai, Tailandia
Coordenaes earth
Fallecíos 1 buzu rescatista[2]
[editar datos en Wikidata]

Los esfuercios por alcontralos viéronse enzancaos pol aumentu nos niveles d'agua que bloquiaron l'accesu a les recámares interiores de la cueva, y nengún contautu pudo establecese con ellos mientres una selmana. Los esfuercios de rescate espandir nuna operación masiva liderada pol gobiernu tailandés xunto cola ayuda d'otros países como Australia, Estaos Xuníos, Xapón, China, organizaciones de rescates en cueves y buzos internacionales.

Per otra parte, la busca y el rescate amenaron una intensa cobertoria de medios de comunicación a nivel global y l'interés públicu mundial. Esta desatamañada presencia mediática foi oxetu d'alderique en dellos círculos periodísticos críticos, los que fixeron notar que los neños que morrieron afogaos nel mediterraneu nun yeren una docena, sinón de más d'un centenar solu n'anguaño, ensin qu'esti fechu espertara tantu interés de los medios.[4] Nel alderique hubo quien, sicasí, refugó toa comparanza ente unu y otru casu.[5]

N'encarando pasaxes angostos y agües pantanoses, los buzos británicos afayaron a los trelce sumíes, toos vivos, sobre una elevada roca a unos 4 quilómetros de la entrada de la cueva, el 2 de xunetu de 2018, nueve díes dempués de tresmanase.[6] Aldericóse sobre si yera meyor enseña-yos a buciar o esperar meses hasta que l'hinchente reculara a la fin de la estación del monzón.[7]

Dempués de díes de bombiar l'agua fora del sistema de cueves y del cese de les agües, el 8 de xunetu los primeros cuatro chicos fueron rescataos[8][9][10] y a otru día otros cuatro llograron salir de la cueva.[11][12] Finalmente'l 10 de xunetu los dolce nuevos y el so entrenador fueron rescataos.[13][14][15]

Más de 1000 persones participaron na operación de rescate, incluyendo la Real Armada Tailandesa y la Unidá d'Asaltu de Baltadera Submarina (moteyada Navy SEAL, de forma similar a la unidá estauxunidense), según equipos y asistencia téunica de distintos países.

Desapaición

editar
 
Entrada de la cueva principal

picanzu roxu ye un estensu complexu de cueves sol monte Doi Nang Non na frontera ente Tailandia y Birmania (Myanmar).[16] Trátase d'un sistema de cueves de 10 km de llargu y de bien mal navegación por cuenta de los sos pasaxes angostu y tropezosu túneles. Una señal a la entrada de la cueva alvierte que nun se debe entrar nelles mientres la temporada d'agües (xunetu–payares).[17]

El 23 de xunu de 2018 un grupu de dolce chicos d'ente 11 y 16 años, integrantes d'un equipu de fútbol llocal llamáu los Xabalinos xabaces[18] (tailandés: หมูป่า; AFI: [mǔː pàː]; RTGS: Mu Pa) perdiéronse dempués de salir a esplorar la cueva col so entrenador de 25 años. El grupu aparentemente tresmanóse nos túneles escuros por un bastiazu repentín, que siguió dempués de qu'entraron a la cueva.[19] Un ranger del Departamentu de Parques Nacionales sollertó a les autoridaes sobre la desapaición de los mozos dempués de ver les sos pertenencies abandonaes a la entrada de cueva.

El grupu desapaecíu

editar
Reporte sobre los sumíos
Nome Llamatu Edá Ref. Notes
Ekkapol Janthawong "Aek"
25
 [20] nacíu en Birmania, exmonje budista
entrenador del equipu de fútbol
Peerapat Sompiengjai "Night"
17
 celebraba'l so cumpleaños el día de la so desapaición na cueva
Phornchid Kamluang "Tee"
16
Pipat Phothai "Nick"
15
[21] nun forma parte del equipu de fútbol (ye amigu de "Bew")
Adul Sam-on
14
[22] nacíu en Birmania
voceru na cueva, al ser l'únicu del grupu que falaba inglés
Ekkarat Wongsookchan "Bew"
14
porteru del equipu de fútbol
Nattawoot Thakamsai "Tern"
14
[23]
Prajak Sutham "Note"
14
[24]
Duangpet Promtep "Dom"
13
capitán del equipu de fútbol
Somphong Jaiwong "Pong"
13
Panumas Sangdee "Mig"
13
[25]
Mongkol Boonpiem "Mark"
13
[26]
Chanin Wibrunrungrueang "Titan"
11
 [27] el más nuevu del grupu

Operaciones de rescate

editar

Busques iniciales

editar
 
Los rescatistas busquen rutes d'accesu alternativu a la cueva

Los buzos militares realizaron busques na cueva.[28] Un buzu tailandés dixo que l'agua yera tan turbia qu'inclusive con lluces nun yeren capaces de ver a ónde se dirixíen debaxo de l'agua.[28] Por causa de les continues agües, que anubrieron la entrada, la busca tuvo que ser dacuando atayada.[29] Dempués de cuatro díes el Navy UDAU tailandés xunir a un grupu de trenta persones del Comandu del Pacíficu d'Estaos Xuníos y los espertos británicos en bucéu de cueves Richard Stanton, John Volanthen y Robert Harper.[30]

Policías con perros rastreadores buscaron entraes alternatives a la cueva.[31] Los policías tamién utilizaron drones y robots p'ameyorar la busca.[32]

Contautu

editar

Los dolce chicos y l'entrenador fueron alcontraos vivos el 2 de xunetu de 2018, aproximao a les 22:00, hora llocal.[33] El grupu foi afayáu por Stanton y Volanthen aproximao a 400 metros (1300 pies) d'una cámara moteyada Pattaya Beach debíu al llugar del mesmu nome.[34] Volanthen taba asitiando señales na cueva p'asistir a otros na navegación, cuando la so llinia terminóse y tuvo que remanecer a la superficie, onde atopó al equipu perdíu y al so entrenador.[35] El llugar onde fueron atopaos ta aproximao a 4 quilómetros de la entrada de la cueva.

