San Román de los Montes
San Román de los Montes ye un conceyu español perteneciente a la provincia de Toledo, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha. Atiesta colos téminos municipales de Marrupe, Hinojosa de San Vicente, Castillo de Bayuela, Cazalegas, Pepino y Cervera de los Montes, toos de Toledo.
 San Román de los Montes | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Castiella-La Mancha | ||
| Provincia |  provincia de Toledo | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
| Alcalde de San Román de los Montes | Francisco Sánchez Pérez | ||
| Nome oficial | San Román de los Montes (es)[1] | ||
| Códigu postal |
45646 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 40°04′17″N 4°43′53″W / 40.071388888889°N 4.7313888888889°O | ||
  San Román de los Montes San Román de los Montes (España)  | |||
| Superficie | 45 km² | ||
| Altitú | 440 m | ||
| Llenda con | Pepino, Cervera de los Montes, Marrupe, Hinojosa de San Vicente, Castillo de Bayuela y Cazalegas | ||
| Demografía | |||
| Población |
2071 hab. (2023) - 999 homes (2019) - 882 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe |
0% de provincia de Toledo 0.1% de Castiella-La Mancha 0% de España | ||
| Densidá | 46,02 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
 | |||
.svg)
Toponimia editar
El términu "San Román" derivar de "Romanus" o "Romanu", un santu con cultu documentáu nos sieglos X y XI. Probablemente'l conceyu llamóse asina porque la so ilesia taba dedicada a esi santu. El términu "del Monte" deber a la zona montascosa onde s'atopa.
Historia editar
Apenes sí esisten datos de la so historia pasada nos archivos municipales por cuenta de que foi destruyíu por un fueu en 1860. Ye probable que tres la reconquista fuera ocupada por xentes d'Ávila.
El rollu xurisdiccional indica'l títulu de Villa, que consiguiría a empiezos del sieglu XVI.
Alministración editar
| Llexislatura | Nome | Partíu |
|---|---|---|
| 1979-1983 | Julio Martín Díaz | Independiente |
| 1983-1987 | Julio Martín Díaz | AP/PDP/UL |
| 1987-1991 | Julio Martín Díaz | PP |
| 1991-1995 | Miguel Sánchez Corrochano | PSOE |
| 1995-1999 | Miguel Sánchez Corrochano | PSOE |
| 1999-2003 | Miguel Sánchez Corrochano | PSOE |
| 2003-2007 | Miguel Sánchez Corrochano | PSOE |
| 2007-2011 | Francisco Sánchez Pérez | PSOE |
| 2011-2015 | Francisco Sánchez Pérez | PSOE |
| 2015-2019 | n/d | n/d |
| 2019-2023 | n/d | n/d |
| 2023- | n/d | n/d |
.
Demografía editar
Na siguiente tabla amuésase la evolución del númberu d'habitantes ente 1996 y 2006 según datos del INE.
| 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 596 | 685 | 712 | 726 | 761 | 788 | 858 | 1,005 | 1,187 | 1,369 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE [Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
NOTA: La cifra de 1996 ta referida a 1 de mayu y el restu a 1 de xineru.
| Gráfica d'evolución demográfica de San Román de los Montes ente 1900 y 2006 |
 |
| Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia |
Monumentos y llugares d'interés editar
- Castillo de San Román
El so orixe, como'l de la población, vienen del campamentu romanu que s'asitió na parte más alta de l'actual llocalidá, anque se cree qu'una aldega Celta yá esistía por una Pila Trilobulada, restos que s'atopen nel Pozu Blanco. Talavera de la Reina "Caesarobriga" yera una importante ciudá romana que tenía de ser defendida, y la situación privilexada que sirvía pa xixilar tolos "pescuezos de monte" que converxíen nel llugar, nel so momentu por casu de Viriato, héroe Lusitanu que tenía los sos campamentos d'iviernu na zona del cuetu de San Vicente. Más palantre en plena Reconquista la familia Dávila construyó un castiellu como llugar de defensa pa la población llocal ante les rafias árabes que veníen del sur.
Nel sieglu XVII construyó una casa colos restos del castiellu xuntada a esti conocida como "la casa grande" que col tiempu quedó venceyada a lo que quedaba del castiellu.
Na guerra d'Independencia tuvo llugar la Batalla de Talavera que'l so frente corría dende'l ríu Tajo hasta más allá del Cuetu de Madellín onde s'atopaben les bateríes hispaño-ingleses, la batalla de Talavera onde'l Xeneral García de la Cuesta y el Xeneral inglés Arthur Wellesley consiguieron una victoria frente a les tropes napoleóniques y a la qu'asistió'l mesmu Rei José y que tuvieron que retirase escontra Madrid, convencíos que yera'l final de la ocupación d'España.Na so retirada fueron destruyíos los restos d'esti castiellu, una y bones les bateríes napoleóniques nun faltaben enforma d'esi llugar.
Hai unos trenta años realizaron les obres de restauración de los restos del castiellu por una familia particular, ensin ayuda de nenguna clase.
- El rollu o picota
Trátase d'un rollu o columna de piedra coles armes del señoríu correspondiente, qu'había a la entrada de dellos llugares, onde s'esponíen les cabeces de los axusticiaos o reos a la vergüenza. Yera unu de los signos que se solía conceder a los llugares, bien por cesión direuta o en formación d'un señoríu o condáu. De normal alzábase'l mesmu día de la cesión del privilexu, y anunciábase cola pena de muerte unes vegaes y otres con una sanción de mil maravedinos a quien osara tocala. Siendo símbolu del castigu a quien nun respeten les lleis.
El rollu o picota de San Román alzar nel centru de la so plaza principal siendo'l vértiz d'un ángulu rectu ente'l Conceyu y el Castiellu.
La so antigüedá data del añu 1539, coincidiendo cola titulación de la villa, dada pol rei Carlos I a favor de Gómez Dávila, octavu señor de San Román.
Esti rollu d'unos cuantos metros d'altor tópase, como diximos, na plaza pública; fuelga sobre graes de piedra, a les cualos sígen-y una base del mesmu material, piedres llabraes con vistoses alegoríes, que coles mesmes soporten el pesu de seis tambores de piedra. Estos seis tambores representen los seis roeles del escudu de la casa Dávila y son los que formen la columna. El postreru d'éstos tien grabáu l'escudu d'armes del señoríu. Dichu escudu ta partíu pola metá, na parte esquierda tán los seis roeles de la casa y na derecha ta'l castiellu, que correspuende al propiu de Doña Teresa Carrillo de Mendoza, esposa de Don Gómez Dávila. Esta columna termina en cuatro cabeces de bisarmes (quiciabes perros), rematando'l conxuntu un conu llabráu con ocho files d'escames y dos pequeñes esferes. Nel so día formaba'l cumal una cruz de fierro güei sumida.
- La Ilesia parroquial de San Román Mártir
Fiestes editar
- Febreru: Antroxos. Chozo na plaza de la Constitución con sardines asaes y cena amenizada por una risondera charanga.
- Mediaos d'agostu: Fiestes n'Honor a la Virxe del Bon Camín. Tradicionales encierres, Corrida de toros, Orquesta y Tradicionales vaquillas de madrugada.
- 18 de payares: Fiestes n'Honor a San Roman. Tradicional comida na plaza.Vaquillas y tou amenizado con una risondera charanga.
Referencies editar
- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
Enllaces esternos editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre San Román de los Montes.- Diputación de Toledo.
- Llistáu d'alcaldes ufiertáu pol MAP.
Datos: Q931284- Multimedia: San Román de los Montes