Videu esternu
  El primer videu publicáu polos Navy SEAL tailandeses amosaba a los neños y el so entrenador en siendo atopaos por voluntarios británicos
Atención: esti ficheru ta agospiáu nun sitiu esternu, fuera del control de la Fundación Wikimedia.

Un videu del alcuentru, amosando a los mozos y les sos interacciones colos buzos, foi publicáu en Facebook pol equipu tailandés Navy UDAU.[36] Nel videu, los mozos paecíen confusos sobre cuánto tiempu habíen estáu atrapaos al preguntar a los buzos qué día yera.[37]

 
Gobernador Narongsak anunciando qu'atoparon a los neños na cueva

El gobernador de Chiang Rai, Narongsak Osatanakorn, anunció'l la noticia declarando "atopar a salvo, pero la operación nun concluyó."[38]

El 3 de xunetu de 2018 siete buzos, incluyendo un doctor y un enfermeru, xunir al grupu dientro de la cueves. Les autoridaes tailandeses dixeron a los reporteros que los rescatistas llevaron a cabi controles de salú y tratamientos, y caltuvieron a los mozos entreteníos, añadiendo que nengún d'ellos taba n'estáu grave. El contralmirante Apagorn Youkonggaew, líder de les Fuercies Especiales Navy tailandeses, dixo a los reporteros: " Fueron alimentaos con alimentos fáciles de dixerir, alimentos enerxéticos con vitamines y minerales, so la supervisión d'un doctor". Nesta ocasión, un videu grabáu pola misión de rescate y compartíu unes cuantes hores más tarde pol Navy UDAU, amuesa a tolos mozos y el so entrenador presentándose y diciendo la so edá. Envueltos en cobertores d'emerxencia y aparentemente fráxiles, los dolce chicos y l'entrenador saludaron al mundu esterior, nun curtiu mensaxe de videu. "Sawadee krap," dixo cada mozu coles sos palmes xuntes en wai, el saludu tradicional tailandés. Un segundu videu amuesa a un médicu curándo-yos les firíes de les piernes.[39][40] Créese que munchos nel grupu nun pueden nadar, complicando entá más el yá mal rescate.[41][42]

El 4 de xunetu de 2018, otros dos espeleólogos británicos, Jason Mallinson y Chris Jewel, partieron dende Londres Heathrow con 500 kg d'equipamientu de bucéu. Esperábase que llegaren al sitiu al anochecer del xueves 5 xunetu.[43]

Problemes d'estracción

editar
 
Les bombes utilizar pa drenar agua de la cueva a los llagos.

Les operaciones de rescate encararon la medría nos niveles d'agua, y aldericóse si los mozos podríen tener qu'aprender a buciar o esperar mientres meses a que l'hinchente reculara.[44][45] De normal el sistema de cueves permanez anubiertu mientres la temporada d'agües, que nun termina hasta setiembre o ochobre.[46]

El análidis de la cueva demostró que la mayoría de los pasiellos taben anubiertos a más de 2 km, y que la cueva enfusa demasiáu nel monte. El puntu onde los mozos atopábense allugaos ta a 800–1000 metros sol cume.[47][48] El trayeutu pa llegar hasta ellos tenía munchos tramos anubiertos con dellos pasaxes desaxeradamente angostos,[49] y seiciones que podíen tener fuertes corrientes y nula visibilidá.[50] El llargu viaxe riquía de delles hores inclusive pa buzos con esperiencia.[51] Los equipos buscaron otres entraes alternatives a la cueva que dexaren una ruta d'escape fácil del sistema de cueves.[52] Utilizáronse furadores como parte de los intentos por drenar l'agua y tamién como un mediu p'abrir una vía facedera d'escape; sicasí, nun s'alcontró un puntu pa llogralo.[49][53]

Sistemes de bombéu fueron rápido instalaos pa estrayer l'agua fora del sistema de cueves, qu'al pie de les altes temperatures inusuales pa la dómina del añu llograron amenorgar los niveles d'agua na cueva unos 1,5 centímetros per hora'l 5 de xunetu, dando como resultáu que los equipos de rescate pudieren avanzar 1,5 km dientro de la cueva. Sicasí, esperábense fuertes agües pal ocho de xunetu, lo cual podría detener o revertir esti procesu ya inclusive amenaciar con anubrir la posición onde'l grupu de sumíos taba atrapáu.[54][46][53]

Según Ben Reymenants, del Blue Label Diving of Thailand, y parte del equipu de rescate internacional, esistíen tres opciones: enseñar a buciar a los mozos, drenar la cueva con bombes xigantes o sentase y esperar.[55] Cuatro axentes del Navy tailandés, dos d'ellos médicos, ufiertáronse como voluntarios pa permanecer xunto al grupu con suficiente comida y suministros p'asitiase ellí por trés o cuatro meses hasta que cesaren les agües.[56]

El coordinador de la Comisión de Rescate Nacional d'Estaos Xuníos, Anmar Mirza, espertu en rescate en cueves con 30 años d'esperiencia, manifestó que la opción de que l'equipu buciara pa salir yera "increíblemente peligrosa" pero que podría ser considerada seriamente si la situación d'hinchente empioraba, y alcontrar otra entrada o esperar nun resultaben opciones vidables.[57]

El 5 de xunetu enseña-yos a buciar foi consideráu'l "Plan A" y empezaron a dase dalgunes de les instrucciones.[58] Esi mesmu día anuncióse que s'esperaba un diluviu en cuestión de díes, que terminaría alzando'l nivel d'agua, amenaciando con anubrir la zona onde los mozos y el so entrenador permanecíen atrapaos.[59]

Muerte d'unu de los rescatistas

editar

El 6 de xunetu de 2018, a la 1:00 AM ICT, un ex Navy SEAL tailandés de 38 años d'edá,[60] Samarn Gunan (tailandés: เอกสมาน กุนัน), morrió mientres llevaba suministros a la cueva. Gunan yera voluntariu nos esfuercios de rescate y taba allugando tanques d'aire estruyíu na ruta pa futures misiones cuando'l so aire escosóse y perdió la conciencia mientres el viaxe de regresu. El so compañeru traer de vuelta a la superficie, pero los intentos de reanimación fueron inútiles.[61] El so cuerpu foi unviáu a Bangkok, onde se va realizar el so funeral.[62]

Rescate

editar

Na mañana del 8 de xunetu oficiales avisaron a los medios y a tol personal non esencial sobre esperar cerca de la entrada a la cueva pa llimpiar l'área, yá que una operación de rescate yera inminente por cuenta de les agües del monzón. Cerca de les 10:00 AM ICT (hora d'indochina), trelce buzos rescatistas fueron unviaos dientro de la cueva pa recuperar a los mozos usando'l "sistema buddy" (nel cual dos buzos acompañen a cada neñu a salir de la cueva, unu delantre del neñu y otru detrás.[63] Si'l plan funciona los mozos y los buzos tendríen de salir alredor de les 21:00 PM ICT.[64] Sicasí, les autoridaes alvirtieron que la estracción de toos podría tomar díes.[65][66] Los rescatistas esplicaron que los baxos niveles d'agua amenorgaron el tiempu que toma entrar a la cueva.[67] Xusto dempués de les 7pm, los oficiales locales dixeron a los medios que dos de los mozos fueren rescataos y llevaos al hospital de Chiang Rai.[68][69][70] Darréu otros dos chicos tamién salieron de la cueva y fueron asistíos por médicu del área.[8][71] Espérase que'l procesu tome dellos díes por cuenta de que reemplazar los tanques d'aire estruyíu, equipos de bucéu y otros suplementos toma de 10 a 20 hores.[72][73]

La tarde del 9 de xunetu (hora d'indochina) fueron rescataos el quintu y sestu neñu y unviaos al hospital llocal de Chiang Rai.[74][75] Pa la nueche del 9 de xunetu reportóse qu'ocho de los neños fueren rescataos con vida.[76] Los neños d'esti segundu grupu remanecieron de la cueva xunto a les sos rescatistas n'hores de la tarde en Tailandia, dixebraos por ralos relativamente estensos: el primeru d'ellos salió a les 16:45 y el postreru alredor de les 19:00 hora llocal (ente les 09:45 y 12:00 GMT).[76] Nuevamente, pa volver realizar los aseguramientos loxísticos y d'aire, la operación de rescate quedó suspendida pol restu del día llunes. Na cueva permanecen un total de cinco persones (cuatro neños y el so entrenador) que conformen l'últimu grupu acordies cola organización del rescate.[77]

Una serie de noticies informó sobre'l papel que l'entrenador Ekapol desempeñara mientres los esfuercios de rescate. L'entrenador foi un monxu budista enantes y guio a los neños a meditar mientres el tiempu que tuvieron na cueva. Él tamién unvió un mensaxe nel que pidió esculpes a los padres de los neños por llevalos a tal peligru.[78][79] L'entrenador caltener con vida dientro de la cueva, anque l'estáu de la so salú vio deterioráu por cuenta de la malnutrición.[80]

La tercer xornada de rescate tuvo por oxetivu salvar a los cuatro neños restantes y al so entrenador, amás de traer de regresu al médicu y a los trés marines que los acompañaben, y empecipió na mañana del martes 10 de xunetu. L'equipu internacional, integráu por 18 rescatistas enfusar na cueva so intenses agües, qu'amenaciaben con enzancar entá más la complexa operación, pola posibilidá de que se restituyera al traviés de filtraciones del monte l'agua que se yá se bombiara fora de la cueva mientres estos díes.[81]

Hasta'l mediudía del 10 de xunetu les autoridaes prefirieren nun apurrir información oficial sobre les identidaes de neños yá rescataos que s'atopaben nel hospital de Chiang Rai y de los qu'entá permanecíen na cueva, coles mires de nun amontar la congoxa de les families. Dar a conocer, sicasí, que los rescataos taben, polo xeneral, en bones condiciones de salú. Solo dos d'ellos presentaben entueyos menores: un neñu con dellos problemes respiratorios y otru con una disfunción del ritmu cardiacu (bradicardia), pero dambos taríen ameyorando. Espérase que permanezan n'observación nel hospital siquier per una selmana.[82][83]

Pela tarde del 10 de xunetu de 2018 informóse que la operación rematara con plenu ésitu y que tolos neños y l'entrenador yá fueren rescataos,[13][14][15] ente que l'equipu médicu que los atendió permanez dientro de la cueva n'espera de ser estrayíos.

Rempuestes

editar

Gobiernu

editar

El 29 de xunu de 2018, el primer ministru Prayut Chan-o-cha visitó'l sitiu de busca y dixo a les families de los mozos que nun perdieren les esperances.[84]

Llocal

editar

Los residentes de la provincia de Chiang Rai son voluntarios pa cocinar, llimpiar y sofitar a les families del equipu desapaecíu y los equipos de rescate nel campamentu a la entrada de la cueva.[16] Los medios de comunicación sociales fueron emplegaos pa llamar l'atención a los intentos de rescate.[16] Compañeros y profesores del equipu pasaron el tiempu cantando y orando polos mozos mientres la so desapaición.[85]

Internacional

editar

Voluntarios, equipos y asistencia téunica de distintos países como Reinu Xuníu,[33] China,[33] Myanmar, Laos,[33] Australia,[86] Estaos Xuníos,[33] Rusia,[87][88] Finlandia,[89] Suecia,[90] Israel,[91][92][93] Xapón[94] Dinamarca,[95][96] Bélxica,[97] Ucrania,[98] República Checa,[99] Países Baxos[100] y Alemaña[95] participen nes operaciones de rescate. Francia tamién ufiertó unviar un grupu d'especialistes y equipos, pero les autoridaes tailandeses consideraron que yá disponíen de los recursos necesarios.[101]

L'empresariu Elon Musk ufiertó los servicios ya inxenieros de les sos empreses p'ayudar nel rescate, suxiriendo que les bateríes Tesla Powerwall podríen apurrir más enerxía llétrica pa bombes más potentes y el radar de penetración en tierra de The Boring Company podría ayudar a alcontrar pozos esistentes.[102][103][104]

Inxenieros de SpaceX y The Boring Company viaxaron a Tailandia p'ayudar nes operaciones de rescate y presentaron delles soluciones incluyendo tubos inflables y cápsules d'escape pa rescatar a los neños.[105][106]

El presidente de la FIFA, Gianni Infantino, unvió una carta al presidente de l'Asociación de Fútbol de Tailandia convidando a los neños y el so entrenador a la final del mundial si les circunstancies dexar[107]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ «Former Thai Navy SEAL dies in rescue operation for soccer team trapped in cave» (inglés) (6 de xunetu de 2018). Archiváu dende l'orixinal, el 8 de xunetu de 2018. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  2. ↑ (n'inglés) Diver dies in Thailand cave rescue attempt. BBC News. 6 de xunetu de 2018. https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-44734385. Consultáu'l 6 de xunetu de 2018. 
  3. ↑ Wongcha-um, Panu (3 de xunetu de 2018). «Found alive on 10th day, Thai boys' cave ordeal not over». Reuters. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018.
  4. ↑ Koldehoff, Stefan (9 de xunetu de 2018) (n'alemán). Rettung aus der Höhle in Thailand: Zynischer Teil der Medienwirklichkeit. Deutschlandfunk. Archivado del original el 2018-07-10. https://web.archive.org/web/20180710010424/https://www.deutschlandfunk.de/rettung-aus-der-hoehle-in-thailand-zynischer-teil-der.720.de.html?dram:article_id=422466. Consultáu'l 9 de xunetu de 2018. 
  5. ↑ Niewendick, Martin (9 de xunetu de 2018) (n'alemán). Das Leid der Kinder kann man nicht gegeneinander aufrechnen. Die Welt (dixital). https://www.welt.de/debatte/kommentare/article179078684/Leid-der-Kinder-Thailand-oder-Mittelmeer-ist-schaebig.html. Consultáu'l 9 de xunetu de 2018. 
  6. ↑ Redaición (8 xunetu 2018). Thailand cave rescue: first two boys brought out – live - 11:43 am/et/usa. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/08/thailand-cave-rescue-operation-divers-trapped-boys-live?page=with:block-5b422ae2y4b0cb7y6f6c3312#block-5b422ae2y4b0cb7y6f6c3312. Consultáu'l 8 xunetu 2018. 
  7. ↑ (n'inglés) Thai boys 'could be in cave for months'. BBC News. 3 de xunetu de 2018. https://www.bbc.com/news/world-asia-44692813. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Redaición (8 de xunetu de 2018). Thailand cave rescue: first two boys brought out – live - 10:15 am/et/usa. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/08/thailand-cave-rescue-operation-divers-trapped-boys-live?page=with:block-5b421afde4b074b334552794#block-5b421afde4b074b334552794. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  9. ↑ Redaición (8 de xunetu de 2018). Thailand cave rescue: first two boys brought out – live - 08:52 am/et/usa. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/08/thailand-cave-rescue-operation-divers-trapped-boys-live?page=with:block-5b4208bce4b0cb7y6f6c31aa#block-5b4208bce4b0cb7y6f6c31aa. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  10. ↑ Lam, Katherine (8 de xunetu de 2018) (n'inglés). Several boys of soccer team rescued from flooded Thailand cave, local official says. Fox News. http://www.foxnews.com/world/2018/07/08/first-boys-soccer-team-rescued-from-flooded-thailand-cave-hours-after-operation-begins-local-official-says.html. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  11. ↑ Safi, Michael (2018-07-09). «Eight boys now freed in daring rescues from Thai cave» (inglés). Consultáu'l 2018-07-09.
  12. ↑ https://www.express.co.uk/news/world/986146/thailand-cave-rescue-latest-update-number-of-boys-left%7Ctitle=Thailand cave rescue update: How many boys are left in the cave? Will they be out today?
  13. ↑ 13,0 13,1 «All 12 Boys And Their Coach Are Rescued From Thai Cave, After 2 Weeks». NPR. 10 de xunetu de 2018. https://www.npr.org/2018/07/10/627555371/divers-hope-to-rescue-remaining-boys-trapped-in-thai-cave. Consultáu'l 10 de xunetu de 2018. 
  14. ↑ 14,0 14,1 Staff (10 de xunetu de 2018). «Thailand cave rescue: all 12 boys and coach successfully rescued – live - Three Thai navy divers and medic remain in cave at close of operation in northern Thailand - 08:06 am/et/usa». The Guardian. https://www.theguardian.com/news/live/2018/jul/10/thai-cave-rescue-third-mission-planned-to-bring-out-remaining-boys-and-coach-live-updates?page=with:block-5b449f95y4b0f86cea7468y2#block-5b449f95y4b0f86cea7468y2. Consultáu'l 10 de xunetu de 2018. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Staff (10 de xunetu de 2018). «Thai Cave Live Updates: All 13 Are Free After Weeks of Ordeal - 08:24 am/et/usa». The New York Times. https://www.nytimes.com/2018/07/10/world/asia/thailand-cave-rescue-live-updates.html. Consultáu'l 10 de xunetu de 2018. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Solomon, Feliz. «Why It's So Hard to Rescue the Thai Team Trapped in a Cave». Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018. Consultáu'l 2 de xunetu de 2018.
  17. ↑ «Agonising rescue ahead for Thai cave boys as nation rejoices». Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018.
  18. ↑ https://elpais.com/internacional/2018/07/08/actualidad/1531076144_148041.html?rel=str_articulo#1531076901174 Los Xabalinos Selvaxes, un equipu xuníu pol so amor al deporte rei
  19. ↑ «Thai cave rescue: Soccer team found alive one kilometer underground». CNN (3 de xunetu de 2018). Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018.
  20. ↑ Weaver, Matthew (3 de xunetu de 2018) (n'inglés). Medics reach boys trapped in Thai cave – as it happened. The Guardian. ISSN 0261-3077. http://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/02/thailand-cave-rescue-divers-search-for-missing-football-team-live. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  21. ↑ Los Xabalinos Selvaxes, un equipu xuníu pol so amor al deporte rei.. El país. 9 de xunetu de 2018. https://elpais.com/internacional/2018/07/08/actualidad/1531076144_148041.html. «Pipat Bodhi yera l'únicu del grupu que nun pertenecía al club. Sumárase al restu pa compartir el día del so cumpleaños col so amigu de l'alma, el porteru del equipu, Ekkarat Wongsookchan, de 14 años y moteyáu Bew.». 
  22. ↑ Adul Sam-on, l'adolescente apátrida que se convirtió nel voceru de los neños atrapaos en Tailandia. El Mercurio. 6 de xunetu de 2018. http://www.emol.com/noticias/Internacional/2018/07/06/912356/Adul-Samon-l'adolescente-apatrida-que-se-convirtio-en-el-voceru-de-los-ninos-atrapaos-en-Tailandia.html. 
  23. ↑ «Thai cave rescue - first four boys saved pictured as eight teammates and coach forced to wait another day» (8 de xunetu de 2018).
  24. ↑ «Thailand Cave Rescue Live Updates: 3 Boys and Coach Are Out, 9 to Go».
  25. ↑ DeLorean, Dave (4 de xunetu de 2018). «Thai football kids trapped in cave: What you should know». Consultáu'l 6 de xunetu de 2018.
  26. ↑ «Thailand Cave Rescue Live Updates: 3 Boys and Coach Are Out, 9 to Go».
  27. ↑ https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-44688909
  28. ↑ 28,0 28,1 Vejpongsa , Tassanee (26 de xunu de 2018). «Flooding complicates cave search for Thai soccer team». Archiváu dende l'orixinal, el 26 xunu 2018.
  29. ↑ «Search Suspendéi for Boys in Flooded Cave in Thailand». Archiváu dende l'orixinal, el 29 xunu 2018. Consultáu'l 2 de xunetu de 2018.
  30. ↑ Redaición del Telegraph Foreign (28 xunu 2018). «British divers join rescue effort at Thai cave for football team». The Daily Telegraph. Archiváu dende l'orixinal, el 30 xunu 2018. Consultáu'l 2 de xunetu de 2018.
  31. ↑ «Rescuers in Thailand search for alternative entrance to cave to find missing boys» (29 xunu 2018). Consultáu'l 2 de xunetu de 2018.
  32. ↑ «Drones, dogs, drilling and desperation» (30 xunu 2018). Archiváu dende l'orixinal, el 2 de xunetu de 2018.
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 33,4 «Missing Thai boys 'found alive' in caves» (2 de xunetu de 2018). Archiváu dende l'orixinal, el 2 de xunetu de 2018. Consultáu'l 2 de xunetu de 2018.
  34. ↑ Roy, Eleanor Ainge (3 de xunetu de 2018). «British divers at heart of Thai cave rescue among best in world» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018.
  35. ↑ Richard C. Paddock (3 de xunetu de 2018). «Thailand Cave Rescue Turns to How to Extract Trapped Soccer Team». The New York Times Company. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018. Consultáu'l 4 de xunetu de 2018.
  36. ↑ «Thai NavySEAL» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018. Consultáu'l 2 de xunetu de 2018.
  37. ↑ «Thai cave rescue: Soccer team found alive one kilometer underground». CNN (3 de xunetu de 2018). Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018.
  38. ↑ «Thai official says all 12 boys and their coach found alive in cave where they went missing». Archiváu dende l'orixinal, el 2 de xunetu de 2018. Consultáu'l 2 de xunetu de 2018.
  39. ↑ «Trapped Thai Soccer Team Sends a Message From the Cave». Archiváu dende l'orixinal, el 5 de xunetu de 2018. Consultáu'l 4 de xunetu de 2018.
  40. ↑ Thailand cave rescue: Boys appear in new video, 'I am healthy'. CNN. 4 de xunetu de 2018. https://edition.cnn.com/2018/07/04/asia/thai-cave-rescue-intl/index.html. 
  41. ↑ «Thailand cave: Medics reach boys as rescuers weigh options». Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018.
  42. ↑ Monsoon rains could damper rescue efforts to save soccer team in Thailand cave. ABC News. 5 de xunetu de 2018. https://abcnews.go.com/International/rescuers-race-save-soccer-team-trapped-thailand-cave/story?id=56380026. 
  43. ↑ «Cave divers Mallinson and Jewel fly out to Thailand». Archiváu dende l'orixinal, el 5 de xunetu de 2018..
  44. ↑ (n'inglés) Thai boys 'could be in cave for months'. 3 de xunetu de 2018. https://www.bbc.com/news/world-asia-44692813. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  45. ↑ Thai cave rescue: 12 boys and coach to get 4 months' food, diving training. 3 de xunetu de 2018. https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/thai-cave-boys-to-get-4-months-food-diving-training. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  46. ↑ 46,0 46,1 (n'inglés) Thai cave rescuers in 'race against the rain'. BBC News. 5 de xunetu de 2018. https://www.bbc.com/news/world-asia-44720785. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018. 
  47. ↑ Clarke, Seán (3 de xunetu de 2018). Thailand cave rescue: where were the boys found and how can they be rescued?. https://www.theguardian.com/world/ng-interactive/2018/jul/03/thailand-cave-rescue-where-were-the-boys-found-and-how-can-they-be-rescued. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  48. ↑ Thailand cave: Medics reach boys as rescuers weigh options. 3 de xunetu de 2018. https://www.bbc.com/news/world-asia-44692813. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  49. ↑ 49,0 49,1 (n'inglés) How might the trapped Thai boys be rescued?. BBC News. 4 de xunetu de 2018. https://www.bbc.com/news/world-asia-44695232. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018. 
  50. ↑ Reymenants, Ben (3 de xunetu de 2018). Thailand cave rescue: medics reach boys. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/02/thailand-cave-rescue-divers-search-for-missing-football-team-live. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  51. ↑ Thai cave rescue: 12 boys and coach to get 4 months' food, diving training. The Straits Times. 3 de xunetu de 2018. https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/thai-cave-boys-to-get-4-months-food-diving-training. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  52. ↑ «Thai rescuers search for other entrances to flooded cave» (inglés). The Washington Post. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018.
  53. ↑ 53,0 53,1 Safi, Michael (5 de xunetu de 2018). «Thai cave rescue: army drains site in bid to free boys before monsoon» (inglés). Consultáu'l 5 de xunetu de 2018.
  54. ↑ Redaición (5 de xunetu de 2018). Thailand cave: Rescuers in race against weather as rains close in. BBC News. https://www.bbc.com/news/world-asia-44720785. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018. 
  55. ↑ Thailand cave rescue: medics reach boys. 3 de xunetu de 2018. https://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/02/thailand-cave-rescue-divers-search-for-missing-football-team-live. Consultáu'l 3 de xunetu de 2018. 
  56. ↑ «Thais fight water and oxygen levels in cave as diver dies» (inglés) (6 de xunetu de 2018). Archiváu dende l'orixinal, el 6 de xunetu de 2018. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  57. ↑ Redaición (4 de xunetu de 2018). Cave rescue expert: Diving Thai soccer team out "incredibly dangerous". https://www.cbsnews.com/news/thailand-cave-rescue-expert-diving-thai-boys-out-incredibly-dangerous/. Consultáu'l 4 de xunetu de 2018. 
  58. ↑ Lyons, Kate (5 de xunetu de 2018) (n'inglés). Thailand cave rescue: boys may be able to 'walk out' as water levels drop – live. The Guardian. ISSN 0261-3077. http://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/05/thailand-cave-rescue-thai-free-boys-football-soccer-team-monsoon-rain-live. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018. 
  59. ↑ Redaición (5 de xunetu de 2018) (n'inglés). Thailand cave: Rescuers in race against weather as rains close in. BBC News. https://www.bbc.com/news/world-asia-44720785. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018. 
  60. ↑ (n'inglés) Diver dies in Thailand cave rescue attempt. BBC News. 6 de xunetu de 2018. https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-44734385. Consultáu'l 6 de xunetu de 2018. 
  61. ↑ «เปิดประวัติ..จ่าสมาน ซีล ผู้เสียสละชีวิต ช่วยทีมหมูป่า» (tailandés) (6 de xunetu de 2018). Consultáu'l 6 de xunetu de 2018.
  62. ↑ Lyons, Kate (6 de xunetu de 2018) (n'inglés). Thailand cave rescue: former navy diver dies during operation – live. The Guardian. ISSN 0261-3077. http://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/06/thailand-cave-rescue-looming-rain-clouds-could-force-quick-rescue-decision-live. Consultáu'l 6 de xunetu de 2018. 
  63. ↑ «Thailand cave rescue: Mission to save boys under way». BBC World News. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  64. ↑ George, Steve. «Thai rescue: Divers start mission to free boys trapped in cave». CNN. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  65. ↑ George, Steve. «Thai rescue: Divers start mission to free boys trapped in cave». CNN. Archiváu dende l'orixinal, el 8 de xunetu de 2018. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  66. ↑ CNN, Steve George,. Thai rescue: Divers start mission to free boys trapped in cave. CNN. https://www.cnn.com/2018/07/07/asia/thai-cave-rescue-intl/index.html. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  67. ↑ (n'inglés) First boys 'rescued from Thailand cave'. BBC News. https://www.bbc.com/news/live/44755093?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=5b42065fc8d4550682f91d5y&Weakest%20boys%20'brought%20out%20first'&&ns_fee=0#post_5b42065fc8d4550682f91d5y. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  68. ↑ (now), Mattha Busby (8 de xunetu de 2018) (n'inglés). Thailand cave rescue: first two boys brought out, local official tells Reuters – live. The Guardian. ISSN 0261-3077. http://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/08/thailand-cave-rescue-operation-divers-trapped-boys-live. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  69. ↑ (n'inglés) First boys 'rescued from Thailand cave'. BBC News. https://www.bbc.com/news/live/44755093?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=5b41fd29f0f2y1066d52517c&'Two%20kids%20llabre%20out'%20-%20Thai%20official&&ns_fee=0#post_5b41fd29f0f2y1066d52517c. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  70. ↑ Doubek, James (8 de xunetu de 2018). Report: 2 Of 12 Boys Rescued From Cave In Thailand. NPR News. https://www.npr.org/2018/07/08/626986096/operations-begin-to-rescue-thai-boys-from-cave. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  71. ↑ (now), Mattha Busby (8 de xunetu de 2018) (n'inglés). Thailand cave rescue: first two boys brought out, local official tells Reuters – live. The Guardian. ISSN 0261-3077. http://www.theguardian.com/world/live/2018/jul/08/thailand-cave-rescue-operation-divers-trapped-boys-live. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  72. ↑ «Thailand Cave Rescue Live Updates: Four Boys Are Out, 9 to Go» (8 de xunetu de 2018). Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  73. ↑ «Thailand cave rescue: navy Seals confirm four boys have been rescued – live» (8 de xunetu de 2018). Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  74. ↑ McKirdy, Euan (9 de xunetu de 2018). Thai cave rescue operation suspendéi after four more boys freed. CNN. https://www.cnn.com/2018/07/09/asia/thai-cave-rescue-intl/index.html. Consultáu'l 9 de xunetu de 2018.  Witness: Fifth boy rescued from Thai cave - CNN Video, https://edition.cnn.com/videos/world/2018/07/09/thai-cave-rescue-boys-out-sot-vpx.cnn, consultáu'l 9 de xunetu de 2018 
  75. ↑ Witness: Fifth boy rescued from Thai cave - CNN Video, https://edition.cnn.com/videos/world/2018/07/09/thai-cave-rescue-boys-out-sot-vpx.cnn, consultáu'l 2018-07-09 
  76. ↑ 76,0 76,1 Redaición (09de xunetu de 2018 (actualización de les 14:38)). Tailandia: Octavu neñu rescatáu. La vanguardia editorial=. https://www.lavanguardia.com/internacional/20180709/45784804790/tailandia-rescate-ninos-tailandeses-atrapaos-cueva-ultimas-noticias-güei-en-direutu.html. Consultáu'l 9 de xunetu de 2018. 
  77. ↑ Safi, Michael (9 de xunetu de 2018). Eighth boy rescued as divers re-enter Thai cave. The Guardian. https://www.theguardian.com/news/2018/jul/09/divers-prepare-to-re-enter-cave-as-thai-rescue-restarts. Consultáu'l 9 de xunetu de 2018. 
  78. ↑ Mahtani, Shibani (7 de xunetu 2018). «'He loved them more than himself': How a 25-year-old former monk kept the Thai soccer team alive». Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/he-loved-them-more-than-himself-how-a-25-year-old-former-monk-kept-the-thai-soccer-team-alive/2018/07/07/b4100076-815y-11y8-b3b5-b61896f90919_story.html. 
  79. ↑ «How coach Chanthawong helped trapped Thai boys survive inside the cave». The Times of India. 9 de xunetu de 2018. https://timesofindia.indiatimes.com/world/rest-of-world/how-coach-chanthawong-helped-trapped-thai-boys-survive-inside-the-cave/articleshow/64920599.cms. 
  80. ↑ Sutton, Candace (9 de xunetu de 2018). «Thai cave boys coach lost his entire family aged 10». News.com.au. https://www.news.com.au/lifestyle/relationships/family-friends/thai-cave-coach-lost-entire-family-aged-10/news-story/f707d6791ab0424c4321ce327951a25d. Consultáu'l 9 de xunetu de 2018. 
  81. ↑ Caballeru, Noel (10 de xunetu de 2018). Les agües amenacien la tercer xornada de rescates na cueva de Tailandia. El Mundo. https://www.elmundo.es/internacional/2018/07/10/5b441bee46163f0b628b460f.html. Consultáu'l 10 de xunetu de 2018. 
  82. ↑ (n'inglés) Thai rescue: Hopes high 4 boys, coach will be freed from cave Tuesday. CNN. 10 de xunetu de 2018. https://edition.cnn.com/2018/07/09/asia/thai-cave-rescue-mission-intl/index.html. Consultáu'l 10 de xunetu de 2018. 
  83. ↑ Redaición (10 de xunetu de 2018). Cómo llegaron los neños a la cueva de Tailandia. El Mundo. https://www.elmundo.es/internacional/2018/07/09/5b433160ca4741fd308b4607.html. Consultáu'l 10 de xunetu de 2018. 
  84. ↑ «Families cling to hope as Thai cave rescue enters day seven - live». Archiváu dende l'orixinal, el 29 de xunu de 2018.
  85. ↑ Classmates yearn for safe return of boys trapped in cave. 2 de xunetu de 2018. https://www.bangkokpost.com/news/world/1496150/classmates-yearn-for-safe-return-of-boys-trapped-in-cave. Consultáu'l 2 de xunetu de 2018. 
  86. ↑ Australians join effort to rescue Thai soccer team missing in cave for more than a week. ABC (Australia). 1 de xunetu de 2018. https://www.abc.net.au/news/2018-07-01/australians-join-effort-to-find-thai-boys-lost-in-cave/9928772. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  87. ↑ «Вода продолжает прибывать в пещеру, где застряли дети». Archiváu dende l'orixinal, el 5 de xunetu de 2018. Consultáu'l 4 de xunetu de 2018.
  88. ↑ (en rusu) МЧС готово помочь в спасении заблокированных в пещере в Таиланде школьников. RT на русском. https://russian.rt.com/world/news/533019-mchs-spasenie-tailand-shkolniki. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018. 
  89. ↑ «Finnish diver helping Thai rescuers says possible crack in cave may save boys» (4 de xunetu de 2018). Archiváu dende l'orixinal, el 4 de xunetu de 2018. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018.
  90. ↑ «ผู้ว่าฯ สั่งเดินหน้าพร่องน้ำถ้ำหลวงคืนนี้ นักประดาน้ำทีมสวีเดนถึงเชียงรายแล้ว» (tailandés) (25 de xunu de 2018). Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2018. Consultáu'l 4 de xunetu de 2018.
  91. ↑ «น้ำตาซึม!! เปิดใจ ‘นักดำน้ำอิสราเอล’ หลังบินมาช่วย 13 ชีวิต ถ้ำหลวง – สิ่งที่เจอภายในถ้ำ อาจถึงแก่ชีวิตได้ !??» (tailandés). Archiváu dende l'orixinal, el 5 de xunetu de 2018. Consultáu'l 4 de xunetu de 2018.
  92. ↑ «Israelis join week-long operation to rescue 12 boys trapped in Thailand cave». Archiváu dende l'orixinal, el 4 de xunetu de 2018. Consultáu'l 4 de xunetu de 2018.
  93. ↑ «How radios are helping Thailand cave rescue - CNN Video». Archiváu dende l'orixinal, el 5 de xunetu de 2018. Consultáu'l 5 de xunetu de 2018.
  94. ↑ France-Presse, Agence (1 de xunetu de 2018). «Divers reach further into Thai cave where boys are trapped». Archiváu dende l'orixinal, el 1 de xunetu de 2018. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  95. ↑ 95,0 95,1 «Throng of volunteers gather to rescue Thai boys trapped in cave» (6 de xunetu de 2018). Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  96. ↑ «Thai cave rescue could happen 'today or tomorrow', diver says» (6 de xunetu de 2018). Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  97. ↑ «'We Want to Find Them Today.' Thai Authorities Say They're Preparing to Rescue Missing Boys» (1 de xunetu de 2018). Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  98. ↑ (en rusu) Порятунок дітей у затопленій печері в Таїланді: в операції брав участь дайвер з України. hromadske.ua. https://hromadske.ua/posts/poriatunok-ditei-o-pecheri-v-tailandi-v-operatsii-brav-uchast-daiver-z-ukrainy. Consultáu'l 6 de xunetu de 2018. 
  99. ↑ Kft., Webra International (4 de xunetu de 2018). «The Visegrad Group: the Czech Republic, Hungary, Poland and Slovakia - Babis offers help in rescuing Thai boys from flooded cave». Archiváu dende l'orixinal, el 7 de xunetu de 2018. Consultáu'l 6 de xunetu de 2018.
  100. ↑ «Next 24 hours will be crucial in Thai cave rescue drama» (5 de xunetu de 2018). Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  101. ↑ «French team ready to join cave rescue – if Thailand asks» (7 de xunetu de 2018). Consultáu'l 8 de xunetu de 2018.
  102. ↑ (n'inglés) Elon Musk offers Tesla Powerpacks, Boring Co. tech to help rescue stranded soccer team in Thailand. 6 de xunetu de 2018. https://www.teslarati.com/elon-musk-tesla-powerpack-boring-company-radar-thailand-soccer-players-rescue/. Consultáu'l 6 de xunetu de 2018. 
  103. ↑ (n'inglés) Elon Musk Sends Team to Thailand to Help in Cave Rescue. 6 de xunetu de 2018. https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-07-05/elon-musk-s-team-is-talking-with-thai-officials-for-cave-rescue. Consultáu'l 6 de xunetu de 2018. 
  104. ↑ Elon Musk ufierta una solución pa rescatar a los neños atrapaos na cueva de Tailandia. 6 de xunetu de 2018. http://www.antena3.com/noticias/mundo/elon-musk-ufierta-solucion-rescatar-ninos-atrapaos-cueva-tailandia_201807065b3fa1520cf2bcce6107072c.html. Consultáu'l 6 de xunetu de 2018. 
  105. ↑ Elon Musk says SpaceX is building a 'kid-sized submarine' to rescue trapped soccer team. The Verge. https://www.theverge.com/2018/7/7/17544452/elon-musk-spacex-thailand-cave-soccer-team-kid-sized-submarine-rescue. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  106. ↑ Glaser, April (n'inglés). Elon Musk Is Trying to Aid the Thai Cave Rescue by Sending His Engineers and Brainstorming on Twitter. Slate Magacín. https://slate.com/technology/2018/07/elon-musk-is-trying-to-aid-the-thai-cave-rescue-by-sending-engineers-and-brainstorming-on-twitter.html. Consultáu'l 8 de xunetu de 2018. 
  107. ↑ (n'inglés) Thai cave rescue: FIFA president Gianni Infantino convides boys to World Cup final | Goal.com. http://www.goal.com/en-gb/news/thai-cave-rescue-infantino-convides-boys-to-world-cup-final/v9y26ew6739g1a7hcmzc23jnu. Consultáu'l 7 de xunetu de 2018. 

Enllaces esternos

editar


Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Rescate_de_la_cueva_Tham_Luang&oldid=4270102»